Låt den Rätte Komma In - John Ajvide Lindqvist (2004)

DIt is echt zo'n mooi boek. Enerzijds totale fantasie, de vampier maar wel met een aparte benadering. Anderzijds zo modern rauw realistisch geschreven. Voor mij echt een page turner. Er zit een flinke dosis horror in, serialkiller elementen, een liefdesgeschiedenis en dat allemaal in een soort van coming of age verhaal dat zich afspeelt in een zweeds stadje. Ik baalde ontzettend dat het afgelopen was, terwijl het einde mooi is. Je kunt de rest er zelf aan verzinnen, maar het zegt wel dat ik graag nog meer had mee willen maken met de hoofdrolspelers.

Deze man wordt vergeleken met Stephen King en dat is geen misselijke vergelijking, kijkend naar het ouevre van King, maar de vergelijking is terecht. Mischien is/wordt Lindquist nog wel beter als King.

Hoewel ik het eens ben met degene voor me, geef ik wel een 0,5 punt aftrek voor het taalgebruik: het boek is (helaas) heel kinderlijk geschreven, waardoor het leek alsof ik een kinderboek aan het lezen was. Als het een kinderboek is, dan maakt dat niet uit en trek ik mijn opmerking in, maar gezien het onderwerp neem ik aan dat het een volwassen boek is.

(Ik heb het boek overigens in het Nederlands gelezen. Als iemand de Engelstalige vertaling heeft gelezen en van mening is dat het taalgebruik wel mooi is, wil ik het boek wel herlezen!)

Mooi verfilmd en een even goed boek. Heeft veel weg van de schrijfstijl van Stephen King, iets
meer vaart echter, alhoewel ik niet denk dat Lindqvist ooit Stephen King zal evenaren, niet qua
aantal boeken in ieder geval, ik bedoel, die King komt zowat elke vrijdagmiddag met een nieuw
boek aanzetten, met dat oeuvre van hem zouden ze een boekenbeurs kunnen organiseren waar
die van Frankfurt bleek bij afsteekt zeg maar...

Een vampier die het bloed van een vrouw drinkt en vervolgens tot de ontdekking komt dat haar
bloed, vanwege een chemokuur die zij ondergaat, niet goed isdit verzin je toch niet?

Een mengsel van thriller, horror, serial killer én coming-of-age, met als hoofdthema: gepest
worden.

De verfilming was mijn eerste kennismaking met het verhaal, maar het boek is ook fantastisch. Nog meer dan de film duister en warm tegelijk. Het lijkt een beetje op een kinderboek door zijn toegankelijkheid en de leeftijd van de hoofdpersoon, maar alles is wel een heel stuk grimmiger en somberder dan in een kinderboek en eigenlijk ook in vergelijking met de film. Ik ken ook weinig boeken voor volwassenen waarin bijvoorbeeldeen pedofiel als een nog best sympathiek personage vol schuldgevoelens en zelfhaat wordt neergezet.

Låt den Rätte Komma zit sowieso vol eenzame en dolende figuren. In de eerste plaats natuurlijk Oskar en Eli. Oskar omdat hij, zonder vader in zijn leven en met een overbezorgde moeder, zo'n soort jongen is geworden die pesters wel aan lijkt te trekken. Echte vrienden heeft hij niet, en uit een soort zelfbescherming gaat hij behoorlijk ver in zijn gedrag. Elke jongen van die leeftijd heeft wel eens een snoepje gepikt, maar Oskar gaat er wel een stapje verder in, en zijn fantasieën over wat hij met zijn pesters zou doen en zijn fascinatie met seriemoordenaars zijn behoorlijk duister en gaan misschien ook wel wat verder dan de fantasieën van het doorsnee kind.

