menu

Via deze pagina blijf je op de hoogte van recente stemmen, meningen en recensies van misterfool. Standaard zie je de activiteiten in de huidige en vorige maand. Je kunt ook voor een van de volgende perioden kiezen: januari 2023, februari 2023, maart 2023, april 2023, mei 2023, juni 2023, juli 2023, augustus 2023, september 2023, oktober 2023, november 2023, december 2023, januari 2024, februari 2024, maart 2024

Oracle Night - Paul Auster (2003) 4,5

Alternatieve titel: Orakelnacht, 24 augustus 2022, 14:16 uur

Na het lezen van ‘The New York Trilogy’ wist ik niet zo goed wat ik met Paul Auster aan moest. De metalagen bevielen me, maar de narratief vond ik ietwat geforceerd. Enkel bij de ‘Gesloten Kamer’ vond ik de thematiek interessant. Niet de beste eerste indruk dus, waardoor ik twijfelde of ik deze schrijver een tweede kans moest geven. ‘Oracle Night’ was een toevallige vondst bij een kringloopwinkel en beviel mij gelukkig een stuk beter.

Dit verhaal gaat over schrijver Sidney Orr, die herstelt van een bijna fatale ziekte. Hij probeert samen met zijn vrouw Grace het leven weer op te bouwen. Een blauw schriftje blijkt vervolgens wonderen te doen voor zijn inspiratie. Zeker als Sidney terugdenkt aan een discussie met een bevriende schrijver- John Trause- over een parabel in ‘The Maltese Falcon’. In deze parabel verlaat een man plotsklaps zijn oude leven, verhuist naar een andere stad, om aldaar weer precies dezelfde keuzes te maken. Een interessant uitgangspunt! Thematisch weet Auster voorts interessante elementen aan te stippen: de eindjes aan elkaar moeten knopen als schrijver, de last van geheimen, twijfel over de goede natuur van de mens en cynisme over het niveau van de filmwereld. Het geeft het verhaal een fijne, ietwat dolende sfeer. Auster lijkt ook wat autobiografische elementen te hebben verweven in het verhaal. Voor wat betreft de relatie tussen John Trause en zijn zoon, hoefde Paul bijvoorbeeld niet ver te zoeken (1).

Structureel maakt het boek vervolgens slim gebruik van een drietal raamvertellingen. Na verloop van tijd merk je zelfs dat het gehele boek een verhaal binnen een verhaal is, aangezien de verteller pas twintig jaar later de verhandelingen beschrijft. Vanuit dat oogpunt heb ik ook niet zo veel moeite met de noten. Gedachten kennen immers evenzeer uitweidingen en terzijdes. Het welhaast supernatuurlijke element van dit boek kun je zo overigens ook prima verklaren. Is de droom van Grace bijvoorbeeld echt zo opmerkelijk, of is het een toevallige overeenkomst die wordt uitvergroot tot monsterlijke proporties? Zowel het verhaal van Bowen als de gebeurtenissen rond Chang lijken verder pogingen om maar weg te blijven van de conclusie. Uitweidingen en fantasieën die tot doel hebben om maar niet aan die monsterlijke tragedie te denken. Het mag gezegd worden die climax hakt er in.

Concluderend, ben ik blij dat ik Auster niet direct heb afgeschreven. Dit is een van die boeken die op een welhaast Mozartiaanse wijze perfect in elkaar steekt. Geen uitweiding voelt overbodig aan en het verhaal gaat dikwijls een interessante, onvoorspelbaar richting op. Een bijzonder fijne leeservaring!

» details   » naar bericht  » reageer  

Rasskaz o Semi Povesjennich - Leonid Andrejev (1908) 3,0

Alternatieve titel: De Zeven Gehangenen, 12 augustus 2022, 21:50 uur

Leonid Andrejev was een neorealistisch schrijver die opkwam in het kielzog van Gorki. Meer specifiek was hij onderdeel van de zogenoemde Znanie-groep: schrijvers die werkten vanuit een marxistisch uitgangspunt, maar die zich daarbij meer richtten op sociale (realistische) beschrijvingen van maatschappelijke problematiek (1). Dit heeft als voordeel dat vervelende pamfletterige overwegingen achterwege blijven. Ondanks het soms wat hoogdravende taalgebruik bevat deze novelle vooral een bedaarde beschrijving van zeven ter doodveroordeelden en de wijze waarop ze hun geplande dood tegemoet treden. Al merk je tussen de lijntjes door wel waar de sympathie van deze schrijver ligt.

Een aantal scenes hebben niettemin een fijne filmische kwaliteit. Hoe Andrejev de reactie op het vonnis beschrijft, is het literaire equivalent van een panning shot. Ook de ontmoeting tussen de terdoodveroordeelden en hun ouders, alsook de uiteindelijke reis naar de galg worden trefzeker beschreven. Sympathie kon ik voor de meeste gevangen nochtans niet opbrengen. Ze hebben hun lot dan ook wel erg aan henzelf te danken. Wat echter vooral dit boek nekt, is dat Dostojevsky's De Idioot het centrale punt veel indringender beschrijft. ‘Het Verhaal der Zeven Gehangenen’ is eigenlijk in vergelijking vooral een onderhoudend niemandsdalletje. Prima voer voor een tweetal treinreizen, maar niet meer dan dat.

» details   » naar bericht  » reageer  

Rituelen - Cees Nooteboom (1980) 4,0

11 augustus 2022, 22:28 uur

Wederom een bijzonder fijne roman van Cees Nooteboom. Hier beschrijft hij de ondragelijke doelloosheid van het bestaan door de ogen van drie personages. Eigenlijk bekijkt het boek drie uitingsvormen van nihilisme. Inni Wintrop handelt uit een passief nihilisme, waarin het leven slechts een wrede grap is. Arnold Taads is een misantroop die zich afzondert van de wereld. Philip Taads betracht zelfvernietiging door middel van zen-filosofie. Desalniettemin kunnen de heren niet geheel hun drang tot doelgeving lozen. Daarom introduceren ze rituelen. Het boek lijkt haast te suggereren dat hebben van doelgevend ritueel belangrijker is dan de inhoud van dit ritueel. Interresante thematiek mijns inziens!

Het boek bespreekt verder best veel in nog geen 200 pagina's. Het helpt dat Cees, ondanks de zweverige uitweidingen ,een behoorlijk spaarzame schrijfstijl hanteert. Wellicht zelf iets té spaarzaam, want het boek voelt ietwat volgepropt aan. Desondanks blijft 'Rituelen" een buitengewoon indrukwekkend werkstukje. Nooteboom zou maar zo een van mijn lievelingschrijvers kunnen worden.

» details   » naar bericht  » reageer