Chaos en Rumoer - Joost Zwagerman (1997)
mijn stem
20 stemmen
Nederlands
Sociaal
248 pagina's
Eerste druk: De Arbeiderspers,
Amsterdam (Nederland)
Otto Vallei lijdt aan zaalvrees, telefoonfobie en schrijfkramp. Vooral die kramp is hem een kwelling, want Otto heeft literaire ambities. Hij gaat gebukt onder de ergst aller schrijverskwalen: het writer's block. Ten einde raad overweegt hij om te beginnen aan een roman over een schrijver die maar niet tot schrijven komt. Als ook dat plan sneuvelt, zegt hij met bloedend hart de literatuur vaarwel. Hij wordt presentator van het nauwelijks beluisterde radioprogramma Chaos en Rumoer. Otto ziet zijn overstap als een beschamende degradatie: van de letteren naar de media, van de gooi naar de eeuwigheid naar een knieval voor het allervluchtigste. Bovendien voelt hij zich in zijn eer aangetast wanneer de even charismatische als schimmige succesauteur Eddy Waterland furore maakt met een roman over een schrijver die maar niet tot schrijven komt...
0
geplaatst: 17 november 2008, 16:22 uur
Ontzettend saai en voorslepend boek waar de personages weliswaar redelijk gaan leven maar het verhaal flinterdun is, met moeite uitgelezen.
1
geplaatst: 16 juni 2010, 22:32 uur
Zwagermans spotprent is Voskuil en Auster ineen
Ik vond Vals licht van Joost Zwagerman niet top, maar aardig genoeg om er maar eens een andere oude Zwagerman achteraan te lezen: Chaos en rumoer. En door deze roman uit 1997 werd ik blij verrast. Het blijkt een hylarische schets van de literaire wereld en van de radiowereld. Bij vlagen doet het denken aan Het bureau van J.J. Voskuil, al iets het ook weer niet zó droogkomisch.
Het verhaal begint met een oercliché, maar Zwagerman geeft het meteen een extra laag. Schrijver Otto Vallei worstelt met een dijk van een writer's block en doet er alles aan om zijn schrijverij toch op gang te brengen. Dat lukt na enkele maanden nog steeds niet, waarop hij de brui geeft aan zijn schrijverschap en bij toeval bij een cultureel radioprogramma (Chaos en rumoer, naar het echt bestaande Ophef & vertier)terecht komt.
De extra laag zit 'm erin dat Zwagermen met succes een Droste-effect toepast waardoor hij het cliché van de auteur met schrijfobstipatie meteen overstijgt. Zwagerman had destijds zelf een writer's block en hij begint aan een boek waarin de hoofdpersoon ook een writer's block heeft. Die hoofdpersoon komt op het idee om een boek te schrijven over een schrijver met een writer's block. Maar zelfs bij dit idee faalt hij, wegens zijn writer's block.
En dan voegt Zwagerman nóg een laag toe via een rivaal van Otto Vallei, Eddy Waterland. Deze schrijver heeft wél succes en Vallei ontdekt dat Waterland zijn idee heeft gepikt. Alleen gaat Waterlands boek niet over zomaar een schrijver met een writer's block, maar over Vallei zelf. Tenminste, dat denkt Vallei. En zo bouwt Zwagerman heel soepeltjes - want zo ingewikkeld als het nu klinkt, is het niet - een spiegellabyrint.
In het boek maakt hij ook een abrupte omslag. Het eerste deel van het boek is een hoogst vermakelijke spotprent van Valleis uitgeverij en van Valleis schrijverschap en later van de personages die in de radioredactie zitten. Ik was verbaasd dat Zwagerman ook deze lichte en spottende toon in zich had. Heel sterk geschreven.
Maar plots belandt Vallei in een surrealistisch verhaal als hij ontdekt wat Waterlands plannen zijn. Als die roman van zijn rivaal eenmaal uit is, lijkt alles uit dat boek ook in het echt te gebeuren. Het is voor Vallie gaandeweg onduidelijk wat echt is en wat fictie. Zwagerman spot ook met de wetten van de realiteit en laat af en toe dingen gebeuren die niet kunnen kloppen.
Ook dit mysterieuze tweede deel is heel geslaagd. Persoonlijk vond ik de overgang wat al te abrupt, maar uit interviews met Zwagerman begrijp ik dat dat welbewuste opzet is geweest. Kwestie van smaak dus. Destijds is dit boek neergesabeld door tal van recensenten, maar in een recente NRC-serie De leesclub is voorzichtig gewerkt aan enig eerherstel voor deze roman. En terecht. Chaos en rumoer is Voskuil en Paul Auster ineen.
Ik vond Vals licht van Joost Zwagerman niet top, maar aardig genoeg om er maar eens een andere oude Zwagerman achteraan te lezen: Chaos en rumoer. En door deze roman uit 1997 werd ik blij verrast. Het blijkt een hylarische schets van de literaire wereld en van de radiowereld. Bij vlagen doet het denken aan Het bureau van J.J. Voskuil, al iets het ook weer niet zó droogkomisch.
Het verhaal begint met een oercliché, maar Zwagerman geeft het meteen een extra laag. Schrijver Otto Vallei worstelt met een dijk van een writer's block en doet er alles aan om zijn schrijverij toch op gang te brengen. Dat lukt na enkele maanden nog steeds niet, waarop hij de brui geeft aan zijn schrijverschap en bij toeval bij een cultureel radioprogramma (Chaos en rumoer, naar het echt bestaande Ophef & vertier)terecht komt.
