Zal bij veel Tilburgers geen belletje meer doen rinkelen, maar in de oorlog was hij de meest gevreesde en gehate politieagent van de stad: Piet Gerrits.
Piet Gerrits werkte nauw samen met de SD en was zeer fanatiek in het opsporen van Joden en andere onderduikers en toonde daarbij geen enkel mededogen. Om te illustreren dat het zeker geen kattenpis was: van de 14.000 personen die na de oorlog in Nederland berecht werden zijn er slechts 145 doodstraffen uitgesproken, 39 daarvan ook daadwerkelijk uitgevoerd, en onder die 39 twee Brabanders: de uit Etten-Leur afkomstige Jacobus Suykerbuijk en politieagent Piet Gerrits (Anton Mussert was overigens ook Brabander, dus komen we op 3).
Dat Gerrits, blijkt uit het personenregister achterin, het vaakst genoemd wordt, is dan ook niet zo vreemd.
Maar dat is nu net het nadeel van dit boek. De hoofdstukken zijn opgedeeld in thema's (organisatie, geweld, drijfveren, etc..) en zo krijg je dus een warboel van verwijzingen naar foute politieagenten en corpsen en hun misdrijven. Als ik al die stukjes van Piet Gerrits onder elkaar zet dan krijg ik ook helemaal geen compleet beeld van de man. De hoofdstukken zijn ook nog 's geschreven door verschillende auteurs, behalve het eerste 'Jodenjacht' door Van Liempt en Kompagnie.
Bekend is dat Gerrits zijn handen niet van vrouwelijke arrestanten af kon houden en zelfs een joodse arrestant heeft aangerand en verkracht (ze zal niet de enige geweest zijn), wat hem vanuit Den Bosch op een reprimande kwam te staan (Let wel: reprimande!), waar hij zich overigens niets van aantrok.
Op 21 oktober 1943 arresteerde hij in een huis aan de Slotstraat de Jood Jonas Fransman. Zijn vrouw kwam onder politiebewaking te staan omdat ze hoogzwanger was. Op 1 november kwam haar kind ter wereld. Eind november is het gezin naar de SD in Den Haag vervoerd. Jonas Fransman overleed op 30 juni '44 'ergens' in Midden-Europa. Zijn vrouw, 22 jaar oud, en dochter 102 dagen oud werden op 11 februari '44 vermoord in Auschwitz.
Als reactie op dit drama is er begin '44 een aanslag op Gerrits gepleegd aan de Vijfsprong, die helaas mislukte. Het was avond en pikkedonker, er brandde geen enkele straatlantaarn vanwege spertijd en Gerrits was op weg van het politiebureau aan de Bisschop Zwijsenstraat (een allerschattigst gebouwtje dat natuurlijk ook weer het veld heeft moeten ruimen voor... ja, waarvoor eigenlijk? Daar had je nu een mooi klein verzetsmuseumpje van kunnen maken) naar zijn huis in de wijk Theresia.
26 mei dat jaar werden veertien verzetsmensen (waarvan zes verdacht van de mislukte aanslag op Gerrits) in de Loonsche en Drunense duinen geëxecuteerd. Hun lichamen zijn ondanks meerdere opgravingen nooit gevonden. Men vermoedt dat ze na de executie zijn meegenomen naar Vught en daar gecremeerd.
Piet Gerrits is na de oorlog, 29 mei '47, geëxecuteerd in Vught.
Een boek dat warrig leest en van de ene gebeurtenis naar de ander springt. Maar absoluut noodzakelijk. Maar had het wat simpeler gehouden.

