menu

Poeta Chileno - Alejandro Zambra (2020)

Alternatieve titel: Bijna een Vader

mijn stem
4,00 (4)
4 stemmen

Spaans
Psychologisch

421 pagina's
Eerste druk: Anagrama, Barcelona (Spanje)

Niet langer zullen Gonzalo en Carla heimelijk met elkaar vozen onder dezelfde poncho, nauwelijks afgeschermd van de moeder die in dezelfde kamer tv kijkt. Hun puberliefde wordt in de kiem gesmoord. Maar als Gonzalo haar na negen jaar terugziet, krijgt hij een tweede kans. En mét haar een opgave, namelijk vader zijn. Want terwijl hij zich in de tussentijd verloor in de poëzie, heeft Carla een zoon gekregen. En al is Gonzalo niet diens biologische vader, hij moet en zal het beter doen dan de nutteloze mannen uit zijn eigen familie. Dat lukt echter maar ten dele en wanneer er eindelijk een dichtbundel van hem wordt gepubliceerd, verliest hij de vaderambities uit het oog en ook zijn zoon. Vele jaren verstrijken voordat er weer enige hoop gloort op een hereniging. De appel blijkt niet ver van de boom te zijn gevallen, want ook de jongen is verzot op poëzie.

zoeken in:

avatar van Pythia
4,0
Geschreven in eenvoudige, vloeiende, ritmische zinnen waar Zambra zo goed in is en dat met de directheid van Wolkers.
De Spaanse titel ‘Chileense dichter’ is toepasselijker dan de Nederlandse. Het gaat over dichters in Chili, en dan vooral over Gonzalo. Dichter zijn is voor hem bijna net zo moeilijk als proberen een vader te zijn voor zijn (tijdelijke?) stiefzoon Vicente. In hoofdstuk twee komen verschillende soorten vaders aan bod, in hoofdstuk drie wordt uitgebreid ingegaan op alle Chileense dichters die iets gepubliceerd hebben of bijna iets gepubliceerd hebben. Dat zijn er heel veel, want bijna iedereen in Chili maakt wel gedichten; het is daar veel belangrijker dan proza en onderdeel van de cultuur.
Maar dan in het laatste hoofdstuk is de focus weer op de tere vader-zoon relatie. Zambra zou Zambra niet zijn als hij daar het antwoord op de mooi verpakte multiple choice vraag niet aan de lezer zou overlaten.

avatar van eRCee
Bij Zambra heb je niet het idee dat je na twee boeken weet wat een schrijver te zeggen heeft Pythia?

avatar van Pythia
4,0
eRCee schreef:
Bij Zambra heb je niet het idee dat je na twee boeken weet wat een schrijver te zeggen heeft Pythia?
Toch wel, maar ik luister er graag naar in zijn geval . Deze keer zelfs meer dan 400 bladzijden lang; zowel voor Zambra als voor mij ongewoon veel. Ik las ergens dat hij zich er een beetje voor geneerde dat het zo'n dik boek geworden was. Het gaat daarbij ook gewoon weer over het dagelijks leven in Chili waar de herinnering aan de dictatuur nooit ver weg is. Vooral redenen om iets anders te lezen dan dit.
Zambra is voor mij bij Baricco en Agualusa gaan horen, schrijvers van wie ik het volgende boek altijd wil lezen. 'Bijna een vader' heeft me daardoor weer aan het lezen gekregen.

