menu

Via deze pagina blijf je op de hoogte van recente stemmen, meningen en recensies van the Cheshire cat. Standaard zie je de activiteiten in de huidige en vorige maand. Je kunt ook voor een van de volgende perioden kiezen: januari 2023, februari 2023, maart 2023, april 2023, mei 2023, juni 2023, juli 2023, augustus 2023, september 2023, oktober 2023, november 2023, december 2023, januari 2024, februari 2024, maart 2024

Secret Lives of Colour, The - Kassia St Clair (2016) 4,5

Alternatieve titel: Het Geheime Leven van Kleuren, 28 maart 2021, 19:19 uur

Héérlijk anekdotisch boek over de levende geschiedenis van kleuren. Van de okergele rotswandschilderingen in de grotten van Lascaux, 15.000 v. Chr., tot de acidgele smiley die in 1988 het symbool werd van de housemuziek. Maar niet alleen de kleur geel komt aan bod natuurlijk, het boek is als het ware een Winkler Prins-achtige kleurenwaaier die begint bij het lichtste wit en eindigt bij het donkerste zwart en alle kleuren van de regenboog ertussenin, zowel de primaire, de secundaire als de tertiaire kleuren: kaki, Egyptisch blauw, heliotroop, drakenbloed, omber, saffraan, etc... Zelfs aan goud en zilver is een apart hoofdstuk gewijd.
Maar nog even over de smiley, die verscheen voor het eerst in 1963 in een of ander Amerikaans televisieprogramma, maar prijkte ook al op de singlehoes van Psycho Killer van de Talking Heads, 1977. Fluorescerende kleuren waren nieuw en hip in de jaren zeventig en werden al snel toegeëigend door de punkbeweging. Op de hoes van het album The Day the World turned Day-Glo van de Britse punkband X-Ray Spex staat een wereldbol afgebeeld in felle kleuren waaronder fluorgroen en fluoroze. De ongewone kleurcombinatie roze en groen associeerde ik voorheen met het album Skunk van Doe Maar, maar dat is dus allemaal veel eerder gedaan. In de jaren tachtig werden fluor- én neonkleuren pas echt een trend en ging de commercie en modewereld ermee aan de haal, te denken valt aan de fluorescerende armbandjes van Madonna en de roze en gele markeerstiften van Stabilo.

St Claire's schrijfstijl lijkt hier en daar op die van Midas Dekkers, het hoofdstuk over de kleur beige bijvoorbeeld, als daar 'geschreven door Midas Dekkers' had gestaan, had ik het nog geloofd ook. Misschien niet met zoveel humor, maar als ze dan grappig is is het ook wel grappig. En behoorlijk kritisch en scherp af en toe, zoals in het stuk over 'Huid', het etnocentrisme dat schuilt achter deze kleur, of zoals een journalist van vrouwenblog Jezebel terecht uitdrukte: 'Huidkleur? Voor wie?'
Of bij het verhaal over de kleur absintgroen (nog nooit zo mooi vastgelegd overigens als in 'De Absintdrinkster' van Degas, 1876), dat absintgebruik pas een probleem ging worden toen steeds meer fatsoenlijke mensen zich eraan gingen wagen, ook vrouwen!
In 'Ivoor' besteedt ze, gelukkig, zowat een hele bladzijde aan de tol die de handel in ivoor eist onder de dieren: in 1800 waren er naar schatting nog 26 miljoen olifanten, voor 1914 waren het er nog 10 miljoen, in 1979 1,3 miljoen, tien jaar later nog 600.000 en de vraag naar ivoor neemt vooral in China en Thailand nog altijd niet af. De illegale stroperij lijkt zelfs steeds sneller te groeien. Er leven op dit moment nog maar zo'n 45.000 olifanten in het wild, waarvan 40.000 in Afrika en 5.000 in Azië.

