menu

Hier kun je zien welke berichten misterfool als persoonlijke mening of recensie heeft gemarkeerd.

Parfum: Die Geschichte eines Mörders, Das - Patrick Süskind (1985)

Alternatieve titel: Het Parfum: De Geschiedenis van een Moordenaar

4,5
Het is slim van Patrick Süskind dat hij dit verhaal laat plaatsvinden in de 18de eeuw: wetenschap en bijgeloof waren toen nog niet geheel van elkaar losgekoppeld. In zo'n tijdgeest kan parfumerie geloofwaardig magische krachten krijgen. Het Parfum doet hierdoor denken aan een klassiek monsterverhaal als Frankenstein. Deze indruk wordt verstrekt door het spanningsveld tussen het verheven, monsterlijke individu en het kortzichtige, 'normale' gepeupel. Het gaat hier immers om een menigte die egoïstisch misbruik maakt van anderen en die het exploiteren van kinderen zelfs niet schuwt. Ik vroeg me hierdoor af of Grenouille als monster geboren is of dat hij slechts de samenleving spiegelt waarin hij is geboren. De manier waarop dit boek het voornoemde spanningsveld beschrijft, is gelukkig niet van cynisme gespeend. De zwarte humor maakt het boek erg leesbaar. Het taalgebruik van Süskind is daarenboven lekker ritmisch en dromerig. Kon het boek nauwelijks neerleggen. Een van de beste leeservaringen dit jaar!

Peste, La - Albert Camus (1947)

Alternatieve titel: De Pest

5,0
Hoe reageert de mens op plots onheil? Dat lijkt de hoofdvraag te zijn van dit boek, waarin het Algerijnse stadje Orban opeens door de pest wordt getroffen. Een uitbraak die overigens erg treffend wordt beschreven. Eén stervende rat valt niet op. Een handjevol dode knaagdieren wekt al wat meer argwaan, maar voorleer men echt bezorgd raakt, is er veel nodig!

In deze stervende stad ontmoeten we een aantal levendige personages, waaronder een journalist
(Rambert), een dokter (Rieux), een rechter (Orthon) en een pater (Paneloux). Met name overheidsbeambte Grand vind ik een opvallend karakter. Een wat puisterig ambtenaartje met een slecht gebit, die opzoek is naar de perfecte openingszin voor zijn boek. Dit blijkt uiteindelijk nutteloos. Hierdoor vraag ik mij af hoe frequent men zich wel niet om details zorgen maakt, terwijl het grote plaatje uit het oog wordt verloren. Misschien richten we ons wel doelbewust op futiliteiten zodat grote keuzes kunnen worden uitgesteld.

Ercee merkte tien jaar geleden op dat Camus hier door Dostojevski geïnspireerd lijkt te zijn. Dat klopt mijns inziens! 'De Pest' oogt als een commentaar op 'De Gebroeders Karamazov'. Daar waar Dostojevski, Ivan Karamazov een verdomd sterk argument laat formuleren tegen het bestaan van een God, kiest hij uiteindelijk meer de kant van de Alsosja. Om Dostojevski's argument maar te parafraseren: ja, het klopt dat gruweldaden (voornamelijk jegens een onschuldige zoals een kind) wrang zijn en ogenschijnlijk haaks lijken te staan op het idee van een almachtige god, maar desalniettemin heeft de mens altijd nog de keuze om het goede te doen en zo onrecht te bestrijden. Daarnaast lijkt Dostoyevski te zeggen dat het geloof in een god de mens van ondragelijk nihilisme redt, door hem een moreel kader te bieden.

Camus weerspreekt dit. Allereerst is het hier niet de menselijke slechtheid, maar een gevoelloze ziekte die de oorzaak is van ondragelijk leiden. Dit vormt inderdaad een overtuigender argument voor atheïsme. De mensheid heeft namelijk geen schuld aan een ziekte. Een uitspraak van Stephen Fry, die mij is bijgebleven, sluit hier ook enigszins bij aan. Ten tweede lijkt Camus met Rieux een voorbeeld te geven van hoe je als atheïst moreel kan handelen. Als arts handelt hij eigenlijk gewoon uit menslievendheid, ofschoon hij ook realiseert dat hij de strijd tegen de dood uiteindelijk absurd is. Die laatste term gebruik ik doelbewust, aangezien dit boek één van de elementen van het absurdisme, de filosofische stroming die Camus bepleit, duidelijk weergeeft. Een mens kan zijn eigen levensdoel kiezen, maar dit lijkt haaks te staan op een doelloos universum. Desalniettemin betekent dit niet dat de mens niet kan rebelleren tegen de onrechtvaardige willekeur van, in dit geval, de pest.

