Prima, maar vrij voorspelbaar boek over een ongewone romance. Het subplot met Irina's jeugdtrauma had echter compleet geen toegevoegde waarde. Sowieso vond ik Irina een vrij kartonnen karakter. Vanwege sommige enkele ontroerende momenten (Ishimei's brieven!) en mooie karakterschetsen, geef ik 'De Japanse minnaar' toch 3 sterren.

Net als '1984' een zeer rake kritiek op het totalitarisme, en meer specifiek het sovjetcommunisme. Het gebruik van dieren creëert de mogelijkheid om tot een dieper inzicht van de aard van politieke gebeurtenissen van destijds te komen en om lastige onderwerpen bespreekbaarder te maken.

Het is alweer een tijd geleden dat ik Animal Farm heb gelezen, maar ik kan me goed herinneren dat ik het met veel plezier las en dat het simpele taalgebruik het geheel zeer leesbaar maakte.

Het lezen van toneelstukken is geen gemak voor mij, maar voor de oude Grieken, die voor ons de weg hebben gebaand naar de moderne letterkunde, doe ik graag wat extra moeite. Dat ik een druk van Antigone heb geleend van de bibliotheek, die best oud was en gebruik maakte van héél verouderd Nederlandsch (ja, ja, met 'ch' erachter!) drukte de pret niet. Dit omdat Antigone een beknopt toneelstuk is.

Tijdens mijn geschiedenislessen kreeg ik te leren over de verschillen tussen Aeschylus, Sophocles en Euripides en waarom deze toneelschrijvers van zo'n groot belang waren. Nu, na enkele jaren, ben ik wel benieuwd om zelf enkele toneelstukken door te spitten van deze 3 klassieke toneelschrijvers.

Antigone is het eerste Griekse toneelstuk dat ik heb gelezen. Vanwege het archaïsche taalgebruik heb ik lang niet alles goed kunnen volgen, en daarnaast is de nadruk die in Antigone gelegd wordt op het stichtelijke aspect ('gij moet de wetten der goden respecteren!', 'den mensch is niet de maatstaaf der dingen!') voor moderne lezers vervelend opzichtig. Daarentegen is de kern van elk interessant drama terug te vinden en is het slot heftig en meeslepend. Het is Sophocles geslaagd om mij te doen reflecteren hoe ikzelf zou handelen in een dergelijke situatie, en dat is een mooi iets: dat een schrijver die meer dan twee millennia dood is, mij tegenwoordig doet nadenken over het belang om zelf een eigen keuze te kunnen en te durven maken.

Vaak vond ik 'De avonden' te veel doorspekt met het onophoudelijke zelfmedelijden van het hoofdpersonage om het voor mij een goed boek te maken. Dit boek probeert de lezer in te laten leven met Frits' verveling en cynisme, maar verder dan een matige sfeerschets van een verveelde (en vervelende) Amsterdammer in de jaren '40 komt het, naar mijn mening, niet. Wat ik wel leuk vond, was de onderhuidse spanning tussen Frits en zijn ouders en het slot.

Prima boek, maar vaak nogal voorspelbaar en met nogal zwart-witte personages. De Midi wordt mooi omgeschreven, maar dat verhaal met de codex had niet gehoeven; ik kreeg er een beetje en Indiana Jones-gevoel bij, alleen nam het verhaal zich, i.t.t. Indiana Jones, zichzelf veel te serieus.

Dit deel is een aanzienlijke verbetering op het eerste deel. Nu de schaakstukken beschreven zijn, verloopt het spel wat 'vloeiender'. Daarnaast komt er in dit deel een nieuwe koning bij, wordt de sfeer in Westeros nóg grimmiger en is de combinatie van politieke intrige en gewelddadige vechtscènes uiterst goed gedaan. De magie van aSoIaF zit 'm echter in de meer dan menselijke karakters en onverwachte plotwendingen. Wat zal er nu gebeuren als je de pagina omslaat? Gaat dat zien!

Een mooi en waardig vervolg van The Pillars of the Earth en World Without End. Dit vierde deel van de Kingsbridge-reeks haalt voor mij niet het niveau van het eerste deel, maar is flink beter dan het tamelijk tegenvallende World Without End.

Net als bij de vorige twee delen ligt de kracht van dit boek in hoe Follett overtuigend een tijdsbeeld weet neer te zetten. Voor veel 21ste-eeuwse lezers lijken de zaken waarmee mensen zich vroeger druk om maakten abstract, maar Follett weet op een toegankelijke en haast intuïtieve wijze de lezer de dilemma's van de godsdiensttwisten en het politieke klimaat van West-Europa in de 16e eeuw neer te pennen. In tegenoverstelling tot vele andere historische romans schuwt Follett niet het verleden tastbaar te maken door zijn hoofdpersonages onrealistisch actueel te laten gedragen. Ik heb er zelf niet zo'n last van, maar ik kan begrijpen dat het voor veel andere mensen een beetje te veel voelt als een literair 'handje vasthouden' van de moderne lezer.

