menu

Via deze pagina blijf je op de hoogte van recente stemmen, meningen en recensies van Donkerwoud. Standaard zie je de activiteiten in de huidige en vorige maand. Je kunt ook voor een van de volgende perioden kiezen: januari 2023, februari 2023, maart 2023, april 2023, mei 2023, juni 2023, juli 2023, augustus 2023, september 2023, oktober 2023, november 2023, december 2023, januari 2024, februari 2024, maart 2024

Gölgesizler - Hasan Ali Toptaş (1995) 4,0

Alternatieve titel: De Schaduwlozen, 23 maart 2019, 11:18 uur

Daar in die ongrijpbare schemerzone tussen moderniteit en traditie, de stad en het platteland, het oosten en het westen, geestesziekte en normaliteit, komt een Anatolische dorpsgemeenschap tot leven op het ritme van een kappersschaar. De ik-verteller is het tergende wachten beu op een kapper die steeds zijn beurt overslaat, terwijl er zijdelings een surrealistische streekvertelling speelt over dorpelingen die verdwijnen en terugkomen. In het hart van de verwikkelingen is een rol weggelegd voor het tienermeisje Güvercin - muze én slachtoffer - wiens verdwijning een corrupt dorpshoofd en een patriarchale dorpswacht noopt tot handelen. In 'De Schaduwlozen' (1995) maken de belangrijkste personages geen noemenswaardige psychologische ontwikkelingen door en Hasan Ali Toptaş ondermijnt hun realiteitsgehalte door hun zogenaamde schaduwloosheid te benadrukken. De karakters zijn fictieve constructen zonder vlees of reliëf, maar vormt de schrijver hen of zij ook weer hun maker? Of heeft de ik-verteller ook 'maar' een bijrol in z'n eigen vertelling? Toptaş schreef een postmoderne roman met de humoristische maatschappijkritiek en speelse genrevermenging van een Luis Buñuel of een Clarice Lispector. Voor de argeloze lezer: hij is minder toegankelijk dan landgenoot Orhan Pamuk, ook omdat de 'couleur locale' niet als zodanig wordt beschreven dat je op zoek wil naar sleutelplekken uit de roman.

» details   » naar bericht  » reageer  

Loneliest Girl in the Universe, The - Lauren James (2018) 3,5

15 maart 2019, 12:23 uur

Met 'Die Wand' (1963) schreef de Duitse Marlen Haushofer een SF-dystopie met een feministische insteek. Over een naamloze protagoniste die door een glazen wand wordt afgesloten van de rest van de wereld en op zoek moet naar manieren om, op eigen kracht, te overleven in de wildernis. Ik weet niet of deze jonge Lauren James geïnspireerd is door deze klassieke roman, maar ze schreef met 'The Loneliest Girl in the Universe' (2018) een eigentijdse update waarin ruimtevaarster Romy eenzaam door de kosmos zweeft. Haar crew is om het leven gekomen bij een noodlottig ongeval en ze heeft alleen nog sporadisch mail-contact met aarde. Door de verschillende tijdzones tussen haar plek in het universum en de aarde zitten er maanden tussen het ontvangen en versturen van elkaars berichten, zodat Romy nooit direct contact heeft met andere mensen. En dan hoort ze dat er een ruimteschip vanaf de aarde komt: sneller, geavanceerder, met mensen die net van de aarde komen en weten wat er speelt. En (niet onbelangrijk) met een mannelijke leeftijdsgenoot aan boord. Jarenlang waren romantische liefde, seksualiteit en passie voorbehouden aan de fan-fictie die ze schreef over een oude televisieserie, maar nu bloeit er van alles in haar op wat ze opeens moet verwerken. Nieuwe hoop of een nieuwe nachtmerrie?

In eerste instantie sprak de landelijke omgeving in 'Die Wand' (1963) meer tot mijn verbeelding dan de binnenkant van een ruimtevaartuig in 'The Loneliest Girl in the Universe' (2018). Maar al lezende moet ik zeggen dat een ruimtevaartuig (een geheel technologische ruimte) meer bij de tijd past dan de omgeving rond een jachthut. Vanuit dramatisch oogpunt ook interessanter: hier moet het vrouwenpersonage haar kennis over techniek en ruimtevaartkunde zelf toepassen, terwijl ze geplaagd wordt door onzekerheid en (soms tegen beter weten in) hoopt dat er redding zal komen. Lauren James heeft het ook slim opgezet door in elk hoofdstuk af te tellen naar het moment dat de twee ruimtevaartuigen elkaar gaan ontmoeten; de roman heeft zo een thrillerachtige urgentie die de vaart erin houdt. Al is het fijn dat de Alien-tagline 'In Space No One Can Hear You Scream' hier subtieler en meer gelaagd is, dus zonder ruimtemonsters of bovennatuurlijke krachten. Helaas verraadt de achterflap al een belangrijke wending (hij valt tegen!) en misschien is het ook de uiteindelijke ontmoeting die deze roman wat naar beneden haalt. De onderhuidse, ondefinieerbare spanning maakt plaats voor routineus genrewerk. Nog steeds nagelbijtend spannend en die arme Romy krijgt het flink te verduren in behoorlijk grafische beschrijvingen.

» details   » naar bericht  » reageer  

Pa Pinkelman in de Politiek - Godfried Bomans (1952) 3,5

14 maart 2019, 21:52 uur

stem geplaatst

» details  

Petit Pays - Gaël Faye (2016) 4,0

Alternatieve titel: Klein Land, 12 maart 2019, 19:49 uur

Het is knap hoe Gaël Faye in 'Klein Land' (2016) een complex, onderbelicht stuk Afrikaanse geschiedenis weet te verwerken in een vloeiend coming-of-age-verhaal. Vanuit het autobiografisch getinte perspectief van een tienerjongen met een Rwandese moeder en een Franse vader, schetst Faye de zoektocht naar de eigen identiteit van een biraciaal kind in een geprivilegieerde positie. Hoewel deze Gabriel een afgeschermd bestaan leidt te midden van de relatief veilige upperclass in buurland Burundi, ziet hij eerste rimpelingen in zijn bestaan als zijn ouders scheiden. Vanaf dat moment krijgt zijn moeder zorgwekkende berichten van haar Rwandese familie, terwijl het rassenconflict tussen de Hutu's en de Tutsi's ook in Burundi gaat spelen en er een burgeroorlog oplaait. Hoort Gabriel bij de Fransen, de Rwandezen of bij z'n vrienden in Burundi? Een identiteitsvraag die belangrijker wordt als kattenkwaad omslaat in geweld en de jongen ertoe gedwongen wordt om vrienden en voormalige werknemers te verraden. Gaël Faye (van origine hiphop-artiest) gaat met korte zinnen en korte hoofdstukken direct naar de kern en maakt daarmee tastbaar hoe mensen meegesleurd worden door de hallucinante oorlogspanningen. Wel bekroop me het gevoel dat Faye meer te vertellen heeft over het complexe oorlogstrauma van een volwassen Gabriel, maar nog niet de ruimte vond om dat aspect al uit te diepen. Het biedt in ieder geval genoeg materiaal voor een vervolgroman.

» details   » naar bericht  » reageer