Wat ik verder interessant vind, is dat Camus een heftig uitgangspunt erg nuchter weet te beschrijven. Zo is de manier waarop dit verhaal de menselijke reactie op een pandemie uitwerkt erg tof. Zoals onder andere die prachtige scene in het theater, waar de halve stad Orpheus en Eurydice bekijkt. Het boek leest weg als een documentaire, maar toch zit het verhaal boordevol aangrijpende beschrijvingen. Het is zelfs zo geloofwaardig dat Camus als schrijver welhaast wegvalt tegen het verhaal. Eigenlijk is dat ook wel treffend, aangezien Rieux als verteller nou juist zo objectief mogelijk tracht te zijn.

Concluderend vind ik dit boek aangenaam door de bedrukkende, klamme sfeer en de filosofische onderlagen. Bovendien is het gaaf dat Camus een dialoog aangaat met een andere schrijver die ik zeer waardeer. Het is echter met name de realistische beschrijving van een plaag en de menselijke reactie daarop die deze roman de moeite van het lezen waard maakt.

Piknik na Obochine - Arkady Strugatski en Boris Strugatski (1972)

Alternatieve titel: Bermtoeristen

4,0
Uitermate sterk Science-fictionverhaal dat onder meer de inspiratie vormde voor Stalker (1979) en S.T.A.L.K.E.R.: Shadow of Chernobyl (2007) . Het boek gaat over de zone: een plek waar aliens de aarde hebben bezocht om vervolgens weer te vertrekken. Het afval dat werd achtergelaten, heeft allerhande moeilijk te verklaren effecten. Zo treffen we oneindige batterijen en perpetuum mobiles aan, maar ook anti-zwaartekrachtvallen en moorddadig slijm. Een stel moderne avonturiers- stalkers genoemd- is gedreven om deze voorwerpen uit de zone te smokkelen, hetgeen door de bureaucratie zo veel mogelijk wordt gefrustreerd.

Het boek leest in ieder geval lekker weg. Zo bevat het boek enkele spannende scénes binnen de voornoemde zone. Daarenboven wordt slim verdieping aangebracht door te beschrijven wat mensen drijft om de aanvaring met het onbekende aan te gaan, zelfs als dit tot aanzienlijk persoonlijk leed leidt. In een ijzersterke dialoog wordt bovendien de vraag opgeworpen hoe men aankijkt tegen het ‘contact’ met een veel hogere intelligentie dan de mens. De ietwat ruwe, cynische sfeer komt de geloofwaardigheid ten goede en verder is hoofdkarakter Redrick "Red" Schuhart een schoft om van te houden. Al met al een aanrader en echt niet enkel voor de enthousiaste science-fictionliefhebber

Principe, Il - Niccolò Machiavelli (1532)

Alternatieve titel: De Heerser

4,0
Macht is een vies woord, maar desondanks wil menigeen het graag hebben. Als men eenmaal de macht heeft verkregen dan wil men het, verdorie, ook nog eens behouden. Dat is nu zo en in de 16de eeuw al helemaal! Machiavelli schreef hier een boek over. Dit boek staat met name bekend om de pragmatische wijze waarop het onderwerp wordt aangevlogen. De term 'Machivelliaans' is hierdoor welhaast synoniem geworden met sluw en gewetenloos.

Il Principe' is nochtans met name interessant vanuit een historisch perspectief. Machiavelli werkt netjes uit hoe verschillende prinsdommen ontstaan en hoe het gezag over deze prinsdommen kan worden behouden. Dit soort verhandelingen zijn leuk, maar niet het interessantste onderdeel van dit boek.

Machiavelli schrijft namelijk ook over hoe een prins zich dient te gedragen. Hier wordt mijn interesse wel volledig gewekt. Een goed gemotiveerd verhaal over: waarom je nooit mooipraters moet vertrouwen, waarom burgers een prins moeten vrezen doch niet moeten haten, waarom je nooit de kant van een sterkere partij moet kiezen en waarom je als prins moet kunnen brullen als een leeuw en zo sluw als een vos moet kunnen zijn.

Kortom, een intrigerend boek dat misschien nog wel eens van pas kan komen als ik Jordy van zijn troon stoot en mijn rechtmatige rol inneem als alleenheerser van boekmeter.