menu

Via deze pagina blijf je op de hoogte van recente stemmen, meningen en recensies van Theunis. Standaard zie je de activiteiten in de huidige en vorige maand. Je kunt ook voor een van de volgende perioden kiezen: januari 2023, februari 2023, maart 2023, april 2023, mei 2023, juni 2023, juli 2023, augustus 2023, september 2023, oktober 2023, november 2023, december 2023, januari 2024, februari 2024, maart 2024

Stephen Florida - Gabe Habash (2017) 3,5

27 januari 2019, 22:44 uur

Overdonderd werd ik door de eerste pagina’s van Stephen Florida. In Your Face! Dit is een statement. Dit is het neerzetten van een karakter die schijt heeft aan de wereld, aan wat anderen mogen denken. “Ergens in een uithoek van de Verenigde Staten, waar niemand me kan zien, verander ik in een woest kwijlend wezen om te krijgen wat ik wil hebben.” Dit woest kwijlend wezen heeft als doel om worstelkampioen te worden en daar gelooft hij heilig in. De eerste tientallen pagina’s ramt hij voort, waardoor je zelfs als kritisch lezer bijna zou twijfelen aan zijn onoverwinnelijkheid. Op Trumpiaanse wijze heeft hij lak aan de wereld. Of toch niet helemaal? Als hij het over zijn Mary Beth heeft verandert er iets. “Er zijn tien miljard vrouwen op aarde geweest die zich uitrekten, praatten, zich krabden, lachten, aten, boerden, en geen daarvan maakte zo’n indruk als Mary Beth. Elke stap in haar leven drukt de aarde aan, alsof ze meer lucht opzuigt dan alle anderen.” Na tachtig bladzijden wordt iets van zijn geschiedenis duidelijk en weer even later is de onoverwinnelijkheid een overschatting, een overlevingsstrategie. De stijl slaat de lezer murw en in de loop van het verhaal, als ook Stephen Florida kwetsbaar blijkt, is dat ook wat er met mij als lezer gebeurde. Na het overweldigende begin sloeg ik de bladzijden aan het einde van het boek iets minder enthousiast om en bleef ik ietwat teleurgesteld achter.

» details   » naar bericht  » reageer  

Full of Life - John Fante (1952) 4,5

Alternatieve titel: Het Volle Leven, 12 januari 2019, 13:35 uur

Mijn liefde voor John Fante heb ik nooit onder stoelen of banken willen steken. Als ik dan toch iets moet steken doe ik liever iets met een loftrompet als het over Fante en zijn boeken gaat. Full of Life is het negende boek dat ik dat ik van hem lees en ik kan er maar geen genoeg van krijgen. Ik vrees dat ik straks alleen nog maar kan herlezen, omdat ik inmiddels alles wat hij heeft geschreven al gelezen heb. Er ligt nog wel wat klaar in de boekenkast, maar ik weet niet hoe lang ik de verleiding kan weerstaan om daar aan te beginnen. Laat ik dan eerst maar weer eens vertellen wat dit boek weer de moeite van het lezen waard maakt.

De manier van schrijven van Fante is inmiddels weer bekend. Zijn hoofdpersonages zijn ook opnieuw herkenbaar en uit zijn leven gegrepen. Waar hij in de geroemde Bandini-reeks nog een alter ego nodig heeft, gebruikt hij hier gewoon zijn eigen naam. Fante en zijn vrouw Joyce verwachten een baby. En, zoals dat gaat, heeft Joyce nogal last van stemmingswisselingen. En alsof dat nog niet voldoende is lijkt het soms alsof er een strijd gaande is tussen John Fante en de rest van de wereld. Slachtofferrol 3.0. Fante worstelt hiermee. Hij worstelt met gevoelens van haat, liefde, begeerte en eenzaamheid. Een worsteling die zo mooi wordt beschreven, zo puur is en vooral zo vertederend is. Gelukkig kan hij zijn frustraties kwijt op papier.