Maar A Column of Fire is (gelukkig) niet bedoeld als hoogstaande literatuur met een hoge betrouwbaarheidswaarde, maar als een vermakelijke historische roman met veel interessante locaties, gebeurtenissen en personages. Vooral de personages doen het goed bij mij; de hoofdpersonages zijn niet altijd zo diepgaand, zoals in The Pillars of the Earth, maar wel menselijk en goed uitgewerkt. De combinatie van psychologisch diepgaande personages met een historische achtbaanrit werkt in dit boek zeer goed, maar voelt ook als een herhaling van wat Follett al beter heeft gedaan.

Wat wel beter is in A Column of Fire is de setting. Het snel veranderende Europa van de 16e eeuw vormt voor mij een interessantere setting dan de regionale twisten van het Engeland tijdens The Anarchy. Aan de hand van niet alleen Europese, maar ook Afrikaanse, personages wordt de toenemende globalisatie van die tijd ook engagerend verteld. Ook heeft Follett (zoals het een schrijver van historische romans betaamt) in dit deel een scherp oog voor politiek gemanoeuvreer en gekonkel, met in dit deel de welkome toevoeging van spionage. Dit geeft A Column of Fire de nodige extra spanning en het valt te zien dat Follett met verve niet alleen goed is in het neerzetten van een tijdsbeeld, maar ook in het combineren van thriller-achtige elementen met historische figuren en gebeurtenissen.

Hopelijk zullen er in de toekomst meer BoekMeter-gebruikers dit boek oppakken. Een goede discussie zouden de fora van de Kingsbridge-boeken goed sieren!

Samen met 'De zwarte monnik' vind ik dit kortverhaal de beste van de LJ Veen Klassiek-verhalenbundel. Het oproepen van een sfeer van vergankelijkheid en weemoed doet Tsjechov goed. Wat mij ook wel raakt, is hoe in bijna elk verhaal in de bundel de hoofdpersonages een existentieel probleem meemaken, dat tot uiting komt door bijvoorbeeld overspel, liefdesverdriet, onvervulde verlangens, onuitgesproken woorden en misschien wel het best uitgewerkte gevoel: het idee dat je totaal geen aansluiting vindt met je omgeving en je daardoor vereenzaamt en je zelf geen raad meer weet. Heel herkenbaar en menselijk.

Ik ben niet compleet in de ban van Tsjechovs minimalisme, eerlijk gezegd. Als beginnende lezer zie ik vaak niet de 'stille dieptes' die worden gesuggereerd in de literatuur en dus ook niet bij Tsjechovs verhalen. Dit maken de verhalen wel wat interessanter voor een herlezing! Dat de verhalen lekker kort zijn, helpt ook mee.

'De scherpschutter' is een boek dat veel probeert te doen maar daar niet helemaal in slaagt. Desondanks weet King, zoals hij wel vaker doet, geweldige sfeerschetsen en de interne strijd van het hoofdpersonage beeldig te verwoorden. Dit is dan ook de kracht van 'De scherpschutter'. De omgevingen waar Roland zich begeeft zijn desolaat en minstens even grimmig als de figuren die hij op zijn trektocht tegenkomt. De opzet en ambitie van dit eerste boek van de 'Donkere toren'-reeks is bewonderenswaardig, aangezien King er nog 20 jaar over zou doen om zijn verhaal af te sluiten.

Wat ik iets minder vond, was het pseudo-filosofische toontje van 'De scherpschutter'. King wilde duidelijk niet een ordinair fantasyverhaal schrijven waarbij de brave Hendrik het opneemt tegen de kwaadaardige schurk, hetgeen ik toejuich. Maar om dan opzettelijk vage beschrijvingen en woordkeuzes te gebruiken om het proza op te fleuren vind ik een beetje overdreven. Met name het einde, tijdens de openbaring van Roland aan de hand van de man in het zwart, werd de mystieke 'new age'-achtige vaagheid me een beetje te veel en kwam het over alsof King een soort diepe, angstaanjagende werkelijkheid wilde onthullen à la Lovecraft, een werkelijkheid die ons menselijk denkvermogen te boven gaat. Dit kwam me persoonlijk nogal pretentieus over. Een beetje een 'love it or hate it' moment? Begrijp me niet verkeerd, ik houd van mysterie en diepgang, maar het einde en de beschrijvingen van figuren en zaken die bewust vaagjes worden gehouden, kwamen eerder over als stroeve stijloefeningen dan als waardevolle toevoegingen.

De scènes in de mijn waren spannend en voelden bijzonder beklemmend. Het mooiste van 'De scherpschutter' vind ik de beschrijvingen van de dorre, vreugdeloze leegte die de woestenijen van Rolands wereld kenmerken. Net als het bos achter het huis in 'Pet Sematary', wordt het samenspel tussen omgeving en mens in dit boek erg goed beschreven. Als lezer kruip je echt in de huid van Roland, en dat is zeker een bijzondere vaardigheid, en een groot deel van wat King zo'n goede verhalenverteller maakt.

'A Distant Mirror' is een populair-historisch werk dat mij vooral opvalt door de wijze hoe knap en natuurlijk de schrijfster, Barbara Tuchmann, wisselt tussen enerzijds het bijzonder gedetaileerde en anderzijds het panoramische beeld dat de lezer voorgeschoteld krijgt van de West-Europese (en met name de Franse) 14e eeuw.

