Afuta Daku - Haruki Murakami (2004)
Alternatieve titels: After Dark | アフターダーク
Japans
Psychologisch
218 pagina's
Eerste druk: Kodansha,
Tokio (Japan)
Wat gebeurt er na het donker in de grote stad? 'De tijd verstrijkt er op een andere manier,' zegt een van de personages in After Dark. Dat geldt voor meer karakters: een eerstejaarsstudente, een bonenstaak die trombone speelt, een vrouwelijke worstelkampioene, een Chinese prostituee, een sadistische kantoorwerker en een sinistere gangster op een motorfiets. Hun paden kruisen elkaar in een patroon dat de lezer allengs duidelijk wordt (of niet). In de tussentijd, in een andere dimensie, ligt een beeldschoon meisje te slapen, nauwlettend geobserveerd door een man zonder gezicht. Maar als zij wakker wordt...
De laatste pagina's waren een beetje doodgaan, van mij mocht dit verhaal zich nog honderd bladzijden voortzetten.
Ik kan moeilijk zeggen waarom ik dit boek zo goed is. Niet het verhaal of de personages. Die zijn niet bijzonder. Het is de sfeer in het boek. En zelfs na herlezing blijf ik die mooi vinden.
herlezing? Wel, dan vind ik dat jouw score dubbel zou moeten tellen.
Ik hou heel erg veel van de man zijn werk, maar deze werkte gewoon iets minder bij mij. Ik voel me nu al een beetje schuldig.
Personages, verhalen en gebeurtenissen lopen door elkaar, ontmoeten elkaar soms, soms ook niet en leven allemaal in het vluchtige bestaan van Tokyo waar ze allemaal zo hun weg moeten vinden.
Eigenlijk is alleen de verhaallijn tussen Mari en de jongen écht interessant. Interessante gesprekken en gebeurtenissen over een meisje die enigszins vast zit onder het juk van haar zus; of eigenlijk de populariteit van haar zus. Maar dit staat natuurlijk voor meer; vooral voor de maatschappij zelf waarschijnlijk. Mooie observeringen van een meisje in een diner waar ze al lezend de nacht doorbrengt. Deze verhaallijn was de enige die écht begon te leven na verloop van tijd.
De rest van de verhaallijnen bleven behoorlijk abstract en afstandelijk. Situaties die op niets uitlopen, nergens vandaan komen en gesprekken die nergens over (lijken) te gaan. Dat het staat voor 'het leefklimaat van de maatschappij' of zoiets dergelijks is leuk, maar niet voelbaar.
2*
Houd hier dus ook rekening mee, mocht je nog een Murakami proberen.
Ik kan moeilijk zeggen waarom ik dit boek zo goed is. Niet het verhaal of de personages. Die zijn niet bijzonder. Het is de sfeer in het boek. En zelfs na herlezing blijf ik die mooi vinden.
Ik had net hetzelfde gevoel bij dit boek, DvonGeem! Meer dan wie ook heb ik namelijk een hekel aan het werk van Herman Brusselmans. De romans van zijn hand gaan immers slechts over drie zaken: niets, niets en nog eens niets. Bij Murakami is dat weliswaar ook het geval, maar deze man heeft tenminste kaas gegeten van sfeerschepping. Het leven in After Dark leek bijvoorbeeld ontzettend veel op mijn kotleven in het Leuvense.
Als geen ander weet Murakami het kille nachtelijke gebeuren in een grootstad tot leven te wekken. Vooral Mari en Takahashi vond ik twee hoogst interessante personages. De scènes met Eri Asai vond ik dan weer erg bevreemdend en minder geslaagd. Tot slot is de verhaallijn niet echt geweldig, maar dat is ook geen vereiste voor een roman als deze die veeleer als stijloefening bedoeld is...
Ik begin er trouwens serieus over na te denken om de Opwindvogelkronieken in huis te halen .
Ik ben het er trouwens niet mee eens dat dit verhaal nergens over gaat. Nou zal ik de laatste zijn om het verhaal binnenste buiten te keren en uit leggen, om te beginnen zou ik het niet eens kunnen, maar Murakami laat genoeg zien om in ieder geval een spoor van betekenis te ontdekken.
Neem alleen de hoofdpersonages. Drie zeer autonome karakters (Mari, Kaoru en Takahashi) tegenover drie karakters in verscheidene stadia van desintegratie. Om te beginnen Eri Asai, een meisje dat een dagtaak heeft om het mooie, perfecte modelletje te zijn. Net als Gotanda uit Dance, Dance, Dance is Eri Asai’s persoonlijkheid verdwenen onder de valse persoonlijkheid die de buitenwereld van haar heeft gemaakt. Haar echte persoonlijkheid is in slaap gesukkeld, maar heeft nog wel de mogelijkheid te ontwaken. Met de hulp van dat lieve zusje.