Een van de mooiste gedeeltes uit het boek zijn de aanvallen van termieten op zijn houten huis. Fante gaat op handen en knieëen in de keuken zitten, op zoek naar ‘the little white beasties, crawling in the dead wood, the wood of my house’. Dan hoort hij iets iets. ‘I put my ear tot he floor. Down there, only inches away, I could hear them, the vile beasts, actually gnawing my wood. It was the rhythmic grinding of thousands of tiny jaws, feeding on the flesh and blood of John Fante’. Meesterlijk.

Fante bedenkt dan dat zijn vader hem kan komen helpen om het probleem op te lossen, maar hij heeft geen idee wat hij in huis haalt. Wat volgt is een prachtige roman. De zoveelste van Fante.

» details   » naar bericht  » reageer  

Tell Me How it Ends: An Essay in Forty Questions - Valeria Luiselli (2017)

Alternatieve titel: Vertel Me het Einde: Een Essay in Veertig Vragen, 12 januari 2019, 12:35 uur

Sommige boeken moeten gewoon worden geschreven. Er moet niet teveel aan worden gesleuteld, de stijl hoeft niet verfijnd te worden om voor meer impact te zorgen of om ruimte te geven aan een bepaalde emotie. Soms ligt die emotie er zo bovenop waardoor de boodschap overkomt. Zo’n boek is Vertel Me Het Einde van Valeria Luiselli.

Hetgene dat Luiselli meemaakt als tolk bij de immigratierechtbank in New York spreekt voor zich. De verhalen die ze daar hoort roepen uit zichzelf al voldoende emoties op. Voeg daar de verontwaardiging en woede van Luiselli bij en dan weet je al snel dat dit een urgent boek is, een boek dat gelezen moet worden.

Zo vertelt Luiselli in het begin van het boek dat ‘het eerste interview van een kind bij de rechtbank de ‘screening’ (heet).’ Ze legt uit dat ze het beeld hiervan ‘cynisch gepast’ vind. ‘Het kind een filmrol met beelden; de tolk-vertaler een ietwat verouderd apparaat om die rol op de juiste manier af te draaien; het juridische systeem een soort scherm waarop alles geprojecteerd wordt – een scherm dat te versleten, te vies en te gescheurd is om enige helderheid of aandacht voor detail mogelijk te maken.’

Raak!

Even verderop raakt ze opnieuw de gevoelige snaar op een eenvoudige maar effectieve manier. Ze geeft in een zin het gehele probleem weer, als ze over de kinderen vertelt die met gevaar voor eigen leven naar de Verenigde Staten vluchten: ‘Vaak jagen ze niet eens de Amerikaanse Droom na, maar hopen ze simpelweg te ontwaken uit de nachtmerrie waarin ze geboren zijn’.

Opnieuw raak!

Wat volgt zijn talloze voorbeelden van verhalen van kinderen die proberen van de ene in de andere nachtmerrie terecht lijken te komen. Het is een klein, maar belangrijk doet dat vooral moet worden gelezen als een wake-up-call.

» details   » naar bericht  » reageer  

Brieven aan Koos: Avonturen van een Zolderkamerfilosoof - Tim Fransen (2018) 4,0

9 januari 2019, 22:26 uur

Een aantal jaren geleden zag ik Tim Fransen’s Het Failliet van de Moderne Tijd. Een filosofische cabaretvoorstelling waarin Fransen op zoek gaat naar de zin van het leven. Dat klinkt nogal zwaar en ambitieus voor een cabaretvoorstelling, maar het was een schot in de roos. Recensies waren, zeer terecht, lovend. Nu is er dit boek: Brieven Aan Koos waarin Fransen min of meer hetzelfde probeert. De ondertitel is: Avonturen van een Zolderkamerfilosoof. Op aanraden van wijlen René Gudde trekt Fransen de wereld in, weg van zijn veilige zolderkamer, om de wereld te ontdekken. Vanuit de plaatsen waar hij naar toe gaat schrijft tien brieven die het boek vormen.

