Gilgamesj-Epos (-1000)

Alvast dank voor de toevoeging Aegron, toch maar niet de originele omslag genomen ?
Binnen niet al te lange tijd zal ik ook mijn stem uitbrengen.

Ik lees momenteel de strip-bewerking, maar of ik ooit aan het origineel ga beginnen weet ik niet goed. Is hij trouwens echt uit 999 voor Christus, of ondersteunt de site geen vroegere data?

Ik heb twee versies/vertalingen. Volgens de ene met inleiding van Theo de Feyter kreeg het epos rond 1200 zijn huidige vorm.
Volgens deze site http://www.let.rug.nl/~kleiweg/leeslog/gilgamesj.html zijn eerste delen afkomstig uit 4500 v Chr.
In de vertaling en toelichting van Dr. F.M. Th. de Liagre Böhl zie ik staan dat de Sumerische fragmenten van dit epos stelling ouder zijn en de Oud-Babylonische slechts weinig jonger dan 1730 v Chr.
Tijdens de cursus op Volksuniversiteit heb ik meegekregen dat de wordingsgeschiedenis 2100-1800 v. Chr begon maar dat eerste eindversie van circa 1200 dateert.
Hier http://nl.wikipedia.org/wiki/Gilgamesjepos wordt melding gemaakt van een meest volledige versie van 700 v Chr (wat niet hetzelfde hoeft te zijn als de eerste eindversie).
Kortom, niet heel eenvoudig om éénduidig jaartal te vinden denk ik:
wat aan te houden?

Normaal gebruiken we het jaar waarin het 'boek' compleet was, dus dat zal dan sowieso iets van rond de 1000 vC zijn. Dus op zich is de huidige datum ok, ik vond het gewoon raar dat er 999 stond .

Ik snap... Misschien heeft Aegron een gulden middenweg bewandeld, wellicht een grapje...
Alleen hij kan zijn bron of beweegreden melden

Aegron heeft er niets mee te maken. De reden is dat het invoeren van 1000 voor Christus niet lukt. Dit staat inmiddels al op de buglijst.

O.k.

Betekent zo'n buglijst dat dit ooit gaat veranderen?

Ja

zijn er ooit letterlijke vertalingen van dit verhaal uitgegeven?
want dit boek is een geromantiseerde versie niet?

Zie mijn bericht d.d. 23 febuari 2008.

Voor een verhaal met zo’n ingewikkelde ontstaansgeschiedenis, bijeengeraapt uit diverse bronnen en onvolledigheid van kleitabletten, maakt dit werk een verrassend consistente indruk. De verhalen hierin, allemaal rond de Babylonische koning Gilgamesh, bevatten veel motieven die in latere literatuur ook naar voren komen, zoals een tocht door de onderwereld (o.a. Odysseus), de zondvloed (Genesis) en halfgoden (o.a. Illias). Hoe eea elkaar beïnvloed heeft blijft onduidelijk, maar frappant zijn de hoeveelheid overeenkomsten wel. De obsessie met sterfelijkheid en determinisme is wat Gilgamesh drijft. Als moderne lezer is het ondanks de rijke schakering aan goden dan ook niet moeilijk aansluiting te vinden bij de handelingen. Net als bij de Grieken vertaalt zich dat naar een hang naar heldendaden, die althans de naam onsterfelijk maken. Eigenlijk kampt Gilgamesh gewoon met een fikse existentiële crisis, zo is er in 4.000 jaar tijd weinig veranderd.

Literair zijn het zeer knap vertelde verhalen (al kan ik de invloed van vertalers hierop moeilijk inschatten). Het eerste verhaal heeft bijna iets Western-achtigs, zoals het toewerkt naar het duel. Verder valt de verteltrant op, in ritme onvergelijkbaar met moderne literatuur. Versnellingen en vertragingen wisselen elkaar af, waarbij de vertragingen bijna een slowmotioneffect oproepen die je dwingen de handeling anders te ervaren. Zoals wanneer Gilgamesh bij zijn tocht naar de onderwereld een afstand aflegt door een berg:

