De Verdeelde Nederlanden: Hoe een Perfecte Storm een Klein Land Dreigt te Splijten (En Wat We Daaraan Kunnen Doen) - Sjoerd Beugelsdijk (2021)
Nederlands
Ideeënliteratuur
256 pagina's
Eerste druk: Balans,
Amsterdam (Nederland)
Van Zwarte Piet tot corona, van immigratie tot het onderwijs, van boeren en stikstof tot de huizenmarkt: Nederland polariseert. In elk debat lijken de standpunten verder uit elkaar te groeien, en ook steeds harder te worden verkondigd. Ons land lijkt uiteen te zijn gevallen in ver van elkaar verwijderde kampen, die elkaar vanuit hun eigen sociale mediabubbels bestoken met verbale handgranaten. Waar is het land van tolerantie en compromissen gebleven? Hoe komen we ooit weer bij elkaar? Sjoerd Beugelsdijk doet al jaren onderzoek naar de dieperliggende oorzaken van de toenemende polarisering. In 'De Verdeelde Nederlanden' laat hij zien dat wij in een ‘perfecte storm’ zijn terechtgekomen: globalisering en individualisering hebben tot sterk uiteenlopende visies op identiteit geleid. "Wie zijn ‘wij’ nog", vragen veel mensen zich af. Maar deze zoektocht leidt alleen maar tot méér polarisatie. Zo wil de één nationale symbolen en tradities beschermen, terwijl de ander die juist in twijfel trekt. Het resultaat: opkomend extreemrechts, ‘cancel culture’, en een schijnbaar verdwijnend midden. Is het gespleten Amerika ons voorland? Volgens Beugelsdijk hoeft het zover niet te komen. In dit boek maakt hij op basis van de laatste research en met tal van voorbeelden duidelijk dat de problemen niet vanzelf zullen verdwijnen. Tegelijk laat hij zien hoe de ernstigste gevolgen kunnen worden beperkt en het gesprek weer kan beginnen.
Alleen op het punt van immigratie lijkt Beugelsdijk zijn eigen mening als enige juiste te zien. De tegenstanders van immigranten worden een beetje weggezet als mensen die zeuren en die zich baseren op de verkeerde cijfers. Hij bagataliseert ook vijfers over de omvang - tweedegeneratiemigranten ziet hij niet meer als migrant, terwijl een kind van Turkse ouders dat Turks wordt opgevoed toch door de tegenstanders van migratie voor hun gevoel wel als migrant geldt. Even los ervan wat je daarvan vindt, daar had Beugelsdijk meer mogen doen. Zaken als afhankelijkheid van sociale voorzieningen en criminaliteit, beide hoger dan bij niet-migranten worden in het geheel niet benoemd. Dat is jammer, want in de rest van het boek is hij wel vrij compleet.
De oplossingen die er zijn, zijn soms iets te simpel. Meer naar elkaar luisteren. Ja, no shit Sherlock. Maar hoe? Daarop komt niet echt een antwoord. Als laatste tip geeft Beugelsdijk nog mee om niet de Amerikaanse polarisatiediscussie hierheen te halen, aangezien Nederland en de VS daar te verschillend voor zijn. Dat kan ik alleen maar ondersteunen. 3,5*.