Wat het boek zo geslaagd maakt is de combinatie van een aantal dingen. Ten eerste kom je terecht in het hoofd van een authentieke figuur die je volledig meeneemt in zijn gedachtekronkels. Je ontmoet iemand met de nodige kennis en een daarmee gepaard gaande onzekerheid waarmee maar weer eens duidelijk wordt waarom je met kennis alleen niet zozeer het geluk vindt. Met de nodige regelmaat zet Fransen je aan het denken als hij weer een prachtig idee formuleert, maar tussendoor is daar steeds die nuchtere en droge humor die alle ernst onmiddellijk weer relativeert. Die combinatie, van de geestige lichtheid en de diepzinnige overpeinzingen, werkt heel goed.

Zo is Fransen in het Louvre en komt hij bij een bekend schilderij terecht: ‘uiteindelijk was daar dan de Mona Lisa. Wat kan ik ervan zeggen? Ze hing er. En ze leek als twee druppels water op de foto’s die ik weleens van haar had gezien. Ze was niks veranderd. Voor dit kleine schilderijtje was een gigantisch stuk muur beschikbaar gesteld, een nogal inefficiënt gebruik van de ruimte. Er hadden makkelijk nog een paar schilderijen naast gekund. Dat irriteert me ook aan chipszakken, die voor meer dan de helft gevuld zijn met lucht. Stop ze gewoon vol met chips.’

Maar Fransen relativeert niet alles. Je hebt het gevoel dat je heel dichtbij hem komt als hij spreekt over wat ons bestaan zin geeft. Namelijk dat het pas zin krijgt in relatie tot iets anders. Hij spreekt over de schaduwzijde hiervan, dat we de controle verliezen als we iets geven, dat we kwetsbaar zijn, zeker als datgene wat we geven niet toereikend zal zijn. We zouden zo graag soeverein willen zijn, dat is een ‘verleidelijk ideaal’, maar de prijs hiervoor kan wel eens hoog uit kunnen vallen, ‘in de vorm van vervreemding (..) of in de vorm van waanzin.’ Nietzsche is hiervan een ‘lichtend’ voorbeeld.

En Fransen slaat de spijker op zijn kop als hij concludeert dat het communisme en het kapitalisme veel meer gemeen hebben dan je op het eerste gezicht zou denken. ‘De hypocriete communistische slogans in vitrines zijn simpelweg vervangen door reclameborden met valse beloftes; door collectieve leugens zoals het geloof dat iedereen krijgt wat hij verdient als hij maar hard genoeg werkt; de leugen dat de markt simpelweg een weerspiegeling is van wat mensen willen, terwijl marketeers precies weten hoe ze onze neuronen en synapsen tegen ons kunnen gebruiken om nieuwe begeertes te kweken’.

Ik hoop dat Tim Fransen brieven aan Koos, of aan wie dan ook, blijft schrijven. Ze zijn zeer de moeite waard.

» details   » naar bericht  » reageer  

Land Houdt van Stilte, Het - Fieke Gosselaar (2018) 3,5

4 januari 2019, 23:53 uur

Fieke Gosselaar weet heel goed waarover ze schrijft. De manier waarop ze de lezer onder de huid laat kruipen van de hoofdpersonen en waarop ze de omgeving afschildert waar ze in leven, het op eerste oog lege, troosteloos kale noorden van Groningen, getuigd van uitstekend schrijverschap. Het verhaal dat zich steeds verder maar bijna achteloos ontwikkelt toont de bescheidenheid van de noorderling. Het laat zien dat je je onder die grootse hemel en die weidse landerijen nietiger voelt dat je je als stedeling kunt voorstellen. En zoals het een bescheiden noorderling betaamt, laat ze dit niet meteen zien, maar neemt ze hiervoor de tijd. Als lezer wordt dit ook van je gevraagd. Als je daar het geduld voor hebt gaat er een goed verstopte wereld voor je open.

» details   » naar bericht  » reageer