avatar van Donkerwoud
4,0
Mislukte dichters en afwezige vaders. De Chileense Alejandro Zambra schreef met 'Bijna een vader' (2021) een moderne zedenschets over vaderfiguren, rolmodellen en de Chileense poëzie. Of hoe het dichterschap als een verlangen is naar intimiteit en jezelf bloot kunnen geven, maar allesverzengende passie meer kapot maakt dan dat het mensen werkelijk nader tot elkaar brengt. De opzwepende kalverliefde tussen Carla en Gonzalo is zo clichématig dat het bijna niet anders kan aflopen dan met een bittere teleurstelling. Maar na hun onvermijdelijke breuk verstrijken de jaren en de ex-geliefden krijgen een nieuwe kans als late twintigers. Sadder and wiser. Meer zoekend naar stabiliteit en genegenheid dan de wens om in elkaar te verdwijnen. Inmiddels is Carla alleenstaande moeder en Gonzalo heeft van poëzie zijn beroep gemaakt als universitair docent. Al blijft hij de schuchtere jongeman van weleer die nooit durft om zijn gedichten écht te delen, zeker niet met zijn geliefde.

Een prutsende dichter als Gonzalo kan zich misschien nooit helemaal geven aan Carla, maar hij bouwt niettemin wél een sterke band op met haar zoon Vicente. Zijn onhandige pogingen om dichtbij het jongetje te komen bloeien op tot een solide vader- en zoonrelatie. Tot het punt dat Gonzalo als intellectueel erover mijmert hoe niet-biologische banden sterker en waarachtiger kunnen zijn als de man verantwoordelijkheid neemt. Het doet hem fysiek pijn om zichzelf te beschrijven als stiefvader of pleegvader, of zulke andere termen om een afstand te beschrijven tot het vaderschap. Voor Carla neemt haar zoons geluk óók twijfels weg over haar weinig spannende partnerkeuze en ze went aan Gonzalo's plek in hun gezinsleven. Misschien is zijn aanwezigheid gewoon nodig om het gezin bij elkaar te houden? Misschien houdt ze wel écht van hem? Toch wordt Carla's acceptatie van haar veilige relatie danig op de proef gesteld wanneer Gonzalo het ultieme verraad pleegt. Niet door veelwijverij of afwijzing, integendeel zelfs: hij neemt een belangrijke beslissing uit liefde en verantwoordelijkheid. De doodsteek voor een passieloze relatie.

Voor een boek over het dichterschap is 'Bijna een vader' (2021) verrassend prozaïsch. Rechtdoorzee en gespeend van lyrisch sentiment of beeldspraak. De tragiek van het alledaagse is eerder grappig en relativerend dan groots of dramatisch. Ik heb diverse malen gegrinnikt om de knipoogjes vol weinig verheven wendingen. Of wanneer Alejandro Zambra zelf opeens opduikt als nederige ik-verteller om duidelijk te maken dat hij als Chileense romanschrijver ook maar schrijft over Chileense dichters. In de Chileense letteren staan romanschrijvers nu eenmaal in de schaduw van de dichters. Met Pablo Neruda als het platgetreden cliché onder de clichés waar werkelijk iedereen op terugvalt. Het aardige is dat 'Bijna een vader' (2021) helemaal niet leest als literatuurkritiek, maar pas richting het einde krijg je door welke dubbele lagen er eigenlijk steken achter de tragische vader- en zoonrelatie. Alsof Zambra met de stijlmiddelen van proza - zoals psychologische ontwikkeling - de lezer er nog meer van doordringt hoe poëzie de levens vormt van deze Chilenen.

avatar van Donkerwoud
4,0
Opeens valt het kwartje. Proza staat tot Chileense poëzie als een soort stiefvader. Niet helemaal volwaardig als een biologische verwantschap, maar toch heeft het zo z'n eigen kwaliteiten.

avatar van Pythia
4,0
Donkerwoud schreef:
Opeens valt het kwartje. Proza staat tot Chileense poëzie als een soort stiefvader. Niet helemaal volwaardig als een biologische verwantschap, maar toch heeft het zo z'n eigen kwaliteiten.
Dat is precies de ontbrekende schakel die in mijn hoofd bleef rondknagen, Donkerwoud. Dankjewel!!

Gast
geplaatst: vandaag om 14:59 uur

geplaatst: vandaag om 14:59 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.