menu

Hier kun je zien welke berichten Nooiert als persoonlijke mening of recensie heeft gemarkeerd.

Bratja Karamazovy - Fjodor Dostojevski (1880)

Alternatieve titel: De Gebroeders Karamazov

4,5
Na drie maanden dit boek eindelijk kunnen uitlezen. Een geweldige aanval op het nihilisme waar later tijdgenoot Nietzsche over filosofeert, een licht waartegen dit boek ook gehouden moet worden, mijns inziens. Een tijd waarin het geloof "vercommercialiseert" raakt waardoor mensen van ditzelfde geloof afvallen. In de persoon van Ivan komt naar voren wat er dan gebeurt: doordat de autoriteit van God niet langer wordt erkend, alwaar de mens zijn autoriteit door verkrijgt en deze dus ook niet langer bezit, zal de mens vervallen in een "vrijheid" waarin alles geoorloofd is. Dit lijkt een voorloper van Nietzsches ubermensch idee, waarin de mens zijn eigen waarden dient te scheppen en zo de eigen zin in het leven ontdekt/schept, waar Dostojevski klaarblijkelijk weinig vertrouwen in heeft. Het geloof moet terug naar zijn oorspronkelijke roots, waarin de mens de autoriteit van God erkent en zijn leven weer zin heeft. Dat is de redding van een ondergang die uit het nihilisme zal volgen, aldus Dostojevski.

Op zeer sterke wijze zet Dostojevski bij name van zeer diverse personages allerlei theorieën die in deze tijd de gedachten beheersen uiteen. Zijn eigen stelling komt er wat mij betreft zonder veel kritiek vanaf, maar achteraf gezien is natuurlijk makkelijk praten. Wel zitten er veel aanwijzingen in De broers Karamazov dat zelfs wanneer aan de autoriteit van God getwijfeld wordt, er alsnog verantwoording afgelegd wordt van gedane zaken. Voor huidige theorie vormen in de ethiek is dat zeer interessant, omdat dan, ondanks "de dood van God" mensen alsnog in staat zijn verantwoordelijkheden te nemen voor de daden die zij begaan. Dat Dostojevski hier niet zelf over spreekt is hem uiteraard vergeven. Mede dankzij het geweldige verhaal dat hij om zijn theorie heen bouwt, is dit inderdaad een boek dat waarschijnlijk een mensenleven lang zal bijdragen aan hoe iemand denkt over de keuzes die hij maakt en de verantwoordelijkheden die daar bij komen. Daarom mijns inziens verplichte literatuur voor ieder rationeel wezen

Prestoeplenije i Nakazanije - Fjodor Dostojevski (1866)

Alternatieve titel: Misdaad en Straf

4,5
Ik zit er op dit moment middenin na eerder met zeer veel plezier Karamazov gelezen te hebben. Tot nu toe weet dit werk mij niet zo te pakken als mijn eerste ervaring met Dostojevski. Ik heb sterk het gevoel dat hij "hetzelfde" kunstje probeert te herhalen. Dat is natuurlijk niet het geval, daar Karamazov enkele jaren later uitgekomen is.

De gedachten die aan bod komen lijken min of meer identiek en niet zo zeer die van Dostojevski te zijn, maar van een tijdsgeest die heerst. Voor zover ik weet waren Nietzsche en/of Dostojevski niet van elkaar werk bekend?

Dat neemt niet weg dat Dostojevski die gedachte zeer scherp weet te beschrijven. Mijns inziens doet die dat in Karamazov echter veel geraffineerder en indringender dan in Misdaad en Straf. Dit is dus een kleine tegenvaller, maar losstaand van Karamazov zeer zeker een indringend boek. Ik ga de laatste 300 pagina's dan ook met veel plezier lezen en dan bekijken of deze beoordeling nog steeds klopt.

Prolegomena - Immanuel Kant (1783)

Alternatieve titel: Prolegomena to Any Future Metaphysics

4,0
Het boek dat een "samenvatting" is van Kant's grote werken, de drie Kritieken. "Samenvatting" omdat het toch geen echte samenvatting is, maar meer een leeshulp bij de Kritieken.

Zelf doorgenomen tijdens het eerste jaar van mijn studie waarbij mij voornamelijk de helderheid van zijn uiteenzetting op is gevallen. Kant wordt altijd als zeer analytisch beschouwd, maar dit boek is redelijk goed door te komen.

Waar ik zelf vooral onder de indruk ben is zijn behoud van een vrije wil, die ondanks vele kritiek vanuit bijvoorbeeld de neurowetenschappen mijns inziens overeind blijft en niet in gevaar komt door deze "nieuwe" wetenschappen. Het is een minimale vorm van een vrije wil, maar ik denk de enige die op dit moment overeind blijft staan in het filosofisch/wetenschappelijk debat.

Via sparknotes (zoek via google) is een goede leeshulp te vinden bij deze Prolegomena. Mocht je er niet door heen komen kun je deze gebruiken om Kant beter te begrijpen.

Raw Shark Texts, The - Steven Hall (2007)

Alternatieve titel: Gehaaid

3,5
Voor mijn studie dit boek moeten lezen.

Allereerst moet ik zeggen dat het idee om een 'nieuwe' wereld op deze manier te scheppen mij erg aanspreekt. Wat dat betreft heeft het bijvoorbeeld sterk de neiging om tot een soort 'dualisme' te komen als ook in The Matrix te zien is. De reden voor dit 'dualisme' ligt echter op een ander niveau, namelijk onze taal. Steven Hall experimenteert hier op meerdere manieren mee. Daarnaast laat hij zijn kennis van o.a. film duidelijk naar voren komen. O.a. komen zo Memento, The Wizard of Oz, Casablanca en als hoogtepunt Jaws.

Toch komt dit experiment niet geheel uit de verf. Soms zit er veel herhaling in het verhaal. Ook weet Hall niet altijd te overtuigen wat betreft situaties. Zo doen de 'romantische' scenes soms kinderlijk aan. Daardoor valt een deel van het boek 'in het water'. Al met al 3.5 sterren.