stem gewijzigd, oorspronkelijke stem was 3,5 sterren

Dit boek eigenlijk alleen geleend omdat ik over één specifieke Tilburgse verzetsstrijdster meer wilde weten: Antonetta Wouters. Maar nou net zij krijgt de minste aandacht in het boek, een halve bladzijde slechts! Op het internet is nog meer te vinden over haar. Al is dat ook niet veel.
Antonetta Wouters was in de oorlog hoofdkoerierster voor de Geheime Dienst Nederland. Zij deed spionnenwerk en opereerde onder de schuilnaam 'Hettie'. Ergens las ik ooit dat ze om die reden haar haar blondeerde of zwart verfde, helaas kan ik dat nergens meer terugvinden. Aanvankelijk werd nog gedacht dat ze in de oorlog heulde met de vijand, maar dat deed ze dus om belangrijke gegevens te verzamelen. Ik denk dat iemand als Paul Verhoeven deze vrouw fascinerend zou vinden, om haar heldhaftigheid en het twijfelachtige rond haar persoon.
Antonetta Wouters kwam op 20-jarige leeftijd om het leven bij een granaatinslag in de Hasseltstraat, waarbij 15 andere mensen en ook kinderen het leven lieten.

Het boek is me helaas niet bevallen. Ten eerste het uiterlijk. Het heeft qua grootte en zwaarte weg van een koffietafelboek en leest ontzettend onhandig. De kaft kan ik ook niet mooi vinden. Achterin wordt een bladzijde lang uitgelegd waar de coverfoto symbool voor staat. Het dessin op haar kleding is een collage van distributiebonnen en verwijst tevens naar het textielverleden van de stad. Ik vind het allemaal net iets té creatief. Had dan een mooie collage gedaan van de vele verzetsheldinnen.
Voor zo'n zwaar boek als dit verwacht je toch dat het volstaat met foto's, maar dan kom je van een kouwe kermis thuis (ook een aardige link naar de stad). Waar het boek wel van uitpuilt zijn uitvergrotingen van voedselbonnen en dergelijke.
Voordat we zijn aanbeland bij het overzicht van Tilburgse verzetsstrijdsters zitten we reeds op blz. 113! Daarvoor gaat het onder meer over het onderzoek zelf, over de wijze waarop er vóór de oorlog gedacht werd over vrouwen, studenten in verzet, soorten verzet, etc... Tussendoor twee tijdlijnen, één tijdlijn van belangrijke gebeurtenissen in de oorlog op mondiaal, landelijk en regionaal niveau, een tweede tijdtabel van verzetsactiviteiten in Tilburg, op chronologische volgorde, van wel twintig bladzijdes lang! Omdat de stukjes onder de data veel te kort zijn is het verre van interessant en wil je er als het ware zo snel mogelijk doorheen.
Het boek valt ook steeds in herhaling. Hoe vaak ik niet voorbij heb zien komen dat Coba Pulskens is omgebracht in Ravensbrück. Het leest ook allemaal heel rommelig, daardoor lijken namen zomaar ineens vanuit het niets op te doemen en moet je zelf maar uit zien te knobbelen wie dat ook alweer zijn.
Als ik de makers van het boek (ik zeg makers, want schrijvers kan ik ze echt niet noemen) dan had ik het allemaal veel ingetogener gehouden, dan had ik eerst in essayvorm een stuk geschreven over vrouwen in het verzet, van een pagina of 40, daarna alle verzetsstrijdsters behandeld met alle informatie die er over hen te vinden is, portretten die deze vrouwen ook echt eer aandoen, een stuk uitgebreider in ieder geval dan de gemakzuchtige stukjes die ik hier aantref.

Goed dat dit gedocumenteerd wordt en ik snap dat het allemaal goedbedoeld is natuurlijk, maar de uitwerking ervan vind ik niet zo geslaagd.

Het leeslint is nu half aangevreten door mijn poes, hoop niet dat ze er iets van merken bij de bieb.

Intrigerende geschiedenis over de Arubaans-Nederlandse verzetsstrijder Boy Ecury, die in de 2de Wereldoorlog in Tilburg onderduikers en geallieerde piloten hielp en verschillende sabotageacties uitvoerde in onder meer Den Haag en Oisterwijk.
De auteur is de zoon van een zus van Boy, zijn neef dus, van wiens hand ook de gelijknamige tv-documentaire is, uit 1985. In 2003 is het verhaal ook nog verfilmd door Frans Weisz.
Zeer mooi taalgebruik, ook de brieven van Boy Ecury die in het boek zijn opgenomen getuigen van een benijdenswaardige taalbeheersing, voor een twintigjarige! Het antwoord van Boy op deze brief getuigt van een volwassenheid die door weinig mensen onderkend werd.. aldus Ted Schouten.

