England, England - Julian Barnes (1998)

Barnes, Barnes. Het zit er wel in, maar komt het er ook uit? Ik vind Engeland, Engeland, hoewel een alleraardigste roman, erg weinig body hebben. Satire en ernst zijn beide aanwezig maar zijn ook beide niet scherp genoeg. De personages hebben een zekere triestheid over zich maar zijn niet werkelijk tragisch. Het verhaal is origineel maar zonder pointe (althans voor een niet-Engelsman) en eindigt daardoor bloedeloos. Vandaag, een dag nadat ik de laatste pagina omsloeg, kan ik me gewoon niet aan de indruk onttrekken een tamelijk nietszeggend kolderverhaal te hebben gelezen. Levensveranderend is het allemaal niet bepaald, en dan leg ik de lat nog laag. Julian Barnes: begenadigd schrijver; zeker, goede ideeën; ja, grootse literatuur; allerminst.

Het zal je niet verbazen dat ik het niet helemaal met je eens ben Nou is het een eeuwigheid geleden dat ik England, England heb gelezen, dus ik moet het hier met mijn herinnering doen. Wat ik me herinner is dat Barnes hier het nodige te zeggen heeft over onze verpretparkte samenleving. En over authenticiteit. Wat begint met een bescheiden landbouwtentoonstelling en een paar zelfgekweekte bonen, evolueert tot een themapark waar alles echt lijkt maar niets het is. Om vervolgens (gedwongen) terug te keren naar een eenvoudiger manier van leven. Ik neem aan dat Barnes hiermee wil zeggen dat in onze manier van leven de menselijke maat aan het verdwijnen is en dat ons idee van plezier maken nodig aan herziening toe is. Of zoiets. Ik zou het nog eens moeten lezen om wat preciezer over de thematiek te zijn.

Leeg vind ik dit boek dus niet. Wel enigszins kil. Maar mooi geschreven en vol humor. Dus naar mijn bescheiden mening literatuur van een behoorlijk hoog niveau. Inderdaad niet levensveranderend, maar wat is dat wel? En is dat een voorwaarde voor hoogstaande literatuur?

Denk dat je al wel goed zit. Tsja, het is een statement. Maar niet een statement dat me wat doet en ik geloof ook niet dat het Barnes zelf wat doet. Het lijkt meer, en dat heb ik vaker bij met name moderne schrijvers, dat er maar een thema gepakt wordt om tenminste een thema te hebben. Terwijl echt grote literatuur veel doorleefder, en ja, authentieker overkomt.


Vond levensveranderend wel een mooi criterium eigenlijk. Maar goed, ik was uiteraard lekker aan het chargeren om m'n punt duidelijk te maken.