Cooked: A Natural History of Transformation - Michael Pollan (2013)
Alternatieve titel: Een Pleidooi voor Echt Koken: Thuiskomen in de Keuken
Engels
Kunst en Cultuur / Ideeënliteratuur
468 pagina's
Eerste druk: Penguin,
New York (Verenigde Staten)
Michael Pollan vertelt het verhaal van zijn culinaire opleiding en verkent in ‘Cooked’ de blijvende kracht van de vier klassieke elementen- -vuur, water, lucht en aarde - om natuurproducten om te zetten in heerlijke dingen om te eten en te drinken. Tijdens zijn reis ontdekt hij dat de kok een speciale plaats in de wereld inneemt, juist tussen de natuur en cultuur in. Elke sectie van ‘Cooked’ volgt Pollan's poging om een enkel klassiek recept onder de knie te krijgen met een van de vier elementen. Een barbecuemeester uit North Carolina geeft hem les in de oermagie van vuur; een door ‘Chez Panisse’ opgeleide kok leert hem de kunst van het smoren; een gevierde bakker leert hem hoe lucht graan en water verandert in een geurig brood; en ten slotte onthullen verschillende geniale ‘fermentos’ (een groep die brouwers, kaasmakers en allerlei soorten inmakers omvat) hoe schimmels en bacteriën de meest verbazingwekkende alchemie van allemaal kunnen uitvoeren. De lessen gaan verder dan de praktische kant van de zaak en veranderen in een onderzoek naar hoe koken ons betrekt in een web van sociale en ecologische relaties: met planten en dieren; de bodem; boeren; onze geschiedenis en cultuur; en natuurlijk met de mensen die door onze kookkunst worden gevoed en ervan genieten. Koken verbindt ons vooral. De effecten van niet koken zijn eveneens verstrekkend. Vertrouwen op bedrijven om ons voedsel te verwerken, betekent dat we enorme hoeveelheden vet, suiker en zout consumeren; een essentiële schakel met de natuurlijke wereld verstoren; en onze relaties met familie en vrienden verzwakken. ‘Cooked’ stelt dat het terugnemen van de controle over het koken misschien wel de allerbelangrijkste stap is die iemand kan nemen om het Noord-Amerikaanse voedselsysteem gezonder en duurzamer te maken. De vier recepten zijn tenslotte in een appendix van het boek opgenomen.
Voordat ik aan Cooked van Michael Pollan begon, hield ik al van koken. Vooral de Japanse keuken vind ik geweldig en ik kan helemaal opgaan in het proberen van nieuwe recepten en het testen van nieuwe smaakcombinaties. Toch vond ik het moeilijk om iedere dag uitgebreid en lekker te koken, niemand – ik niet in ieder geval – heeft zin om na een dag hard werken nog eens een paar uur in de keuken te staan. Op de een of andere manier associeerde ik goed en lekker eten altijd met ingewikkelde handelingen die heel lang duren.
Dat resulteerde erin dat ik op doordeweekse dagen toch vaak greep naar makkelijke, maar minder voedzame opties. Ik heb heel erg lang over Cooked gedaan. Ik begon er op 1 oktober van het afgelopen jaar in, en sla zojuist de laatste bladzijde om. In de afgelopen maanden heb ik gemerkt dat ik anders naar koken en eten ben gaan kijken, en dat mijn kook- en eetgedrag heel erg veranderd is in die tijd. Het is eigenlijk best bizar als ik erover nadenk, maar als je het dan hebt over boeken die je leven veranderen, dan denk ik dat ik over een aantal jaren nog steeds deze noem.
Michael Pollan behandelt aan de hand van de vier elementen de manieren waarop wij rauw voedsel zo kunnen transformeren dat we er de meeste smaak en beste voedingsstoffen uit kunnen halen. Om te leren hoe we vandaag de dag zo goed mogelijk kunnen eten, moeten we kijken naar onze voorouders, naar welke functie eten vervulde en hoe hun manier van koken en eten ons gevormd heeft. Dat wil niet zeggen dat we nu allemaal erop uit moeten om zelf ons eten af te schieten en te verbouwen, maar Pollan wil eigenlijk een gulden middenweg vinden tussen de traditionele manier van eten bereiden en consumeren en de hedendaagse manier van eten, die tegenwoordig bijna volledig samenvalt met het passief consumeren van voedsel waarvan we geen idee meer hebben hoe het eigenlijk gemaakt wordt en dat is ontdaan van een heleboel voedzame elementen.
Lees verder