Dat Eli eenzaam is als vampier ligt wel voor de hand. Wel leuk hoeveel Lindqvist nog letterlijk neemt van de hele vampiermythe, en al helemaal interessant zo'n vampier ook gewoon een mens met al zijn eenzaamheden te zien. Eenzaamheid lijkt me ook een van de belangrijkste thema's in het boek. Ook Oskars ouders zijn eenzaam op hun eigen manier, of Tommy, en Lacke en Virigina die met hun vriendengroepje duidelijk tot de zelfkant van de maatschappij behoren.

Veel vrolijke noten bevat het boek duidelijk niet. Wel is het altijd heel menselijk en soms echt heel hartverwarmend. De band tussen Oskar en Eli, die tussen Lacke en Virginia, wauw. Zelfs die tussen pedofiel Håkan en Eli is mooi. Eli gebruikt Håkan duidelijk alleen, maar Håkan houdt wel echt van hem op zijn eigen verknipte manier. Zo'n figuur als hij is feitelijk een stuk menselijker dan zo'n Staffan, die van buiten de goedheid zelve is met zijn politieuniform en vrome gedrag, maar ook wel zijn mindere kantjes heeft.

De lijn tussen goed en kwaad wordt dus niet zo strikt getrokken in het boek. Daardoor voelen de personages ook wel echt aan, zoals Blackeberg ook wel echt en vertrouwd aanvoelt, ondanks dat altijd wel duidelijk wordt gemaakt dat het bepaald geen mooie buitenwijk is. Het is simpelweg de vertrouwde omgeving van Oskar, de plek waar hij naar school gaat en speelt. Die hele sfeer deed me wel echt denken aan mijn kindertijd. En dat duidelijke jaren tachtig-sausje is ook weg erg leuk.

In vergelijking met de film hebben wat andere personages een veel grotere rol. Lacke en Virginia hebben maar een klein rolletje dacht ik, in tegenstelling tot hier, en Tommy zit er volgens mij zelfs helemaal niet in. Oskar is ook wel ietsje anders. In het boek is hij aan de dikke kant, waar hij in de film eerder mager is. Ook komt er minder duidelijk naar voren wat voor duistere gedachtes en gewoontes hij er op nahoudt.

In het laatste deel van het boek is er nog een heel stuk met Håkan als een soort zombie, wat in de film geheel ontbreekt. Dat is nog goed voor nog wat lekker ranzige gore en spanning, wat je beiden in de film niet echt kunt vinden. Uiteindelijk vind ik het boek ook nog wel beter, omdat zowel de horror en spanning als de maatschappelijke en meer gevoelige thema's in het boek nog beter uit de verf komen. Lindqvist weet heel knap maatschappelijke thema's aan te roeren zonder geforceerd en prekerig over te komen, zoals bijvoorbeeld een Mankell nog wel eens heeft. En een leuke kleine verrassing toen er nog werd verwezen naar De verschrikkelijke man uit Säffle, een van mijn favoriete boeken. 4.0*.

Mooi bericht Thomas83.

Danku.

De vergelijking met S. King is in zoverre terecht dat ook King er vaak in slaagt een verhaal dat goed tot zijn recht zou komen in 200 bladzijden, uit te smeren over meer dan het dubbele. Zo doet Lindqvist dat hier ook. Veel te veel overtollig vlees dat de mooie kern van het verhaal, twee eenzame zielen die een onwaarschijnlijk verbond met elkaar aangaan, teniet doet.
Wat een flauwekul met de wederopstanding van Hakan, die culmineert in een poging tot anale verkrachting van de ene vampier door de andere. En die hele verhaallijn met die groep dronkelappen had ook zeer gereduceerd kunnen worden. Eén van de weinige gevallen waarin de verfilming véél sterker is dan het oorspronkelijke boek.
Overigens lijkt het me geen compliment om op de achterflap van je eigen boek de "Zweedse Stephen King" genoemd te worden. Wat is er zo mooi aan epigonisme ?

Het boek lijkt totaal niet op een boek van King. Gelukkig maar.