When he had gone one league the darkness became thick around him, for there was no light, he could see nothing ahead and nothing behind him. After two leagues the darkness was thick and there was no light, he could see nothing ahead and nothing behind him. After three leagues the darkness was thick around him and there was no light, he could see nothing ahead and nothing behind him. After four leagues the darkness was thick around him and there was no light, he could see nothing ahead and nothing behind him. At the end of five leagues the darkness was thick around him and there was no light, he could see nothing ahead and nothing behind him. At the end of six leagues the darkness was thick and there was no light, he could see nothing ahead and nothing behind him. When he had gone seven leagues the darkness was thick and there was no light, he could see nothing ahead and nothing behind him. When he had gone eight leagues Gilgamesh gave a great cry, for the darkness was thick and there was no light, he could see nothing ahead and nothing behind him. After nine leagues he felt the north wind on his face, but the darkness was thick and there was no light, he could see nothing ahead and nothing behind him. After ten leagues the end was near. After eleven leagues the dawn light appeared. At the end of twelve leagues the sun streamed out.

Hypnotiserend in zijn feitelijkheid. Zo’n inventieve manier de tocht invoelbaar te maken dat het bijna avant gardistisch aandoet. In beeldend vertellen kent dit verhaal weinig gelijken.

Utnapishtim.

Voor al mijn Gristelijke vrienden: de naam hierboven is waar de Noach van de bijbel op geënt is. De auteurs van de bijbel hebben simpelweg leentjebuur gespeeld. Je moet het relaas van Utnapishtim eens lezen en daarbij de overeenkomsten tellen die het heeft met het verhaal van Noach: plagiaat is nog zachtzinnig uitgedrukt. Hetgeen me het meest verbaasde aan dit duizenden jaren oude verhaal was de reus met een aura dat bestaat uit meerdere lagen. Het boek zal ooit volledig zijn waar het nu nog zogenaamde "lacunes" laat zien. Dit alles omdat er nog spijkerschrift kleitabletten opgegraven moeten worden welke het incomplete verhaal ooit tot volledigheid zullen transformeren.

Het verhaal opzich is niets anders dan een grieks epos, of een van Dante. Maar je moet beseffen dat dit een van de vroegste verhalen in geschreven taal is. Alleen om die reden is het het al waard om te lezen.
Er zijn tal van boeken verschenen die dieper ingaan op spijkerschrift en Mesopotamie in het algemeen omtrent Gilgamesh.

volgens mij klopt de titel niet.

Oetnapisjtim of Utnapistim of Uta-Napištim (Sumerisch: hij die leven vond)

Het lukt me bij Utnapistim niet het leesteken op de s in dit bericht te krijgen.

Wat een fantastische overlevering is dit! Ondanks de lacunes is het verhaal prima te volgen en zoals Raskolnikov al schreef: de problemen waar de druistige Gilgamesj mee kampt zijn ook in de 21e eeuw nog altijd zeer wel invoelbaar. Het werk is feitelijk in tweeën te delen: het eerste deel gaat over eerst de strijd en dan de vriendschap tussen Gilgamesj en Enkidu en het tweede over de rondreizende, rouwende Gilgamesj die treurt over het verlies van zijn vriend, en op zoek is naar de (onbereikbare) onsterfelijkheid.

Deze hele toevoeging is fout. Het oorspronkelijk werk stamt uit -2100 en de auteur is onbekend. Sin-liqe-unninni heeft alleen maar een aanvulling gedaan. Het oorpronkelijke werk is ook geschreven in Akkadisch, in welke taal detitel dan ook moet zijn, en het komt uit Mesopotamië.

Een paar veranderingen zijn doorgevoerd n.a.v. de terechte opmerkingen van PeterW. Voor het toevoegen van de taal Akkadisch moet echter even gewacht worden tot in medio augustus Jordy terug is want die taal staat niet in de lijst (hetzelfde geldt voor Mesopotamië als land). Wat betreft eerste uitgave neig ik naar 1200 voor het begin van onze jaartelling maar het veranderen in -1200 moet ook door Jordy gedaan worden.

Alleen de oorspronkelijke titel kon ik niet gevonden krijgen.