Chikyū Seijin - Sayaka Murata (2018)

Het eerste wat ik las van Sayaka Murata was Convenience Store Woman een paar jaar geleden. De roman gaat over een vrouw die supergelukkig wordt van werken in een winkel en alleen zijn, maar die door haar omgeving gepusht wordt haar leven te veranderen. Ik snapte direct waarom dit boek zo bejubeld werd. Het is een kritiek op de manier waarop Japan omgaat met mensen die niet direct in het perfecte plaatje (willen) passen, maar ook voor niet-Japanse lezers is de roman ontzettend herkenbaar. Het is echt een pleidooi voor compromisloos jezelf kunnen en willen zijn en gewoon lekker doen waar je zin in hebt. In zekere zin komen die aspecten ook terug in Earthlings, maar Murata zoekt in deze roman nog veel meer de grenzen op. Een gewaagder boek, maar misschien daarom ook wel nóg beter.

Natsuki leeft volledig in haar eigen wereld. Ze is ervan overtuigd dat ze van een andere planeet komt en dat ze magische krachten bezit. Er is voor haar echter geen mogelijkheid om terug te keren naar haar thuisplaneet dus ze moet het stellen met opgroeien in een liefdeloos gezin. Ze maakt een heleboel narigheid mee in haar leven en de enige bij wie ze zich thuis voelt is haar neef Yuu. Ze maken elkaar de belofte om ondanks alles te overleven.

Lees verder

De ultieme zonde om los te komen van maatschappelijke druk. In 'Aardbewoners' (2018) klampt tienermeisje Natsuki zich vast aan het kinderlijk naïeve idee dat een huwelijk met neef Yuu houvast biedt in haar jeugd vol verwaarlozing en seksueel misbruik. Zij ziet zichzelf als een fee en hem als een buitenaards wezen, maar met hun anders-zijn vormen ze een front tegenover volwassenen die hen niet kunnen of willen begrijpen. Elk jaar opnieuw ontmoeten Natsuki en Yuu elkaar bij een familieritueel op het platteland, waar ze gezamenlijk hun voorouders herdenken. Maar bij het plotselinge overlijden van grootvader gaan de twee beschadigde tieners te ver met hun liefdesspel en worden ze door de familie uit elkaar gehaald. Als volwassenen moeten ze in het reine komen met hoe de zogenaamde 'Mensenfabriek' nog altijd een wissel trekt op hun seksualiteit en het aangaan van betekenisvolle relaties. 'Aardbewoners' (2018) is een vervelend boek in de manier waarop seksuele taboes en hypergeweld worden ingezet als symbool voor non-conformisme. Het lijkt eerder spektakel uit goedkoop effectbejag dan dat personages psychologisch worden uitgediept of er werkelijk gelaagde maatschappijkritiek uit volgt. Daarnaast blijft Sayaka Murata haar weinig subtiele metaforen tot vervelens toe herhalen, zoals ze op bijna elke bladzijde de buitenaardse planeet 'Pohapipinpobopia' noemt.

Goed, maar ook hard boek over een kwetsbaar meisje dat totaal ontspoord is geraakt in een liefdeloze omgeving. En steeds verder ontspoort.
Hypergeweld en seksuele taboes lijken mij dan ook geen goedkoop effectbejag, maar een illustratie van de verwerking van het verleden van een zwaar beschadigd persoon.
De wereld wordt begrijpelijk en vooral draaglijk dankzij het witte egeltje Pyuut.