Het ene moment toont Tuchmann ons aan hoe de dalende inkomsten van een specifiek landgoed van een zekere edelman toonaangevend is voor het economische vacuüm dat ontstond, nadat een regionale uitbraak van de builenpest een groot deel van de beroepsbevolking wegvaagde. Het andere moment laat Tuchmann zien hoe rijk geschakeerd en verscheiden religieuze en sociale bewegingen in middeleeuws Europa waren, dit met bloemrijk taalgebruik dat veel zinspeelt op de toenemende decadentie en pronkzucht van de adel.

Een punt waarop Tuchmann veel op werd bekritiseerd, was haar veronachtzaming van andere landen dan Frankrijk in haar narratief en in mindere mate de nadruk die zij legde op de adel. In deze kritiek kan ik me goed vinden. Echter, al vanaf het begin gaf Tuchmann aan dat ze in 'A Distant Mirror' zich zou toeleggen op de 14e eeuw vanuit de ogen van Enguerrand de Coucy, een edelman. Daarnaast was Frankrijk de vuurhaard voor de grootste en spannendste veranderingen die zich voltrokken in West-Europa. Denk maar aan de Honderdjarige Oorlog, een schizofrene koning, familietwisten en de grootste botsingen tussen de hooghartige adel en de steeds zelfbewuster wordende burgerij.

En laten we eerlijk zijn: dit is een boek geschreven voor leken. Geïnteresseerde leken welteverstaan. En om een succesvol en aangrijpend boek te kunnen scheppen, had Tuchmann gebruik gemaakt van een welbekend toneel, in plaats van de gemiddelde lezer te vervelen met de schaduwachtige uithoeken van wat de weinig overgeleverde bronnen zeggen over wat, indertijd, tamelijk oninteressante randgebieden waren.

Niettegenstaande, dat als deze randgebieden bijzondere ontwikkelingen ervoeren die van grote invloed zouden zijn in Europa, Tuchmann niet schroomde dit uitgebreid te vermelden, met name in het einde van haar boek. Zo verhaalde Tuchmann over de opkomt van de kiemende zaden van het protestantisme, waaronder de Moderne Devotie, Johannes Hus en Wycliffe, die elk hun oorsprong kenden in wat velen zagen als de verre uithoeken van de Latijns-christelijke beschaving.

Met het in- en uitzoomen tussen het lokale en het internationale en het schakelen tussen de sociale, politieke en religieuze verstandhoudingen weet Tuchmann een veelzijdig en geleerd beeld te scheppen van de 14e eeuw. Wat ook bijzonder knap is, is hoe Tuchmann een veelheid aan bronnen weet om te toveren tot een duidelijk samenhangend geheel dat, ondanks alle namen en plaatsen die je om de oren vliegen, niet binnenkomt als een academisch relaas, maar als het bezichtigen van een eeuwenoud schilderij, waarnaar je urenlang kan kijken, en waarbij je bij elke kijkbeurt je verwondert over al het moois dat je ziet.

Een niet veel voorkomende mening, maar ik vind A Feast for Crows het op één na beste deel van 'A Song of Ice and Fire'. Dit vind ik, omdat dit deel voelt als een soort rustpauze na de emotionele achtbaanrit dat het vorige deel was. De 'War of the Five Kings' is min of meer voorbij en dit boek behandelt de nasleep van een oorlog en hoe men in een feodale maatschappij als Westeros daarmee omgaat. Dit brengt interessante en diepgaande momenten mee, ook al begrijp ik dat de meningen over dit deel verdeeld zijn, vanwege de minder enerverende inhoud in vergelijking met de vorige delen.

Een groot punt in dit deel voor mij, was Briennes verhaallijn. Nu vind ik dit een prachtig verhaallijn in dit boek, omdat het niet uitgaat van veel actie of intrige zoals bij voorgaande delen, maar omdat het een inzicht geeft van een naoorlogse maatschappij, verwoest door rondtrekkende legers, en omdat het tevens een nutteloze zoektocht is in de zin dat Brienne 'niks' vindt. Ze vindt niks in de materialistische zin, maar komt erachter, onder andere door de prachtige 'Broken Man'-monoloog, wat de gevolgen zijn van de oorlog en dat meeste ridders niks meer dan huichelaars zijn. Er gebeurt dus weinig in Briennes verhaallijn (en van enkele andere personages), maar desondanks geven ze een diep inzicht in de wereld van aSoIaF.

De klassieke aSoIaF-karakters (Jon, Daenarys en Tyrion) zitten dus niet in dit deel, maar in ruil daarvoor komen er aardig wat andere karakters op de bühne tevoorschijn die tot de verbeelding spreken.