De beeldende kunst speelt uiteraard een prominente rol. Op het mengen van kleuren lag tot de vroege renaissance een groot taboe en in sommige landen was het zelfs strafbaar. Het is jammer dat de schilderijen waar de schrijfster naar refereert niet in het boek staan afgebeeld en je dus steeds moet googelen. Ook verwijzingen naar de literatuur: The Adventures of Tom Sawyer, The Color Purple, het gele boekje dat Oscar Wilde bij zijn arrestatie in 1895 onder zijn arm droeg, daar zit ook een heel verhaal aan vast. Wat meer verwijzingen naar de cinema had wel leuk geweest, de symboliek van kleuren in films, het kleurgebruik in Disneyfilms bijvoorbeeld.
Opvallend veel verwijzingen naar Nederland ook, maar dat heeft met de kunst te maken en dat we zo bedreven waren in het handeldrijven en dan is er uiteraard nog de kleur van ons koningshuis en voetbalelftal, oranje. 'Oranje is de kleur van de gekte', zou Van Gogh ooit gezegd hebben. Verbaasde me dat die quote het hele boek niet ter sprake kwam, dus ben weer even gaan internetten en wat blijkt: Van Gogh heeft dat in geen van zijn brieven gezegd of iets wat er maar op lijkt.
Ik ben er nu ook dankzij dit boek achter gekomen wat dat mintgroen (Verdigris) is dat je wel eens op kerktorens en beelden ziet. Het is een carbonaat dat in de natuur voorkomt en zich vormt op koper als die aan zuurstof, water of zwavel wordt blootgesteld. Het bekendste voorbeeld hiervan is misschien wel het Vrijheidsbeeld. Op bomen tref je deze mintgroene kleur soms ook aan, maar dan heet het gewoon mos.

Het mooiste wordt bewaard voor het laatst: de kleur zwart. Zwart is eigenlijk geen kleur, want kleuren hebben te maken met licht: wit weerkaatst al het licht en dus geen kleur, zwart absorbeert al het licht en is dus ook geen kleur. Wat overigens niet betekent dat we schakeringen van zwart niet als kleuren ervaren, aldus St Claire. Nooit geweten dat er tussen gitzwart, inktzwart en pikzwart verschillen zitten. Zwart is ongetwijfeld de geheimzinnigste kleur die er bestaat en is lange tijd de kleur geweest van rouw en in verband gebracht met hekserij. Een andere benaming voor de Pest is de Zwarte Dood, een term die overigens pas in de 19e eeuw gebruikt ging worden.
Het heeft zwart dus lange tijd niet meegezeten, maar voor de Egyptenaren hoorde de kleur juist bij het slib dat de Nijl bij overstromingen achterliet en het land vruchtbaar maakte. En maakte God niet het licht uit het duister? Of zoals het in Unfinished Sympathy van Massive Attack zo mooi verwoord wordt: How can you have a day without a night?
Een kleurrijk boek.

» details   » naar bericht  » reageer  

Gordon: Biografie van een Entertainer - Marcel Langedijk (2018) 2,5

26 maart 2021, 12:22 uur

stem gewijzigd, oorspronkelijke stem was 3,0 sterren

» details  

Martien: Van Burgemeesterszoontje tot Kasteelheer - Jan Dijkgraaf (2020) 2,0

26 maart 2021, 12:22 uur

Hier vlieg je zo doorheen en dat is misschien maar goed ook.
Niet dat ik iets tegen Martien Meiland heb of het programma Chateau Meiland, vind het eigenlijk best leuk, hoewel de laatste twee seizoenen wat tegenvielen, nou weten we het wel zeg maar.
Het is duidelijk dat de biograaf lange gesprekken gevoerd heeft met Martien en zijn vrouw Erica, ongetwijfeld opgenomen, maar dat hij niet echt de moeite heeft genomen dit alles te verwerken tot een meeslepend levensverhaal. De eerste 40 bladzijdes over Martiens jeugd waren nog het interessants.
Eigenlijk al meteen komt de coming out van Martien ter sprake, op zijn veertigste, wat vrij opmerkelijk is. Zegt zijn vrouw Erica, daarover: 'Later blijkt dat het een homo wordt, daar zit je ook niet op te wachten.' Het? Ik snap wel dat het allemaal letterlijk geciteerd is en dat het in gesproken taal net wat anders klinkt dan in geschreven taal, maar dat kun je als biograaf toch wel even aanpassen?
En dan, Erica weer: "Toen bleef ie gek doen en heb ik gezegd: 'Ga maar naar dat Amsterdam toe. Ga maar kijken."
Dat ze graag een dikke pil als De Tweede Sekse van Simone de Beauvoir leest, daar keek ik wel een beetje van op.
Martien was overigens niet echt een burgemeesterszoontje, maar werd als kind zo genoemd omdat hij altijd nette kleding droeg en netjes sprak.
Zo, en nu weer snel terug naar de imkersdochter.