De extra laag zit 'm erin dat Zwagermen met succes een Droste-effect toepast waardoor hij het cliché van de auteur met schrijfobstipatie meteen overstijgt. Zwagerman had destijds zelf een writer's block en hij begint aan een boek waarin de hoofdpersoon ook een writer's block heeft. Die hoofdpersoon komt op het idee om een boek te schrijven over een schrijver met een writer's block. Maar zelfs bij dit idee faalt hij, wegens zijn writer's block.
En dan voegt Zwagerman nóg een laag toe via een rivaal van Otto Vallei, Eddy Waterland. Deze schrijver heeft wél succes en Vallei ontdekt dat Waterland zijn idee heeft gepikt. Alleen gaat Waterlands boek niet over zomaar een schrijver met een writer's block, maar over Vallei zelf. Tenminste, dat denkt Vallei. En zo bouwt Zwagerman heel soepeltjes - want zo ingewikkeld als het nu klinkt, is het niet - een spiegellabyrint.
In het boek maakt hij ook een abrupte omslag. Het eerste deel van het boek is een hoogst vermakelijke spotprent van Valleis uitgeverij en van Valleis schrijverschap en later van de personages die in de radioredactie zitten. Ik was verbaasd dat Zwagerman ook deze lichte en spottende toon in zich had. Heel sterk geschreven.
Maar plots belandt Vallei in een surrealistisch verhaal als hij ontdekt wat Waterlands plannen zijn. Als die roman van zijn rivaal eenmaal uit is, lijkt alles uit dat boek ook in het echt te gebeuren. Het is voor Vallie gaandeweg onduidelijk wat echt is en wat fictie. Zwagerman spot ook met de wetten van de realiteit en laat af en toe dingen gebeuren die niet kunnen kloppen.
Ook dit mysterieuze tweede deel is heel geslaagd. Persoonlijk vond ik de overgang wat al te abrupt, maar uit interviews met Zwagerman begrijp ik dat dat welbewuste opzet is geweest. Kwestie van smaak dus. Destijds is dit boek neergesabeld door tal van recensenten, maar in een recente NRC-serie De leesclub is voorzichtig gewerkt aan enig eerherstel voor deze roman. En terecht. Chaos en rumoer is Voskuil en Paul Auster ineen.
0
geplaatst: 27 september 2016, 12:50 uur
Zwagerman op de Herman Brusselmans koers en dat doet hij verre van onverdienstelijk. Dit is het tweede boek dat ik na Buitenvrouw van Zwagerman lees en deze bevalt me veel beter. De plotwending is meesterlijk en bijzonder grappig. Het deed me denken aan een film van Alex van Warmerdam of Charlie Kaufman. Het boek verdient meer lof. Ik ben beniewd of zijn andere romans me ook zo zullen bekoren.
0
geplaatst: 17 november 2017, 10:27 uur
Martin Visser schreef:
Zwagermans spotprent is Voskuil en Auster ineen
(...)
De extra laag zit 'm erin dat Zwagermen met succes een Droste-effect toepast waardoor hij het cliché van de auteur met schrijfobstipatie meteen overstijgt. Zwagerman had destijds zelf een writer's block en hij begint aan een boek waarin de hoofdpersoon ook een writer's block heeft. Die hoofdpersoon komt op het idee om een boek te schrijven over een schrijver met een writer's block. Maar zelfs bij dit idee faalt hij, wegens zijn writer's block.
En dan voegt Zwagerman nóg een laag toe via een rivaal van Otto Vallei, Eddy Waterland. Deze schrijver heeft wél succes en Vallei ontdekt dat Waterland zijn idee heeft gepikt. Alleen gaat Waterlands boek niet over zomaar een schrijver met een writer's block, maar over Vallei zelf. Tenminste, dat denkt Vallei. En zo bouwt Zwagerman heel soepeltjes - want zo ingewikkeld als het nu klinkt, is het niet - een spiegellabyrint.
(...)
Zwagermans spotprent is Voskuil en Auster ineen
(...)
De extra laag zit 'm erin dat Zwagermen met succes een Droste-effect toepast waardoor hij het cliché van de auteur met schrijfobstipatie meteen overstijgt. Zwagerman had destijds zelf een writer's block en hij begint aan een boek waarin de hoofdpersoon ook een writer's block heeft. Die hoofdpersoon komt op het idee om een boek te schrijven over een schrijver met een writer's block. Maar zelfs bij dit idee faalt hij, wegens zijn writer's block.
En dan voegt Zwagerman nóg een laag toe via een rivaal van Otto Vallei, Eddy Waterland. Deze schrijver heeft wél succes en Vallei ontdekt dat Waterland zijn idee heeft gepikt. Alleen gaat Waterlands boek niet over zomaar een schrijver met een writer's block, maar over Vallei zelf. Tenminste, dat denkt Vallei. En zo bouwt Zwagerman heel soepeltjes - want zo ingewikkeld als het nu klinkt, is het niet - een spiegellabyrint.
(...)
Inderdaad: deze roman is echt een wervelend spel van verschillende literaire lagen. Daar heb ik echt enorm van genoten. De roman begint als een heerlijke sarcastische bespiegeling over onze kunstzinnige elites, maar verwordt tot een postmoderne thriller.
Zwagermans stijl is sterk. Enerzijds leest de roman als een trein, anderzijds lees je pareltjes van zinnen. Hoogtepunten van het boek zijn - mijns inziens - de monologen van Zegel, Valleis uitgever. Ook de bespiegelingen over de draadloze telefoon zijn geestig en mooie reflecties op vervlogen tijden.
Potjandorie, wat is het toch ellendig dat deze grote schrijver niet meer onder ons is!
* denotes required fields.
* denotes required fields.