Dit is voor mij een van de mindere delen van 'A Song of Ice and Fire'. De achterliggende redenen zijn voor mij moeilijk te peilen, maar ik denk dat het te maken heeft met de onmogelijke taak om de enorme wereld die G.R.R. Martin voor ogen had te scheppen, zonder een stortvloed aan karakters, omgevingen, politieke verstandhoudingen en volkeren over de lezer heen te storten. Ik voelde me overrompeld in den beginne door al de informatie die over me heen kwam. De hoeveelheid informatie was zodanig groot, dat ik vaak continu zinnen of stukken van hoofdstukken moest herlezen. Dit nam persoonlijk wat leesplezier weg. Daarnaast dient Game of Thrones, samen met A Clash of Kings, vooral als een opstapje voor de legendarische climax genaamd A Storm of Swords.

Desondanks is dit boek rijk aan fantastische karakters en was dit het begin van een rauwe, 'realpolitieke' benadering van het fantasygenre, een genre dat sindsdien nooit meer hetzelfde is gebleven!

Wat ik, ondanks dat dit een geweldig boek is, moeilijk kan geloven is wat we allemaal nu weten van de schrijver, Bandi. Volgens het nawoord is Bandi schrijver bij de Noord-Koreanse staatsbond voor schrijvers, is hij in 1950 geboren, woont in een stadje in het noorden van Noord-Korea én publiceerde hij in de jaren '70 veel in een staatsblad. Dan vraag ik me toch af: verklap je dan niet te veel? Met deze informatie kunnen Noord-Koreaanse inlichtingendiensten gemakkelijk een paar verdachten op het spoor zijn en misschien Bandi zelf vinden.

Nu klinkt dit vast heel respectloos, maar door de informatie die ik voorgeschoteld kreeg (ondanks dat verscheidene namen, jaartellen en feiten aangepast waren), twijfelde ik of Bandi wel een echt persoon is die daadwerkelijk in Noord-Korea woont. Het is een krachtig beeld voor vele lezers: een eenzame schrijver in een totalitaire staat die met verve een hypocriete en mensonterende maatschappij beschrijft. Ik zet dus mijn vraagtekens achter het bestaan van Bandi, of in ieder geval hoe de figuur van Bandi naar de buitenwereld wordt gebracht, vanwege het feit dat Noord-Korea zo'n beetje de strengste politiestaat is die ik kan bedenken.

Een deel van mij hoopt dat ik ongelijk heb, omdat ik het zeer ontroerend vind, dat er zoveel rechtvaardigheidsgevoel schuilt in een geweldige auteur in misschien het meest onrechtvaardige land ter wereld. Het geeft mij hoop dat er vergelijkbare samizdat-auteurs zijn in Noord-Korea. Een deel van mij hoopt echter ook dat ik gelijk heb, en dat Bandi niet bestaat, dat het een product is van Amerikaanse en/of Zuid-Koreaanse propaganda. Want wat als Bandi op wordt gepakt? Betrapt? Ik moet er niet aan denken...

Dit ging even 'off-topic', maar laat ik het nu over het boek zelf hebben, want 'Gobal' is een goed boek. Nee, meer dan een goed boek.

Centraal in dit boek staat het woord 'aanklacht'. Bijna ieder individu in Noord-Korea staat onder constante verdenking. Waarvan? Kort gezegd: landverraad. Of dit nu klagen is over voedseltekort of over een grap die te ver gaat, werkelijk de meest kleine zaken kunnen een aanleiding vormen voor een enkele reis naar een 'heropvoedingskamp' of erger. De constante noodzaak om je gevoelens te verbergen voor je omgeving, indien je betrapt wordt op ongewenst gedrag, en bewust te zijn van je rangorde in de maatschappij (ironisch voor een land dat zich communistisch/marxistisch noemt), zorgen voor de spanningen die de hoofdpersonages met zich meedragen in Gobal.

Hoewel de schrijfstijl niet bijzonder subtiel is qua symbolisme en de dialogen een beetje geforceerd aanvoelen, weet Gobal heel goed sfeer en de innerlijke dilemma's van de personages neer te pennen. Ik voelde in bijna elk geval intens mee met de personages, die elk mogelijk onrecht in hun handen krijgen geworpen en met hun ellende nergens naartoe kunnen. De intense hopeloosheid die hieruit voortvloeit, heb ik tot nu toe slechts ervaren in het boek 'Een droog wit seizoen' van André Brink.

'Hersenschimmen' is een bijzonder boek, waarbij het proces van dementie vanuit het perspectief van de dementerende zelf wordt beschreven. Dit boek is denk ik één van de meer toegankelijkere werken van Bernlef, waarin de tragedie waarin het hoofdpersonage zich begeeft, op een bijzondere manier wordt verhaald en het aftakelingsproces daardoor des te pijnlijker is voor de lezer.

Jammer genoeg kwam dit boek niet zo hard binnen als bij vele van mijn medegebruikers hier. Het rauwe oorlogsgeweld dat beschreven wordt, choqueerde mij niet echt, wellicht omdat ik door gore in films en videospellen een soort ongevoelig ben geraakt hiervoor? Daarentegen waren de scènes die het langzame sterven van de strijdkameraden van de ik-persoon beschreven wél akelig in mijn beleving. Het mooiste stuk van het boek vond ik de ontgoocheling die de ik-persoon ervoer bij zijn thuiskomst gedurende het verlof. Prachtig weet Remarque het innerlijke lijden en de vervreemding met zijn omgeving te beschrijven. Voor de rest is de keiharde mep die ik zou moeten voelen bij het lezen van het boek niet uitgedeeld. Wat overblijft is nog steeds een goedgeschreven roman waarvan je de woede en frustratie af kan lezen.