» details   » naar bericht  » reageer  

Volledige Vergunning - Midas Dekkers (2017) 3,5

25 maart 2021, 18:02 uur

stem geplaatst

» details  

Secret Garden, The - Frances Hodgson Burnett (1911) 3,5

Alternatieve titel: De Geheime Tuin, 21 maart 2021, 14:29 uur

De trein die 's avonds in het pikkedonker aankomt op een verlaten station waar reeds een koets klaarstaat die de protagonist afzet bij een groot, raadselachtig landhuis... Het is iets wat je wel vaker in boeken tegenkomt en kan inmiddels een cliché genoemd worden, maar het is zeker geen vervelend cliché, integendeel.. Het verhaal gaat dus geheimzinnig van start en Hodgson Burnett weet een uiterst behaaglijke sfeer te scheppen met weliswaar eenvoudige maar idyllische natuurbeschrijvingen in een mysterieuze omgeving: een huis met wel honderd kamers en de geheime tuin zelf natuurlijk met zijn vele, vele rozen en een roodborstje dat de kinderen erheen leidt. Maar het verhaal verloopt ook te voorspelbaar en te traag waardoor allengs de verveling toeslaat.

De schrijfster van dit laat-victoriaanse kinderboek (1911) was het niet eens met de toen gangbare behandeling van zieke én gezonde kinderen, langdurige bedrust als remedie. Zij vond dat kinderen naar buiten moesten en zonlicht en frisse lucht nodig hadden. Terecht natuurlijk, maar in haar kritiek draaft ze mijns inziens te ver door, met name aan het einde wanneer het alleen nog maar lijkt te gaan over het al dan niet ongezonde uiterlijk van de kinderen. Het hebben van mooie gedachtes (magisch denken) heeft invloed op de gezondheid, is eigenlijk de kern van haar boodschap. Ten tijde van The Secret Garden kwam het positief denken in opmars, vooral de Methode Coué van de indertijd beroemde apotheker Émile Coué (1857-1926), in feite de grondlegger van hedendaagse bedenkelijke zelhulpmethodes. Als er dan ook nog opeens een of andere worstelkampioen in het verhaal opduikt die de 'zieke' Colin spieroefeningen leert, werd het voor mij echt eventjes teveel...

Maar ondanks de braafheid - er komt in het gehele boek geen slecht personage voor - is het knap verteld, lieflijk, dromerig.. ..met het tuinieren, de lente die aanbreekt en de tuin die weer in bloei komt te staan als bijzonder mooi metafoor voor individuatie. En Dickon, de jongen uit het arme gezin die als een soort Franciscus van Assisi met dieren weet te communiceren, die stal mijn hart.
Bij de 'ivoren olifantjes' voelde ik dan weer een lichte ergernis; niets zo schijnheilig en morbide als een ivoren olifantje.

