Wat Loopt Daar? Een Biologische Kijk op Rassen - Midas Dekkers (2021)

Nooit Meer Slapen: Midas Dekkers (bioloog, presentator en schrijver) - 26 oktober 2021 - NPO Radio 1 Gemist

Reactie op Dekkers in de Volkskrant




Ben het wel eens met de reactie en vind Dekkers wel vaker een eenzijdige, simpele en ouderwetse blik op mens en maatschappij hebben. Houd je dan liever bij de andere diertjes, denk ik dan.

Ik vind het niet zo denderend, dat stukje uit De Volkskrant. Wat er precies mis is met nadenken en schrijven over rassenverschillen is me in ieder geval niet duidelijk geworden. Lijkt me eigenlijk best wel verfrissend, een boekje van Dekkers daarover. Met de nodige humor en zelfspot uiteraard.

Ik denk dat hetgeen er 'mis' is het best tot uiting komt in onderstaand citaat:



Categorisering van en verschillen tussen rassen zijn zaken die duidelijke implicaties hebben voor de samenleving. Zulke dingen gebeurden vroeger en de gevolgen daarvan zijn nog steeds merkbaar in ons alledaags spreken over rassen of etniciteit: zwarte voetballers zijn vooral sterk en atletisch, maar hebben van tactiek weinig begrepen, Japanners zijn nauwkeurig, Antillianen zijn lui, etc. Zodra je bepaalde kenmerken gaat toedichten aan mensen o.b.v. hun afkomst gaat dat onmiskenbaar invloed hebben op het sociaal denken en handelen.

Of zijn uitspraken vanuit een puur biologisch perspectief wel hout snijden, verfrissend of zinvol zijn durf ik niet te zeggen, daarvoor ben ik niet genoeg thuis in dat vakgebied. Maar het valt me op dat iedere keer als ik iets hoor van Dekkers over dit soort zaken hij eraan voorbij lijkt te gaan dat de mens leeft binnen allerlei sociale structuren van macht, ongelijkheid, economie, ideologie, etc. En dat we dus niet maar gewoon diertjes zijn zoals mieren en musjes (waarmee ik niet wil zeggen dat die geen complexiteit kennen in hun manier van leven, maar ik denk wel dat er een wezenlijk verschil is).

Het rassendenken uit het verleden heeft tot op heden ook nog niet heel veel positiefs opgeleverd (behalve voor een enkeling). Maar ik ben benieuwd naar de meningen uit andere vakgebieden; de sociologen zijn tot op heden nog niet echt enthousiast, haha.

Maar zou blindelings voorbijgaan aan de verschillen tussen rassen (onder voorbehoud dat die bestaan) niet ook heel nadelig kunnen zijn voor de samenleving? Waarom is doodzwijgen de enige optie? Het hangt er natuurlijk vanaf wat de verschillen precies behelzen, maar voor beide kanten valt wat te zeggen.

Het nadenken over rassenverschillen is erg modegevoelig. Dat maakt mij juist wel benieuwd naar een objectieve kijk erop. Dat artikel uit de krant is wel heel duidelijk een product van deze tijd.

Ik denk dat voor mij een groot deel van de 'moeilijkheid' van dit onderwerp ook ligt aan mijn eigen perspectief, ingegeven door mijn opleiding als sociaal wetenschapper. Dat maakt denk ik ook dat het krantenartikel m.i. niet zozeer een modegril is, maar de uitkomst van een manier van kijken naar de wereld. In mijn optiek is de mens bij uitstek een sociaal wezen dat gevormd wordt door zijn/haar omgeving (in de brede zin: cultuur, sociale omgeving, geschiedenis, etc.). Een mens in isolatie zien en ze dan 'objectief' vergelijken is volgens mij ook niet mogelijk (los van tint of gemiddelde lengte, wat zegt dat ook eigenlijk?).

Verder wil ik Dekkers ook niet allerlei dingen in de mond leggen hoor. Ik heb het boek niet gelezen. Misschien zit er toch wat meer nuance in, of brengt hij het met zo'n gevoel van spot en overdrijving dat het eigenlijk een kritiek is op hoe we wetenschap bedrijven. Maar zo ken ik hem niet, haha.

Aan cultuur doet Midas Dekkers niet - NRC ** €