Ge-wel-dig boek. Ik heb dit boek geleend van mijn vader en ik had (en heb) bij het zien van zijn verzameling Nederlandse literatuur vaak het vooroordeel dat auteurs als Carmiggelt, (Van het) Reve, Vestdijk en 't Hart hopeloos stoffig en saai schreven. Deze roman, 'De jacobsladder', bewijst flink het tegendeel voor meneer 't Hart. Wat me vooral bevalt is hoe 't Hart de natuur weet te beschrijven. Ik heb totaal geen kennis van de planten- en dierensoorten in en rond Maassluis (of flora en fauna in het algemeen), maar ik kan het voor een of andere reden goed voor me zien, vanwege de rake beschrijvingen.

Het verhaal zelf is niet echt origineel, maar het gereformeerde milieu wordt met verve beschreven. Minder kritisch dan verwacht en zelfs met een zekere bewondering voor de vroomheid van de Ruygveen-familie. Deze fundamentele vroomheid heeft echter zijn keerzijden en deze keerzijden komen binnen als mokerslagen, zonder dat 't Hart bijzonder dramatisch/hysterisch schrijft, vind ik.

‘Jane Eyre’ is een onvervalst romantisch werk. Het was een goede keuze om dit werk van Charlotte Brontë te lezen net nadat ik ‘De klokkenluider van de Notre-Dame van Victor Hugo’ gelezen heb, zodat ik een duidelijk referentiekader heb. Beide boeken zijn namelijk bekende voorbeelden van de 19e-eeuwse romantiek. Zowel Jane Eyre als ‘De klokkenluider’ bevatten duur en rijk taalgebruik, wat helaas vaak uitmondt tot aanstellerig en archaïsch leesvoer. Ja, ik weet het, ik ben een zeurkous, maar bij beide boeken wordt er wel erg veel inlevingsvermogen gevraagd voor onder andere het gedateerde taalgebruik van vele (romantische) schrijvers destijds. Het is, met name in het meer introspectieve Jane Eyre, veel ploeteren door deftig klinkende alinea’s, waarvan de inhoud meestal opgesomt kon worden in één zin.

Wat ‘De klokkenluider’ ook, mijns inziens, een stuk beter maakt dan Jane Eyre, is hoe de romantiek, als kunststijl, in woorden wordt vormgegeven. De donkere kerktorens en steunberen vormen een consistent macaber schouwspel. De thema’s die aangesneden worden, blijven aangesneden worden, tot en met het einde. In Jane Eyre mis ik deze duidelijke lijn een beetje, want wist Brontë wel wat voor boek ze wilde schrijven? Gotische horror? Een bildungsroman? Een zedenroman? Brontë maakt van Jane Eyre een amalgaam van dit alles. En dat was toen, toegeven, erg knap van haar. Maar, naar mijn mening, vaak ook rommelig.

Toen ik erachter kwam dat het ‘gedrocht’ dat het landhuis deelde met Jane Fairfax’ (eerste) vrouw was, was ik tamelijk teleurgesteld. Brontë heeft mij verbaasd en geïntrigeerd met dit mysterie toen Jane voor de eerste keer in contact kwam met Bertha, om vervolgens, na een spannende opbouw, het mysterie eigenlijk heel flauw te verklappen. Het zou mij veel meer hebben verontrust, als de identiteit van Jane’s gestoorde medebewoonster nooit was verklapt.

Toch ben ik onder de indruk van hoe zinderend Brontë de liefde dan weer weet te beschrijven. Jane laat zelfbeschouwing opvolgen door zelfbeschouwing. De teruggetrokken jongedame wordt zo een sympathiek beeld, maar ook een heel preuts en kuis beeld, gegund. Jane’s introspectie is meestal interessant te volgen, eveneens de gelijkenissen en metaforen die ze voortbrengt gedurende haar overpeinzingen. Brontë weet ook, aan de hand van Jane’s observaties, op een prachtige manier de natuur en het landschap van Engeland tot leven te laten komen.

Symbolisme is aanwezig in Jane Eyre, soms in een wat overdreven en opzichtige manier (het geblakerde landhuis in Jane’s droom is, na een bepaalde tijd, ook daadwerkelijk afgebrand? Origineel!), maar vaak ook ontroerend. Zo vormt Jane een soort ‘tussenfiguur’ temidden van twee compleet verschillende vormen van christen-zijn: het haast fanatiek toegewijde en compromisloze geloof van Eliza Reed en St. John Rivers (plicht en tucht) en het liefdevolle en eenvoudige geloof van Edward Fairfax Rochester, een geloof aangewakkerd door zijn liefde voor Jane.

Jane Eyre is een bijzonder boek, dat, ondanks dat het net iets te veel probeerde te zijn, nu nog steeds slaagt in het leveren van een sterk verhaal met mooie, uitgesponnen beschrijvingen. De personages hebben iets zeikerigs en theatraals over zich en de (vaak iets té) lang uitgesponnen beschrijvingen raken me soms wel en soms weer niet. Desondanks ontbrak het Charlotte Brontë zeker niet aan verbeeldingskracht en durf en heeft haar ambitie een goed boek voortgebracht!