» details   » naar bericht  » reageer  

Confettiregen - Splinter Chabot (2020) 1,5

7 maart 2021, 14:57 uur

Dit was niet al te best. Niet alleen qua inhoud, ook de zuurstokroze omslag vind ik een verschrikking. Lelijk lettertype, zo'n flauw Andy Warhol portretje op de cover, achterop nóg eens een auteursfoto, de gehele achterkant vullend: Chabot die zo heel ernstig in de verte staart (want dat staat intellectueel?) met op de achtergrond het reuzenrad op de Scheveningse pier dat als een aureool om zijn hoofd hangt. Zowel cover als foto van Anton Corbijn, lees ik net, en in de prijzen gevallen.
Het boek begint wanneer Wobie (anagram van Bowie), het alter ego van Splinter Chabot, nog een klein kind is en vertelt dat hij is opgegroeid in een Pippi Langkous en Pipo de Clownachtig huis. Dat zal vast geen huifkar zijn geweest. Met een vleugje Alice in Wonderland. Je ziet het helemaal voor je: zo'n progressief vrijzinnig VARA-gezin, maar dan opeens de zin: Onderweg naar paardrijles of vioolles sprak ik...
De rest van het boek is eigenlijk één grote kermis, met heel veel Wobie: Wobie dit, Wobie dat.. Het duurt en het duurt maar, 340 pagina's lang, er komt geen eind aan. Onder het mom van: iedereen kan schrijven. Een zin als: Ik zag hoe mijn lieve papa een paraplu opstak maar de regen uiteindelijk niet uit zijn ogen kon houden. Daar kun je toch niet mee aan komen zetten?
Het verdriet van iemand die worstelt met zijn geaardheid (worstelt met homofobie, kun je beter zeggen) werd voor mij nergens echt voelbaar, integendeel, de protagonist ging me met zijn knuffels en lolly en lievelingsjuffrouw en z'n futiele probleempjes al vrij snel irriteren.
Aan het slot nog zo'n tot de lezer gericht therapeutisch epiloogje.. Het hele gezin dat zich rond de televisie verzamelt, want DWDD gaat beginnen.. joepie! Marc Marie Huijbregts: "Het wordt beter!"

» details   » naar bericht  » reageer  

Lune Est un Roman: Histoire, Mythes & Légendes, La - Fatoumata Kebe (2019) 2,0

Alternatieve titel: Het Verhaal van de Maan: Van Haar Ontstaan tot de Eerste Maandlanding, 4 maart 2021, 14:40 uur

De maan heeft me altijd gefascineerd. Ik ben dan ook een avondmens, Carpe noctem is mijn lijfspreuk.
Waar ik op gehoopt had was een klein en mystiek meesterwerkje, maar het is eigenlijk niet meer gebleken dan een uitgesmeerde Wikipedia-pagina. Hou er ook niet zo van wanneer de schrijver zich half of rechtstreeks tot de lezer wendt en dat gebeurt nogal vaak in dit boekje (Maar laat me eerst wat vertellen over.../Ik zal proberen uit te leggen waarom.../Kijk even naar het kleine schema hieronder../Ik zou graag nog vertellen over../Laat mij simpelweg nog vertellen..) waardoor ik meermaals het gevoel had dat ik in de collegebanken zat en een of ander wat saaiig college over de maan bijwoonde. Wel weet ik nu wat die zwarte vlekken op de maan zijn en dat de kraters zich in de lichte zones bevinden.
Af en toe probeert ze er iets van humor tussen te proppen, maar slaagt daar totaal niet in: We zouden nog eindeloos kunnen doorpraten over de getijden, maar straks verdrinken we er nog in.
Op zich is het allemaal best sympathiek en haar liefde voor het onderwerp komt ook wel over.
Een flink stuk is gewijd aan de ruimtevaart, de eerste mens op de maan en de daaraan voorafgaande jaren. Even dacht ik nog: 'Ze zal Laika toch niet vergeten?', maar gelukkig besteedt ze er wel (wat) aandacht aan, hoewel ze niets nieuws onder de maan brengt (flauw), alsof ze gauw even het internet heeft afgespeurd voor wat informatie. Ze legt wel uit wat er met Laika moet zijn gebeurd in de uren na de lancering, maar ze vertelt dan weer niets over de afschuwelijke experimenten die voor zo'n lancering op proefdieren als Laika werden uitgevoerd.
Aan het einde bespreekt ze ook nog even de zogeheten moon hoax, waarbij ze enkele argumenten van de complotdenkers opsomt: De Amerikaanse vlag wappert in de wind terwijl er geen wind is in de ruimte, de vlag heeft geen schaduw, de foto's zijn te scherp, Aldrin kan geen sprong maken met een pak van 70 kilo, je hoort het geluid van de motor van de maanmodule niet, et cetera.
Vervolgens zegt ze dat ze hoopt dat al die foute vragen, dankzij haar boekje, te beantwoorden zijn. Maar mijns inziens heeft ze op al die vragen niet echt een duidelijk antwoord gegeven.

Ik laat de Maan voor wat ze is en begin aan Rode Komeet. Jullie zien mij waarschijnlijk in september weer of daaromtrent.

» details   » naar bericht  » reageer