Het leuke aan dit soort boeken (leuk is misschien niet het juiste woord) is dat het zich allemaal heeft afgespeeld in je eigen stad. Zit ik te lezen met m'n telefoontje naast me in de aanslag om zodra er iets van informatie voorbijkomt van alles op te zoeken, op wikipedia, Google Maps, om uit te vinden in welk huisje hij gewoond heeft of waar dit of dat is gebeurd. Gisteren nog 'toevallig' langs het huis gelopen aan de Bredaseweg 268 waar Ecury in '43 inwoonde bij de familie Moerenburg die daar een drogisterij had.
Maar wat een moedig persoon die Boy Ecury, die vanwege zijn donkere huidskleur toch al zo opviel.
Ecury is op 6 november 1944, 22 jaar, gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte.
Na de oorlog is zijn stoffelijk overschot overgebracht naar Aruba, waar hij een statig afscheid gekregen heeft met militaire eerbewijzen en waar een standbeeld voor hem is opgericht aan de Lloyd G. Smith Boulevard in Oranjestad. In Oisterwijk is een straat naar hem vernoemd.

Op z'n Tilburgs gezegd: un schôon buukske!

In het nummer Love To Hate You van de Britse popband Erasure wordt in het tweede couplet gezongen: I like to read murder mystery/I like to know the killer isn't me. Daar zit een kern van waarheid in.

Sterke thriller van Nederlandse bodem met Scandinavische trekjes, gesitueerd in Rotterdam. De eerste driekwart is een ware pageturner, nergens haakte ik af (heel flauw). Naar de finish toe, echter, wordt het mij toch allemaal net iets te ongeloofwaardig en teveel van het goede. Ik had gehoopt dat de auteur full blown serial killer zou gaan (of is het nou all the way?), nou ja nevermind..., maar ze kiest helaas een heel andere weg.
Af en toe iets heel clichés, maar dat glijdt gelukkig langs je heen. De paragnoste is een leuke toevoeging. Wat me opviel is dat ze wel erg vaak de uitdrukking 'Tranen welden op in haar ogen' gebruikt. Bij de vierde keer ben ik gaan tellen en uiteindelijk kwam ik uit op 16 keer!
Maar verder, een goed spannend boek.
Dat deze schrijver nog geen Gouden Strop heeft gewonnen, of zelfs maar genomineerd, onvoorstelbaar.

(correctie: ze is 1x genomineerd geweest, in '21 voor Nooit Meer Alleen)

Had dit boek zo graag willen uitlezen op Valentijnsdag om er hier een mening over te plaatsen, maar helaas niet gelukt.
Ik sta een beetje versteld van de vrij lage waardering hier, want dit vind ik een van Midas' betere werken. Het is duidelijk dat het onderwerp 'de roodharige' hem na aan het hart ligt, want het is met enorme liefde opgeschreven, in haast melodieus proza van rijk taalgebruik en veel mooie woorden, behendig aaneengeregen.
Ik wil wel eerlijk bekennen dat ik het onderwerp uiterst boeiend vind en dan vooral de subonderwerpen die Dekkers de revue laat passeren, zoals de femme fatale (heruitgevonden door de victorianen), de symboliek rond de kleur rood (de dubbelzinnigste der kleuren) en natuurlijk de eeuwige muze van Midas: de poes. Ook hier weer prominent aanwezig.
Als een tube tandpasta knijpt Dekkers het onderwerp tot het laatste restje uit, werkelijk alles wat aan het thema vastkleeft komt voorbij, zelfs dingen die je helemaal niet aan het thema gelinkt zou hebben. Zoals het feit dat bijen van alle kleuren de kleur rood niet kunnen zien, daarvoor in de plaats zien ze wel ultraviolet, dat ons dan weer ontgaat: Zien mensen klaprozen als vuurrood, voor bijen stralen ze van het ultraviolet.
Behalve één ding, en dat is toch wel heel vreemd dat die niet besproken wordt of zelfs maar genoemd, hij verwijst dan wel naar de prerafaëlieten en ik snap dat Dekkers het vooral over rode vrouwen heeft, want zoals iedereen weet is Midas van de damesliefde, maar in een boek over rood haar mag dit toch echt niet ontbreken, vind ik: het schilderij Gevallen Engel van Alexandre Cabanel (1847). Eén van mijn favoriete schilderijen.
Op de voorkaft Young girl with red hair van de Duitse kunstschilder Franz Thone, ingezoomd. Wanneer je het boek openklapt zie je haar volledige gelaat, in breedbeeld.