Geert Mak doet het weer! Met zijn kenmerkende verteltrant, dat van een amicale geschiedenisleraar, zoomt hij in en uit tussen het intieme van de onderlinge verstandhoudingen van de familie Six en de politieke en maatschappelijke ontwikkelingen van de afgelopen vier eeuwen in Amsterdam en Nederland. Dit doet Mak met verve en ik las aardig wat hoofdstukken die me deden denken aan Maks magnum opus 'In Europa', met name het 'in- en uitzoomen', maar ook de intieme en tegelijkertijd erudiete vertelwijze die hij hanteert. Als een kunstenaar die het ruwe klei van de voor ons ver-verwijderde, vage figuren weet te kneden tot een menselijke vorm die voor ons direct herkenbaar is, gaat Geert Mak te werk. Dit terwijl hij zijn hand aan ons uitstrekt en uitleg geeft over de 'toetsen' die hij aanbrengt. Mak laat geschiedenis niet alleen zien, maar laat het mij als lezer ook voelen en licht de belevingswereld van vroeger toegankelijk toe, zonder oog voor detail te verliezen.

Ik heb veel meegeleefd met de familie Six en ik was, voor even, een gefascineerde toeschouwer van een rijke, Amsterdamse patriciërsfamilie. Ik zweer het, zelfs de geschiedenis van het meest afgelegen en geïsoleerde bergdorp in het meest arme land ter wereld zou Mak nog honderden bladzijden met gevoel kunnen beschrijven.

Voor een langere tijd wist ik al dat '1984' een goed boek was, maar tijdens het lezen zelf had ik vaak dat ik, na het lezen van enkele hoofdstukken, het boek weglegde en even een lange, half-zuchtende 'kuuuutttt....' eruit moest gooien.

Ondanks mijn beperkte leeservaringen, denk ik dat er weinig romans zijn die de rottigheden van het totalitarisme zo goed weergeven. Wat ik vóór het lezen van 1984 echter niet verwachtte, was dat deze roman tevens diep ingaat op de menselijke psyche en enkele filosofische disciplines. Ook was ik verbaasd hoe gewelddadig 1984 was, ofschoon dit een boek is uit de jaren '40.

De angst van de hoofdpersoon om betrapt te worden, nota bene omdat hij verliefd is, is haast elke pagina voelbaar. Die spanning, plus zijn eigen achtergrondverhaal, maakt de eerste helft van 1984 boeiend. De tweede helft van de roman is spannend, omdat nou... dat weten de mensen die het gelezen hebben zelf!

Een aangrijpend en duister boek, dat zeker een herlezing waard is.

Prachtig boek geschreven in economisch maar raak proza. Mooie natuurbeschrijvingen worden mooi afgewisseld met diep menselijk drama. Steinbeck heeft bij 'Of mice and men' een scherp oog voor de verstandhoudingen tussen mensen en hun plaats in de maatschappij waarin ze leven (en vaak overleven). Eenzaamheid is een subtiel maar belangrijk thema in dit boek:

1. Curley's vrouw is eenzaam, omdat ze met niemand mag praten van haar echtgenoot.

2. De donkere stalknecht is eenzaam vanwege zijn racistische collega's. Hij wil menselijk contact, maar raakt continu teleurgesteld in zijn (blanke) medemens. Dit weerhoudt hem betekenisvolle banden op te bouwen met anderen.

3. Lenny is eenzaam, omdat hij de wereld en de mensen niet begrijpt, dit vanwege zijn beperking. Zijn enige manier om de wereld draagbaar te maken voor hem, is door zich vast te klampen aan George.

'Of mice and men' is een boek dat eenvoudig taalgebruik hanteert, maar veel meer verbergt onder de ogenschijnlijk eenvoudige tekst. Achter de troosteloze wereld die Steinbeck opschrijft, schuilt vaak veel schoonheid. De interactie tussen de donkere stalknecht en Lennie was ontroerend en de dood van de oude hond bleek achteraf profetisch en diep triest.

'Pet Sematary' vond ik een toch wat mindere King. De beste man weet met gevoel griezelige beschrijvingen te geven en bespaart de lezer geen smerige details, maar juist de onnodige details zijn vaak irritant aan dit boek. Hetzelfde had ik bij 'Needful Things', maar in die roman werd er met verve een veel groter aantal kleurrijke personages op papier gezet. Het eeuwig uitweiden over zaken die compleet onbelangrijk zijn voor de ontwikkeling van personages en het verhaal is een 'vloek' die rust op Pet Sematary.

Grappig hoe ik bij sommige romans ellenlange uitweidingen probleemloos doorlees, terwijl ik bij andere romans met halfgesloten oogleden ploeter door wat ik alleen kan omschrijven als taaie kost. Ik snap dat veel mensen (ik meestal ook) een leeservaring als intens ervaren, als overpeinzingen en innerlijke conflicten een groot gedeelte van de leeservaring beslaan, maar bij mij heeft dit echter bij minstens 3 boeken die ik van Stephen King heb gelezen juist het tegenovergestelde effect. Het vertraagt het tempo van een boek dat, voor de rest, sfeervol is en, zelfs voor een King-roman, een bijzonder nare sfeer kent (met name in het slot).