Een stapje naar onder ontmoeten we Shirakawa, een (soort) zakenman die ‘s nachts leeft, zijn gezin nooit ziet en zich alleen gelukkig voelt als hij werkt. Tijd voor menselijke gevoelens heeft hij nauwelijks, en wie hem observeert begrijpt ook dat die gevoelens nooit meer terug komen. Dit karakter deed me een beetje denken aan Patrick Bateman uit American Psycho.
En dan is er nog een soort menselijke robot, de Chinese gangster die volkomen beroofd is van wat voor gevoel dan ook. Zelfs als hij dreigende taal uitslaat klinkt hij als een nieuwslezer die het laatste nieuws oplepelt. Dit is geen mens meer maar een machine.
Het hele boek gaat naar mijn idee over de ontmoeting tussen duister en licht, tussen mensen en onmensen, tussen de wezens van de nacht (Shirikawa, de gangster) de verdwaalde wezens van de dag (Takahashi en Mari) en de wezens van de schemering (Eri en Kaoru). Die ontmoeting is wat mij betreft voldoende interessant. Denk je die ontmoeting weg, dan hou je nog altijd een ontroerend en boeiend geheel over. Zonder echte plot, maar daar kan ik in dit soort gevallen prima mee leven.
Dit was de laatste roman die ik nog van Murakami moest lezen (op Hear the Wind Sing en Pinball 1973 na). Op naar de verhalenbundels, daar ben ik ook erg benieuwd naar!
De inhoud en sfeerschetsen hebben inderdaad ergens ver weg de potentie om van After Dark een bijzondere ervaring te maken maar Murakami kan klaarblijkelijk niet schrijven.
Kijk wat dat betreft liever Wong Kar-Wai's FALLEN ANGELS, dat ook over het nachtelijke leven gaat van enkele opmerkelijke individuen, met alle vervreemding, eenzaamheid en gebrek aan communicatie van dien. Maar regisseur Wong Kar-Wai heeft stijl stijl stijl, en dat heeft mijnheer Murakami helaas niet.
Tenenkrommend slecht geschreven helaas. Geen gevoel voor dialogen, geen ritme, teveel overbodige beschrijvingen en geforceerde uitleg.
(....) maar Murakami kan klaarblijkelijk niet schrijven.
(....) regisseur Wong Kar-Wai heeft stijl stijl stijl, en dat heeft mijnheer Murakami helaas niet.
Dit zijn toch hele vreemde bevindingen, als we in ogenschouw nemen dat Murakami over het algemeen toch heel aardig gewaardeerd wordt.
Nu ja, smaken verschillen, dat is ook weer waar, dus zo zal ik dit commentaar dan maar opvatten. Met slecht schrijverschap heeft het volgens mij niets te maken.
Maar regisseur Wong Kar-Wai heeft stijl stijl stijl, en dat heeft mijnheer Murakami helaas niet.
Iedereen heeft stijl, zelfs ik, alleen zullen sommige stijlen je niet liggen. Als je houdt van de sophisticated style van Wong Kar Wai (of moet ik zeggen: Christopher Doyle?) dan zal de quasi-naieve stijl van Murakami je weinig zeggen. Dat Murakami geen ambachtelijk schrijver zou zijn, is naar mijn idee niet waar. Kun je misschien wat voorbeelden geven?
En de stijl van een boek en van een film naast elkaar zetten is appels met peren vergelijken.
Mijn inziens ook een van de mindere Murakami's, maar toch nog redelijk genietbaar.
Tenenkrommend slecht geschreven helaas. Geen gevoel voor dialogen, geen ritme, teveel overbodige beschrijvingen en geforceerde uitleg. Mijn eerste en tevens laatste Murakami.
De inhoud en sfeerschetsen hebben inderdaad ergens ver weg de potentie om van After Dark een bijzondere ervaring te maken maar Murakami kan klaarblijkelijk niet schrijven.
Kijk wat dat betreft liever Wong Kar-Wai's FALLEN ANGELS, dat ook over het nachtelijke leven gaat van enkele opmerkelijke individuen, met alle vervreemding, eenzaamheid en gebrek aan communicatie van dien. Maar regisseur Wong Kar-Wai heeft stijl stijl stijl, en dat heeft mijnheer Murakami helaas niet.
Dit werk (vind ik althans) is niet echt representatief voor het werk van Murakami. Hem op basis van één boek aan de schandpaal nagelen, vind ik heel onterecht. Als je geen zin meer hebt, dan is dat zo, natuurlijk, maar ik zou mij toch maar eens aan nog een ander werk van hem wagen.
Er bestaat geen twijfel aan: er staat in deze kamer iets te gebeuren. Waarschijnlijk iets dat een hele diepe betekenis heeft. tja, ben ik de enige die zijn wenkbrauwen fronst bij dit soort zinsconstructies.
Goeie punten zijn er ook, af en toe lukt het Murakami om wel te overtuigen en je eventjes mee te nemen in zijn universum. Zoals al eerder gezegd is zijn de pagina's waarin Eri ontwaakt heel erg mooi geschreven, de schaduwen in de spiegel en het kantoor van Shirakawa zijn ook bevreemdend zonder geforceerd over te komen.
