Vals Licht - Joost Zwagerman (1991)

Niet eerlijk dat deze nèt in de Flop 100 zit, pff! Boek kon mij aardig boeien, vandaar dat ik 'm de flop 100 niet gun. Hoop dat m'n 3,5* 'm wat goed doen..

Zeker een uitstekende roman, waarschijnlijk Zwagermans beste.
Dat-ie zo slecht wordt beoordeeld hier zal wel door de film komen, die werkelijk allerabominabelst was.



4****

Het enige boek van Zwagerman dat ik gelezen heb en als ik hier lees dat dit waarschijnlijk zijn beste is, dan laat ik het graag bij dit ene boek. Heb totaal geen interesse meer in ander werk van deze schrijver.
Vond het verhaal matig en allesbehalve boeiend, en op een of andere manier spreekt zijn schrijfstijl me ook niet aan.
Een 2* lijkt me meer dan genoeg.

(ik heb de film niet gezien overigens)

Prachtig geschreven boek van Joost. Ik had wat moeite met de eerste 200 bladzijden. Maar de spannende laatste bladzijden maken veel goed.
Mijn eerste boek die ik gelezen heb van Joost Zwagerman, naar aanleiding van dit boek ben ik van plan meer van hem te lezen.
Vals Licht geef ik alvast een 4.0, zoals ik veel boeken een 4.0 waard vind.

Gek genoeg vind ik dit juist een van Joost beste boeken. Nee, ik ga dan ook zeker niet de film kijken. Beter nog over een jaar of vijf lees ik dit boek vast nog eens.
Een van zijn mindere boeken die ik gelezen heb is Troost.

Ik weet weer waarom ik ooit de Nederlandse literatuur heb afgezworen. Wat is dat toch met Nederlandse schrijvers en hun hang naar ranzigheid? Ook Joost Zwagerman maakt het weer vreselijk goor met zijn bespiegeling op de prostitutie en hoerenloperij. Het is dat hij wel een mooie manier van schrijven heeft, want anders had ik deze vuilbekkerij in een eerder stadium naast me neergelegd.

Eindoordeel volgt.

Na mijn vorige reactie moet ik toch mijn ongelijk bekennen. Vals Licht is zeker niet alleen ranzig, maar juist een warm verhaal over twee jonge mensen wiens verliefdheid niet genoeg is om een duurzame relatie op te bouwen. Ze zullen moeten leren om te gaan met haar verleden als prostituee en zijn hoerenloperij. Ik ga net niet voor de vier sterren, omdat Zwagerman mij iets te vaak zijn karakters kapot analyseert. Maar toch een erg mooi verhaal en zeker een aanwinst voor de Nederlandse literatuur. Dit is niet mijn laatste boek van deze schrijver in ieder geval.

In Vals Licht beschrijft Zwagerman de moeilijke relatie tussen hoofdpersoon Simon en een prostituee, Lizzie. Hoe langer ze samen zijn, hoe meer er duidelijk wordt over het verleden van Lizzie. Simon maakt er een ware zoektocht van om het gedrag van Lizzie te verklaren en haar te begrijpen. Hoe verder hij echter zoekt, hoe meer vragen er in hem opkomen.
Het verhaal komt wat langzaam op gang. De kennismaking met Simon Prins had wat mij betreft wat korter gemogen. Het wordt namelijk pas echt interessant als hij Lizzie ontmoet.
Het boek staat of valt met het personage van Lizzie. De mysterieuze meid blijkt vele geheimen te hebben en zorgt hiermee voor de hele spanningsboog van het boek. Joost Zwagerman is zich dit bewust en houdt haar zolang mogelijk mysterieus. Hierdoor is het middenstuk van het boek ook het allersterkst. Onderstaande reactie is in mijn ogen dan ook onbegrijpelijk.



Als het aan mij had gelegen was het boek namelijk na een dikke 200 pagina's gestopt. De laatste 50 pagina's kunnen mij namelijk gestolen worden. De hele spanningsboog valt weg en Lizzie wordt opeens een 'gewoon' meisje. Ik had het veel mooier gevonden als Lizzie weg was gegaan en nooit meer iets had laten horen. Ze zou dan altijd een mysterie blijven. Waarom kon het verhaal niet open eindigen? Dat Simon zich altijd zou blijven afvragen of ze nou drugs gebruikte of niet en wie nou de man in de opel was.

Toch met plezier gelezen, al had een hoger punt gegeven met een ander einde.

Analyticus en verhalenverteller botsenin Vals licht

Joost Zwagerman is de meester van het actuele commentaar en van de column. Hij weet als geen ander verrassende verbanden te leggen en (door)ziet dingen op een heel oorspronkelijke manier. Zo kan hij verrassen met zijn kijk op politiek, maar net zo goed op muziek en schilderkunst. Hij is in staat het heden direct in een historische en maatschappelijke context te plaatsen. Daarom ben ik een groot bewonderaar van zijn bijdrages in kranten en vind ik hem bijna altijd sterk als observator en commentator in De wereld draait door.