Ik vraag me af of andere lezers van Kings boeken ook last hebben van Kings doordravende schrijfstijl. Het drukt namelijk een -mijns inziens- vervelende stempel op enkele spannende 'page-turners'.

Redelijk goed -- 3/5.

Wat me opvalt aan Pride & Prejudice, en wat ik ook ervoer tijdens het lezen van Sense & Sensibility, was de 'lichtheid' van het boek. Ja, er worden dure woorden gebruikt en het deftige taalgebruik van de Britse upper class (die lang gesponnen zinnen!) doen me de wenkbrauwen meer wel dan niet fronzen. Misschien is 'licht' niet het juiste woord voor de wijze waarop Austen schrijft, maar eerder…elegant? Vrouwelijk?

Austen beschrijft hier bijna uitsluitend de verbale en non-verbale omgang tussen mensen. Gesprekken, baldansen, kaartspellen en overige alledaagse bezigheden vullen hoofdzakelijk de bladzijden van haar romans. Juist daarom vraag ik me af waarom haar manier van schrijven mij zo blijft boeien, want… is wat ze schrijft spannend? Nee. Maar intrigerend is het wel. De omgang van de mensen met elkaar an sich is bewonderenswaardig neergepend.

Is P&P slechts een vroeg 19e-eeuwse soap? Nee, ik denk van niet. De dialogen en observaties uit Austens pen zijn veel te spitsvondig geschreven om te vergelijken met het niveau van een soapserie. Daarnaast is een soap afhankelijk van onnodig drama om het plot voort te drijven, terwijl dit bij P&P nauwelijks het geval is.

Mijn nicht merkte op, toen ik vermeldde dat ik Sense & Sensibility had gelezen, dat Austen een literaire voorbode was van het feminisme. Aanvankelijk nam ik haar opmerking niet serieus, omdat ik me niet kon voorstellen dat een vrouw die continu scheef over fictieve vrouwen, wier hoofdzakelijk doel in het leven was om een geschikte echtgenoot te vinden, en hier dan ook con-ti-nu over praatten, ook maar enige affiniteit zou hebben met feministische ideeën. Nu denk ik dat mijn nicht een goed punt maakte, omdat, historisch gezien, er weinig (bekende) vrouwelijke auteurs waren. Laat staan vrouwen die al zo vroeg en zo openhartig de gevoelens van vrouwen en hun verstandhoudingen met mannen in een fictieve maar herkenbare wereld neerpenden.

Ik geef toe dat P&P mij bij tijd en wijle verveelde, vooral tijdens het middenstuk, hetgeen te danken is aan het typische verschijnsel van de 19e-eeuwse roman waar ik vaker mijn kop tegenaan stoot: de eeuwige, onophoudelijke uitweidingen. Echter, toen ik Darcy's ware karakter leerde kennen, werd het verhaal steeds krachtiger en begonnen de personages voor mij echt te leven. Ik blijf me verwonderen over Austens talent om personages, die zo alledaags zijn, te laten leven op een wijze, dat ik me niet kan voorstellen dat ze niet-bestaande mensen beschrijft, maar dat ze ons als lezers op een intieme wijze kennis laat maken met haar leven, haar klasse, haar land en haar persoonlijke levenservaringen.

Wat 'Vogel' een boek maakt dat helemaal in mijn straatje past, is de kwetsbaarheid en weemoedigheid dat het boek oproept. Dit ook in combinatie met het mooie symbolisme en de pijnlijke realiteit, die zich samenvloeien tot één hartverscheurend verhaal. Vogel doet me denken aan de Japanse film 'Nobody Knows', aangezien die film ook een stijlelement van onderkoeld realisme gebruikt voor iets schrijnends als jeugdig leed.

Schrijfster Oh Jung-hee doet wat veel Aziaten geweldig doen (naar mijn ervaring) met tragische verhaallijnen in games, films en meer: het creëren van een sublieme poëtische sfeer, die ik zou beschreven als een soort pijnlijk magisch-realisme, waarin verlies, eenzaamheid, isolatie en gebrek aan medeleven vanuit de buitenwereld onoverkomelijke obstakels zijn voor het bereiken van erkenning en geluk.
Dit lijden wordt echter niet neergezet als een romantische of opzichtige psychologische krachttoer, maar wordt ingetogen gebracht, alsof de levens van U-mi en U-il zo klein zijn als de vogeltjes in dit geweldige boek.

Een klein boek is Vogel, nauwelijks een roman eigenlijk, maar het zijn meestal de kleinste verhalen (bijvoorbeeld 'Of Mice and Men') die het hardst binnenkomen.

