De paus die een boek schrijft over Jezus, dat is bijzonderder dan je zou denken. Het werk is dan ook 'op generlei wijze een document van leergezag'. Integendeel, Joseph Ratzinger, die als theoloog al ruimschoots zijn sporen heeft verdient, geeft uitdrukking aan een 'persoonlijk zoeken "naar het gelaat van de Heer"'.
Dat is meteen de grote kracht van het boek. Ratzinger combineert theologie met gelovig lezen en juist op die manier slaagt hij erin de ware betekenis van teksten uit de evangelieen naar voren te laten komen. Hij verzet zich sterk tegen een 'historisch-kritische' theologie die achter allerlei geleerde reconstructies de ware Jezus uit het oog verliest. Het uitgangspunt van Ratzinger is eenvoudig: hij aanvaardt de bijbel als historisch betrouwbaar en zoekt naar wat de tekst te zeggen heeft. De grote lijn volgt het openbare optreden van Jezus zoals dat wordt beschreven in de vier evangelieen, maar daarnaast worden ook het oude testament (met name het boek Psalmen) en de Paulusbrieven bij de interpretatie betrokken. Vaak legt Ratzinger de dieptedimensie van de tekst bloot en komt dan tot verrassende, verhelderende conclusies. In dit allegorisch lezen slaat hij mijns inziens ook weleens door, bijvoorbeeld in getalssymboliek en verwijzingen naar de eucharistie, maar dat zal een kwestie zijn van persoonlijke smaak. Verder citeert hij iets te uitgebreid collega-theologen, waardoor sommige alinea's meer een collage van uitspraken lijken dan een zelf doordachte visie.
Het boek is zeer leesbaar en fraai uitgegeven. Er staan soms zinnen in die het waard zijn opgeschreven en onthouden te worden. Ook verloochent Benedictus XVI zijn pausschap niet door regelmatig te verwijzen naar de hedendaagse cultuur en wereld. Dat alles maakt dit boek denk ik interessant voor niet-christenen. Maar het belangrijkste daarin is nog wel dat Ratzinger met zijn boek op een toegankelijke en tegelijk kernachtige manier de figuur Jezus beschrijft. Wie het leest zal ontdekken dat deze Jezus heel iemand anders is dan meestal aangenomen wordt op basis van de oppervlakkige 'kennis' die de meesten van hem hebben.
Een zeer goed boek dus, in vele opzichten. Ik zie uit naar het tweede deel, over Jezus' kindjaren en zijn lijden en sterven.