Wisselvallig boekje dus, al ben ik wel benieuwd naar ander werk van deze Japanse schrijver.
Ben er ook geen fan van maar in de meeste gevallen is het niet zo storend.
I
Wisselvallig boekje dus, al ben ik wel benieuwd naar ander werk van deze Japanse schrijver.
Zeker doen, Ik had bij dit boek de indruk dat het een 'vluggertje' was. Andere boeken zijn veel dwingender, meer gefocust op één sterk hypnotisch verhaal dat je helemaal opslorpt.
Dat soort zinnen kom je in zijn gehele oeuvre tegen.
Ik hoe mijn hart al vast voor de volgende Murakami. Neen, serieus, storend was het zeker niet, wel eigenaardig geschreven.
Zeker doen, Ik had bij dit boek de indruk dat het een 'vluggertje' was.
Ja, helemaal juist, ook tegen de tijd dat je echt in het verhaal zit is het boekje gedaan. Dat vond ik wel jammer. Ik heb eerder in een ver verleden ook Norwegian wood gelezen alhoewel ik moet toegeven dat ik er niet echt kapot van was. Maar wat ik hier al heb opgemerkt is dat NW blijkbaar ook een vreemde eend is in zijn oeuvre.
Het verhaal begint enorm sterk. In het begin zit je al met heel wat vragen. Wat doet de mysterieuze Mari daar in haar eentje in een café, midden in de nacht? En wat is er met haar zus, Eri gebeurd? Het lijkt allemaal één groot mysterie, waardoor je nieuwsgierigheid al meteen wordt opgewekt. De eerste honderd pagina’s gaan er dan ook in één keer door, maar daarna gaat het verhaal alsmaar neerwaarts. De dialogen tussen Marie en Takahashi zijn vrij saai en ook de andere personages zijn ook al niet bijster interessant. Enkel de verhaallijn met Eri, die in een zeer diepe slaap verkeert, is boeiend om te volgen.
Het einde vond ik zeker en vast niet slecht. Het is een vrij open einde, met vooral de vraag: Hoe kwam die potlood van het bedrijf waar Shirakawa werkt terecht in Eri’s kamer? Zeker en vast geen slecht boek, maar nu ook niet dat ik er echt van weg ben.
Ergens kan ik hem haast voelen, maar toch lijk ik bij dit boek meer moeite te hebben dan anders om 'de draad' te vinden. Er lijken verbanden en linken te ontstaan tussen personages en werelden, en hoewel het me totaal niet verbaasd dat die helemaal niet worden uitgeklaard, kan ik er nu minder bij plaatsen dan anders. Het is niet de eerste keer dat ik trek krijg van een Murakami, maar ditmaal ben ik bijna geneigd te gaan spreken van een hongertje.
Desalniettemin, het boek draagt een zeer lekker mystieke setting met zich mee en leest weer door als zoete koek; daar lijkt deze schrijver nooit een steek te laten vallen.
En ach, laat ik tegen die honger maar gewoon een verse Murakami nemen, want ze smaken toch zo goed!
De stijl en sfeer is herkenbaar, maar weinig verdieping en humor dit maal.
De beschrijving van de slaapkamerscene met Eri is leuk gevonden, maar tegelijkertijd gaat het ook nergens heen waardoor het langdradig wordt.
Recentelijk heb ik het boek daarom opnieuw gelezen en ditmaal viel het kwartje, de magie van Murakami, dus wel. En het werd een schitterende, wonderlijke en hartverscheurende leeservaring.
Murakami's stem is een verfrissende wind door het stoffige wereldje van de serieuze, zoutloze wereldliteratuur.
Ik word niet graag in het ongelijk gesteld maar in dit geval ga ik zonder schaamte, Mea Maxima Culpa, op de knieën.
Volgende missie: De jacht op het verloren schaap.
Jammer, verreweg de minste Murakami voor mij.
Qua verhaal lopen we een nacht mee met Mari in Tokyo, die op de vlucht blijkt te zijn voor haar zus Eri die in een diepe slaap ligt. Op de vlucht omdat ze haar niet meer kan bereiken op meerdere manieren. In de nacht komt ze direct of indirect in contact met verschillende mensen die haar verder brengen. Onder de noemer van vergeet niet de goede tijden die je met elkaar had, zet Mari vervolgens de eerste stap richting haar zus om haar te bevrijden uit haar gevangenis.
De surrealistische scenes van Eri zijn inderdaad weinig uitgewerkt, zoalsBasB aangeeft. Dit komt volgens mij omdat ook de verteller niet wat er in haar omgaat: waarom zij gevangen zit en waarom ze er niet uit kan. Misschien heeft die gezichtsloze man er mee te maken? Er is iets, zoals Takahashi ook aangeeft, maar wat?
Kortom, een snelkookpan van ontmoetingen in één nacht in Tokyo, waarbij Murakami buiten zijn eigen lijntjes kleurt. Hoewel het verhaal op zichzelf goed was, verbaast dit laatste mij het meest. Een echte outlier in zijn werk.