Jolanta Jastrzębska geeft gedegen analyses en interpretaties, maar het probleem is dan voornamelijk dat ze het plot weggeeft en de eigen interpretatie van de lezer 'in de weg' zit. Het is zaak eerst de door haar behandelde verhalen zelf te lezen, zodat het eigen oordeel achteraf met haar oordeel kan worden vergeleken.

Het vreemde is dat van de door haar behandelde Nederlandse vertalingen niet de oorspronkelijke Hongaarse titel en datum van eerste uitgave in die oorspronkelijke taal staan vermeld.

In de appendix 'Bibliografie' komen wel die oorspronkelijke data van een aantal nog niet in het Nederlandse vertaalde werken van de behandelde auteurs naar voren.

Los daarvan, lijkt het boek makkelijk ergens tussen de 4* à 5* te kunnen scoren.

De door Jolanta Jastrzębska geanalyseerde boeken staan al op onze site en zijn in volgorde de volgende:

1. Válás Budán - Sándor Márai (1935)
2. A Gyertyák Csonkig Égnek - Sándor Márai (1942)
3. Édes Anna - Dezső Kosztolányi (1926)
4. Utas és Holdvilág - Antal Szerb (1937)
5. Iskola a Határon - Géza Ottlik (1959)
6. Sorstalanság - Imre Kertész (1975)
7. Kaddis a Meg Nem Született Gyermekért - Imre Kertész (1990)
8. Kerti Mulatság - György Konrád (1987)
9. Egy Családregény Vége - Péter Nádas (1977)
10. Emlékiratok Könyve - Péter Nádas (1986)
11. Harmonia Caelestis - Péter Esterházy (2000)
12. Javított Kiadás: Melléklet a Harmonia Caelestishez - Péter Esterházy (2002)
13. Az Ajtó - Magda Szabó (1987)

Ofwel in dezelfde volgorde in vertaling:
1. De Nacht voor de Scheiding (ofwel: Tusschen Nacht en Dag)
2. Gloed
3. Anna
4. Reis bij Maanlicht
5. School aan de Grens
6. Onbepaald door het Lot
7. Kaddisj voor een Niet Geboren Kind
8. Tuinfeest
9. Einde van een Familieroman
10. Het Boek der Herinneringen
11. Harmonia Caelestis (idem, dus)
12. Verbeterde Editie (een naschrift bij het voorgaande boek, geen herziening)
13. De Deur

Incidenteel maakt Jolanta Jastrzębska in haar analyses een verwijzing naar een boek dat (nog) niet in het Nederlands is vertaald. Die verwijzingen zijn wat korter van aard.

Verder is er sprake van wat korte verwijzingen naar ander in het Nederlands vertaald werk van deze auteurs.

Waarschijnlijk gaat de titel in de vertaling iets meer leven: "Venediktov, of de gedenkwaardige gebeurtenissen van mijn leven. Een romantisch verhaal geschreven door de botanicus X. en geïllustreerd door de fytopatholoog Y.".

Sjajanov was als een agrarisch econoom werkzaam voor de Sovjet-Unie. Op dat gebied, zijn van zijn hand een reeks wetenschappelijke werken in de Sovjet-Unie verschenen. Zijn ideeën op dat punt zijn tientallen jaren na zijn dood nog wel toegepast in ontwikkelingslanden.

Daarnaast schreef hij onder een paar schuilnamen slechts enkele gothic novels. Hij wordt als één van de grondleggers van dat genre in Rusland beschouwd. Die schuilnamen waren door zijn conflicten met de communistische partij een dringende noodzaak. 'Botanicus X' is één van de pseudoniemen, die hij voor zichzelf gebruikt, net als de naam 'Fytopatholoog Y'.

Binnen de Sovjet-Unie bestond de tendens de horror- en fantasygenres te willen uitwissen. In het begin van de twintigste eeuw floreerde het genre er echter. Dergelijke verhalen vertolken de angst voor het onbekende, kunnen dus ook als metafoor worden gebruikt (of gezien) in het geval van politieke vernieuwingen of (agrarische) moderniseringen. Dat viel misschien goed bij bepaalde groepen burgers, maar daar zaten de Sovjet-machthebbers niet op te wachten.

'Venediktov' is een redelijk sterke novelle uit het gothic novel-genre, alhoewel in het beginverloop misschien net iets te veel wordt weggegeven.

Voor de liefhebbers: dit verhaal was voor Boelgakov een inspiratie voor zijn Master i Margarita - Michail Boelgakov (1967).

Van de qua aantal helaas slechts beperkte gothic-uitgaven van Sjajanov, zijn enige Engelse vertalingen beschikbaar.

In een opmerkelijk genuanceerd betoog, breekt de schrijver een lans voor het communisme. Kern van zijn verhaal is dat de fouten van het kapitalisme makkelijker vergeten of geaccepteerd lijken te worden dan die van het communisme en dat de laatste een nieuwe kans verdient. Gustaaf Peek zet wellicht een iets te roze brilletje op bij zijn beoordeling van het communisme en de gedachte de fouten uit andere ideologische systemen te verwijderen lijkt niet aan hem besteed (daarvoor zijn die fouten in zijn visie te intrinsiek verbonden met die andere systemen), maar zijn pamflet stemt tenminste tot nadenken en is goed leesbaar.

Eens met mjk87.

Iemand had haar moeten afremmen.

Het losse zand van het strand van Vlieland vertoont meer ‘hechting’ dan het betoog van Eva Meijer. Dat betoog springt alle kanten uit. Zij blijft strooien met namen, citaten, voetnoten en anekdotes, maar er zit geen of te weinig structuur in. Het onderwerp, althans dat volgens de plotomschrijving op de achterkant van het boek, had een betere onderbouwing verdiend.

Aanvullend kritiekpuntje: beperkingen die zij in haar betoog aan een ander oplegt, kunnen eventueel ook op haarzelf van toepassing zijn. Wie op een bepaalde manier meent dat het denken van anderen (slechts) cultuurgebonden of tijdsgebonden is, dient zich te realiseren hoe de eigen gedachten tot stand zijn gekomen…Ook al ben ik het in dit geval eens met de bedoelde (..) strekking van het boek.

Bij de vele zaken die worden genoemd, zijn onder andere een reeks boeken en schrijvers. Een paar daarvan zijn:
Prowadź Swój Pług przez Kości Umarłych - Olga Tokarczuk (2009)
en
Zoopolis: A Political Theory of Animal Rights - Sue Donaldson en Will Kymlicka (2011)

Het eerste boek heeft hier al een reeks stemmen en berichten, het tweede boek is hier nog onbekend.