The Dawn of Everything: A New History of Humanity - David Graeber en David Wengrow (2021)
Alternatieve titel: The Dawn of Everything: Een Nieuwe Geschiedenis van de Mensheid
Engels
Ideeënliteratuur / Sociaal
608 pagina's
Eerste druk: Allen Lane,
Londen (Verenigd Koninkrijk)
Sinds jaar en dag worden onze vroege voorouders afgeschilderd als primitief en kinderlijk: soms als vrije en gelijke mensen, soms als oorlogszuchtige barbaren. Beschaving, zo gaat het verhaal, is niet meer dan het opgeven van de oorspronkelijke vrijheden of, in het andere geval, het temmen van onze oerinstincten. De auteurs tonen aan dat deze theorieën voor het eerst opkwamen in de achttiende eeuw als reactie op niet-Westerse kritieken op de Europese samenleving, en leggen uit waarom die theorieën niet kloppen. Bestaande ideeën van de menselijke geschiedenis, onder andere over het ontstaan van landbouw, de opkomst van bezit, steden, democratie, slavernij en de 'beschaafde wereld', worden zo verworpen. De auteurs baseren zich op archeologisch en antropologisch onderzoek, en laten daarmee zien dat de geschiedenis een veel interessanter verhaal vertelt.
RIP David Graeber.
Maar is dat wel zo?
In dit boek wordt beargumenteerd waarom de evolutionistische kijk op de geschiedenis niet klopt. De menselijke geschiedenis is geen evolutie van jagers-verzamelaars, over landbouwers naar onze wereld van (democratische) staten.
In een houterige stijl en met een pedante toon laten ze zien dat veel van de bekende narratieven over de geschiedenis achterhaald of ongenuanceerd zijn. Hun centrale punt is dat vroegere samenlevingen veel minder eenvormig waren dan vaak gedacht wordt en dat het verleden in feite een aaneenschakeling van sociale experimenten was. Het is dus onjuist om de huidige wereld (en de toekomst) als een logisch gevolg van het verleden te zien - het is allemaal veel genuanceerder, toevalliger en complexer.
Inhoudelijk zeer sterk maar zeer moeilijk om doorheen te komen.