...stilte...
In In het labyrint, evenals in alle werken van Robbe-Grillet, beschrijft de hoofdpersoon een circelgang die hem ogenschijnlijk weer bij zijn uitgangspunt terugbrengt. Maar ondanks de gelijkenis van de begin- en eindsituatie blijkt dat de toestand toch veranderd is. Robbe-Grillet bekijkt de wereld met geen andere blik dan met de ogen. Wat niet betekent dat hij alleen maar een 'koel' beschouwer zou zijn. Als het object voor Robbe-Grillet geladen kan worden met een hartstocht of een andere gevoelsinhoud, dan is het alleen omdat de mens slechts kan bestaan door zijn waarneming der objecten.
Dit staat achterop de Literaire Reuzen Pocket van
In het labyrint die ik vond tezamen met
Jaloezie. Nieuwsgierig als ik was naar meer van Robbe-Grillet na het lezen van
Een regicide, zijn eerste roman (onlangs vertaald en uitgegeven bij Kopernik).
Het verhaal in
In het labyrint wordt op een complexe manier gebracht en heeft in het begin iets van een stijloefening. Maar mijn bewondering groeide naarmate ik in de roman vorderde en de mist langzaam optrok. De basis voor het verhaal is namelijk een realistische en indrukwekkende scène die van alle kanten belicht wordt... en daarom bijna letterlijk op je netvlies blijft staan.
Er zitten verassende vondsten in zoals de verplaatsing van een tafereel via de weerspiegeling in een gevonden knikker:
Het is een gewone glazen stuiter van ongeveer twee centimeter doorsnee. Het gehele oppervlak is volkomen regelmatig en transparant, met uitzondering van een ondoorschijnende centrale kern zo groot als een kleine erwt. Deze kern is zwart en rond; van welke kant men de stuiter ook bekijkt, de kern verschijnt als een zwarte schijf met een straal van twee a drie millimeter. Daar omheen laat de heldere glasmassa slechts onherkenbare fragmenten van het rood- en witte dessin zien waarvan zij een circelvormig deel beslaat. Buiten deze circel strekt zich naar alle kanten het schaakbordpatroon uit van het zeildoek dat de tafel bedekt. Maar aan het oppervlak van de stuiter weerkaatst zich bovendien verbleekt, gedeformeerd en op zeer verkleinde schaal, het interieur van het cafélokaal.