Au Moment Voulu - Maurice Blanchot (1951)
Alternatieve titel: Als de Tijd Daar Is
Frans
Psychologisch
88 pagina's
Eerste druk: Gallimard,
Parijs (Frankrijk)
In de roman 'Als de tijd daar is' wordt een bezoek beschreven van een ‘ik’ aan een vrouw die hij lang niet heeft gezien, en die samen met een gemeenschappelijke vriendin in een huis woont. De eerste dertig pagina’s gaan over iets wat misschien drie seconden in beslag neemt: de verteller komt een huis binnen. De auteur neemt zoveel tijd om alle indrukken, gedachten én hypothetische mogelijkheden te benoemen dat de taal hier de geschetste werkelijkheid geheel overwoekert. De taal, het vertellen, de manier waarop iets wordt verteld is duidelijk veel belangrijker dan het vertelde zelf. Het lijkt alsof er meer taal is dan werkelijkheid.
Maurice Blanchot - Als de tijd daar is - Uitgeverij Vleugels - uitgeverijvleugels.nl
De tijd is daar rijp voor... zullen ze bij Vleugels gedacht hebben.
(en ik mag daar best een beetje reclame voor maken vind ik)
Maar ik ben er nog niet mee begonnen. Eerst vond ik het blijkbaar nodig om de boeken die in de jaren tachtig zijn uitgegeven te (her)lezen; De waanzin van de dag, Thomas de Duistere, Oponthoud van de dood, De onuitsprekelijke gemeenschap en het pas vertaaldeDe idylle (allen bij Parresia uitgegeven).
En misschien begrijp ik het nu beter dan dertig jaar geleden. Of begrijpen is eigenlijk niet het goede woord, want als je deze teksten probeert te begrijpen loop je kans de hersenen te beschadigen. Het is eerder een soort van begrijpen voorafgaande aan het lezen, als men begrijpt wat ik bedoel...
Je begeeft je in dit verhaal dat geen verhaal wil zijn als in een ondoordringbaar struikgewas. Met het verstand is deze tekst gewoon niet te bevatten, het brengt je tot een andere manier van lezen en vooral ook meerdere keren lezen. Langzaam ga je dan de zich herhalende patronen ontdekken, de prachtige choreografie van wisselende perspectieven...
De mannelijke verteller en de twee vrouwen bewegen zich tussen twee kamers verbonden door een gang. Toch speelt zich niet alles binnenskamers af en is er een raam een aanwezig. Waar de personages zich als dansers door de ruimte bewegen is het raam als een schilderij en een verbinding met buiten waar het sneeuwt. Maar zelfs dat wordt in twijfel getrokken. Werkelijk niets is wat het lijkt.
Het fenomeen raam speelde een vreemd spel. De sneeuw stopte daar niet, ze kwam daadwerkelijk de kamer binnen, maar was het wel sneeuw?
Maurice Blanchot wordt wel vergeleken met Samuel Beckett, maar waar bij Beckett "mislukken" het thema is gaat het bij Blanchot allemaal over "sterven".
'De dood! Maar om te sterven moest ik schrijven - Het einde! En daarom moest men schrijven tot het einde.'