Leuk boek van King, dat helaas, net als bij 'Pet Sematary', een beetje inzakt halverwege vanwege de eeuwigdurende beschrijvingen. Daarentegen heeft 'Salem's Lot' veel meer interessante, levendige personages en is het leuk om te lezen hoe King al in het begin van zijn carrière stijlfiguren hanteerde die in vele andere toekomstige werken van hem voor zouden komen: een jonge en bovengemiddeld intelligente man als hoofdpersonage, perikelen met stiefouders, gefrustreerde adolescenten en het kleinburgerlijke dorpsleven in Maine / New England.

Ik denk daarentegen dat ik 'Salem's Lot' een hogere beoordeling had gegeven, als vampieren niet de 'slechteriken' van het boek waren. Wellicht is het een beetje kinderachtig dat ik de verschijningsvorm van de antagonist(en) gebruik als minpunt, maar vampieren vind ik zo'n beetje de meest saaie, uitgemolken wezens in het horror-genre.

Laat ik echter niet continu de azijnpisser uithangen; de personages zijn, zoals bijna altijd bij King, overtuigend en met veel mensenkennis op papier gezet. Het slaperige Salem's Lot kan ik me zo voorstellen, tussen de golvende heuvels en dennenbomen van Maine.

Het beschrijven van mensen en hun omgevingen doet King mijns inziens sterk, maar de valkuil ligt vaak bij zijn beschrijvingen van de gedachten en innerlijke monologen van de personages. Vaak voelen ze een beetje geforceerd en onnodig aan. Ik hoef niet bij elke voetstap te lezen hoe bang, verward, opgewonden, gefascineerd en zwartgallig een personage zich voelt bij het bewandelen van een trappenhuis of het openmaken van een deur.

Desondanks een mooi boek! Ik ben benieuwd naar 'The Shining', maar voorlopig hou ik een pauze van Kings boeken.

Één van mijn lievelingsboeken. De snelheid waarmee de hoofdstukken elkaar opvolgen, de doden en de plotwendingen die je om de oren vliegen, de actie, het drama, de diepgang die tussen de woorden door te zien is... alles in dit boek ademt rijkheid. Rijkheid aan karakters, verhalen, omgevingen, intriges die ook voor de lezer in het halfduister verborgen zijn, wendingen, dialogen en zó veel meer. Ongelooflijk dat een boek van meer dan 1000 pagina's dik toch zo spannend en meeslepend kan zijn. Bizar dat een boek zo veel geniale dialogen tussen tientallen karakters heeft en het ook nog flikt om aan te voelen als een weergaloze en emotionele achtbaanrit. Het enige nadeel wat ik zo snel kan bedenken, is Daenarys' karakter, maar daarvoor krijg ik wel tientallen veel interessantere personages voor terug!

Veel toe te voegen aan wat er door medegebruikers reeds is gezegd heb ik niet. Ik sluit me grotendeels bij mjk87 aan. Graag had ik wat meer geprikkeld willen worden door dit boek. Desondanks vind ik het stiekem wel fijn dat Hosseini zijn verhaal laagdrempelig heeft gehouden en dat een leek als ik wat meer te weten kom over de geschiedenis van Afghanistan en zijn mensen. Het boek werd naar mate het einde naderde steeds aangrijpender en hoewel de romance tussen Tariq en Laila wel wat beter mocht worden uitgewerkt, vind ik de vader-dochterrelatie tussen Jalil en Miriam een van de beste aspecten van 'Duizend schitterende zonnen'.

Leuk klein boekje van Van Leeuwen. Ik wil graag 'Feest van het begin' van haar lezen, maar toen ik dit boekje zag liggen bij een lokale mini-bieb, besloot ik ook wat van haar kinderboeken-oeuvre te lezen. Bobbel is een nieuwsgierig en eenvoudig meisje in een ingewikkelde materialistische wereld en ik heb zeker een paar keer met haar meegeleefd. De tekeningen waren een leuke toevoeging.

Persoonlijk vond ik Die Verwandlung wat tegenvallen. Het enige wat ik als positief ervoer, was de verstandhouding tussen Gregor en zijn familie en hoe uiteindelijk zelfs zijn lieve zus hem als niets meer dan een smerig insect zag. Erg triest. Net als de realisatie die ik ondervond, dat uiteindelijk zelfs Gregors jongere zus hem alleen als insect tolereerde, om haar grootmoediger over te laten komen tegenover haar ouders. Althans, zo interpreteerde ik het.

Waarom deze novelle mij niet pakte, vind ik moeilijk te beschrijven. Ik vond het heel eerlijk gezegd droog en saai beschreven. Kafka schrijft over Gregors gedaanteverwisseling alsof Gregor een cracker met kaas aan het eten was. Deze zakelijke manier van schrijven doet me -tot dusver- niks. Ik moest denken aan de romancyclus 'Het bureau', waarbij een karige schrijfstijl eveneens door liefhebbers als een pluspunt wordt beschouwd. Ook die boeken heb ik besloten te laten liggen, onder andere vanwege de gortdroge manier van schrijven.

Thuis heb ik echter een mooie bundel van Kafka's werk liggen, dus daar ga ik later dit jaar zeker nog in duiken! Wie weet is Kafka een 'acquired taste', en ontdek ik in de toekomst meer van wat ik momenteel niet zie in zijn stijl.