Cette Aveuglante Absence de Lumière - Tahar Ben Jelloun (2001)
Alternatieve titel: Een Verblindende Afwezigheid van Licht
Frans
Waargebeurd
228 pagina's
Eerste druk: Éditions du Seuil,
Paris (Frankrijk)
Ben Jelloun beschrijft het lot van de gevangenen van Tazmamart, waarover dertig jaar lang in Marokko niet eens gefluisterd kon worden. De soldaten die in 1971 in opdracht van hooggeplaatsten een coup op Hassan II pleegden, verblijven achttien jaar in cellen onder de grond. Ben Jelloun beschrijft op basis van feiten, hoe één van hen, Salim, overleeft. De helft van de gevangenen overlijdt aan ziekte of wordt opgevreten door ongedierte. Salim overleeft door meditatie, korancitaten en verhalen.
Hij schaft haat af:
Door haat te koesteren versnel je je ondergang. Het ondermijnt je van binnenuit en tast je immuunsysteem aan. Als je haat in je draagt, zal die je uiteindelijk altijd vermorzelen. Ik had een beproeving als deze nodig om zoiets eenvoudigs te begrijpen.
Naast het bidden, mediteren en soetra's uit de Koran citeren, vertelt hij verhalen. Daarbij maakt hij gebruik van o.a. L'étranger van Camus (ja, het betreft hier een goed opgeleide man... en liefhebber van literatuur):
Nu veroorloofde ik me vrijheden met Camus en ik vertelde het verhaal van Meursault op mijn eigen manier. Ik draaide de rollen om: Raymond, Masson en Meursault zitten rustig fluit te spelen op een zomerzondag, als er Arabieren komen, immigranten, die het op hen gemunt hebben.
Het wordt allemaal nogal droog vertelt.. de een komt nog ellendiger aan zijn eind dan de ander, maar het grijpt je niet aan. Net zomin als het lijden en het strijden van de hoofdpersoon mij aangrepen. Het verhaal maakte dan ook weinig indruk op me, hoe vreselijk dat ook mag klinken, als je weet wat de verteller heeft doorgemaakt. Het zijn niet de gebeurtenissen zelf, maar wel de oppervlakkigheid van de vertelling ervan die me een ietsjes teleurgesteld het boek deden dichtslaan.