Lisa Loeb vertelde onlangs op tv openhartig over haar angststoornissen, paniekaanvallen die haar in het verleden zomaar overvielen en gepaard gingen met of het gevolg waren van hypochondrie; in haar geval de angst een hersenbloeding te krijgen, en ik wist niet wat ik hoorde, want ik heb precies dezelfde aandoening/angststoornis.
Over hypochondrie wordt trouwens veel te lichtzinnig gedacht. Ben ooit per taxi naar het ziekenhuis afgevoerd omdat ik zeker wist dat ik een hersenbloeding had of zou gaan krijgen. Ik had nog net geen ambulance gebeld omdat je ook ergens diep van binnen, vreemd genoeg, weet dat de angst irrationeel is. Na een onderzoekje van nog geen 5 minuten mocht ik weer naar huis. Niets aan de hand.

Maar dat gesprekje met Lisa Loeb is wel een beetje misleidend geweest, want dit boek gaat eigenlijk niet over hypochondrie, eerder over een burn-out die later een depressie blijkt te zijn. Haar hypochondrie komt amper aan bod. Ja, af en toe zegt ze dat ze bang is een hartaanval te krijgen, maar daar blijft het dan bij. De beste stukken zijn dan ook de stukken waarin ze gesprekken voert met een psycholoog of psychiater.

Het boek is ook veel te dik. Op blz. 100 zit ze nog in groep 8. Dat had in 20 bladzijdes verteld kunnen worden. Er zitten passages bij die weinig met haar angststoornissen te maken hebben. Zo heeft het eerder weg van een autobiografie dan van een boek over angststoornissen. Toch bouwt ze het verhaal goed op, geschreven in tegenwoordige tijd, waar ik niet zo'n fan van ben, maar ik heb me ook nergens aan zitten ergeren.

Op blz 220 krijgt ze van een psychiater een medicijn toegeschreven, waarna ze wonder boven wonder van alle klachten af is. Daarna moeten we nog een bladzijde of 50 aanhoren hoe goed het met haar gaat. Het gaat hier om het antidepressivum Citalopram. Ik heb er zelf jaren aan gezeten en geloof me, bij mij werkte het voor geen meter. Waarom ik die zooi zo lang heb geslikt is mij nog altijd een volstrekt raadsel, vooral het ervan afkomen was een verschrikking, lichamelijk gek genoeg (cold turkey).

Loeb was recent nog te zien in de Roast waarin Peter Pannekoek haar afzeek met: "Voor een vegetariër heb je wel erg veel tandvlees." Hahaha.. (ze kon er zelf om lachen hè)

Martha Peake is zowel een historische roman als een gothic novel. Ik moet eerlijk bekennen dat ik vooral aan het begin niet zo'n trek had in dat 'verhalende', maar McGrath schrijft gelukkig op een manier die mij zeer kan bekoren.
Toch kon het op momenten echt te langdradig worden allemaal, al wordt het naar het einde toe steeds beter en raak je nieuwsgierig naar de afloop.
Gelukkig verzandt het plot nergens in voorspelbaarheid.
Het einde van het eerste deel bijvoorbeeld kwam als een complete shock en om één woord zat ik, hoe erg het voorval ook, echt te bulderen van het lachen, typisch McGrath: paardenlul. Afijn je moet het lezen om het te begrijpen. Ik zet het maar even tussen spoilers, anders is het verrassingselement misschien wel weg. Too much information, las ik op Goodreads, hahaha...
Het boek gaat onder andere over nationale mythevorming, maar voor mij gaat het vooral over 'anders' zijn/vrouw zijn in een tijdperk waarin weliswaar geen heksenvervolgingen meer voorkwamen maar stiekem nog veel bijgeloof bestond.