Maar Zwagerman is in eerste instanties natuurlijk een romancier. En als boekenweekauteur van 2010 wilde hij zich nadrukkelijk weer zo presenteren. Hij kreeg redelijk goede recensies, maar NRC-recensent Arnold Heumakers riep de Nederlandse kranten op Zwagerman zo snel mogelijk weer een wekelijkse column te geven, want als literator kan Zwagerman gemist worden, als commentator niet.

De boekenweek bracht wel weer de reeks succesromans van Zwagerman onder de aandacht. Reden genoeg om een van zijn toppers eens te lezen. Vals licht verscheen in 1991, twee jaar na het grote succes Gimmick!. In Vals licht belandt student Simon Prins in de wereld van de prostitutie. Hiij is niet alleen gefascineerd door hoeren en hun rol in de maatschappij, maar hij ontwikkelt zich ook tot een doorgewinterde hoerenloper. Tijdens een van zijn bezoekjes ontmoet hij Lizzie, een mooie, jonge prostituee en zij raken al snel verliefd op elkaar.

Maar echte liefde is in het leven van een hoer ingewikkeld. Hoe verhouden de betaalde en geveinsde liefde en de werkelijke liefde zich tot elkaar? Is een meisje dat haar lichaam verkoopt voor geld nog wel in staat datzelfde lichaam opnieuw weg te geven, maar dan aan de man van haar dromen? In Vals licht schuurt dat enorm, maar Simon is zo gek op Lizzie dat hij alle begrip opbrengt. Hij wil niets liever dan in haar aanwezigheid zijn.

Vervolgens ontwikkelt Vals licht zich niet zozeer als een schets van de wereld van de prostitutie, maar de roman wordt eerder een spannend boek dat stap voor stap naar een plot toewerkt. Lizzie blijkt namelijk een mysterieus meisje dat veel geheimen kent. Zwagerman laat Simon Prins die geheimen een voor een ontdekken. De vraag is dan of hun relatie al deze geheimzinnigheid kan overleven.

Hier zit de zwakte van het boek. Want de plots en subplots blijven zich maar opstapelen. Is het ene verhaal onthult, dan volgt een tijdje later het andere. Verhaaltechnisch zit dat allemaal wel knap in elkaar, het eindplaatje laat alle puzzelstukjes op zijn plaats vallen. Maar deze aanpak maakt de karakters er niet per se interessanter op. Op den duur tel je als lezer de bladzijden af, wachtend op het moment dat alles duidelijk is.

Daar waar het boek wel een schets is van het leven aan de Amsterdamse wallen, is het verhaal wel geslaagd. Maar ook hier botsen Zwagerman de verteller en Zwagerman de analyticus. Hij vertelt zijn verhaal helder en beeldend, maar kan het niet laten er zo nu en dan een duidende alinea tussen te stoppen. Die duiding is niet bepaald vloeiend verwerkt. Dat is jammer, want de observaties van Zwagerman over het hoerenleven, de invloed daarvan op de meisjes en de rol van hoeren in de maatschappij zijn absoluut de moeite waard.

Ik vond Vals Licht een goed boek. Ik begrijp dan ook niet waarom veel mensen het zo slecht vinden? Aangezien ik ook heel slechte geluiden hoor over de film, raak ik daar best benieuwd naar...
Ik vind dat Joost Zwagerman op een heel gevoelige manier de liefde van Simon voor Lizzie Rosenfeld (prachtige 'boeknaam' ook) beschrijft. Ik voel het met hem mee. Ik verwonder me met hem mee. Over hoe Lizzie is, een heel apart meisje. En hoe het is in de onderwaterkamer, ik kan mijn fantasie over deze kamer helemaal in de vrije loop laten, en ook over hoe Lizzie eruit ziet, daarom ben ik blij dat ik de film in ieder geval niet eerder dan het boek heb gezien.
Het begin van het boek vind ik overigens beter dan het latere gedeelte, dan beginnen Lizzies verhalen aan alle kanten te rammelen en wordt onduidelijk is wat waar is en wat niet. Misschien vind ik het een minder gedeelte omdat mijn zeepbel over de romance uiteenspat, net zoals die van Simon. Nou ja, ik vind het een beetje een vreemde wending in het verhaal, maar dat maakt uiteindelijk mijn beoordeling van 4* er niet minder om.
Ik kan me overigens niet herinneren dat het een ranzig boek was? De mensen die dat zeggen zullen wel nooit een boek gelezen hebben waar seks in voorkomt.

Je zal wel op mijn reactie doelen. Ach, ook ik ben op mijn mening terug gekomen. Vind het boek nog steeds iets te expliciet, maar tegelijkertijd weet dat wel de sfeer van de prostitutie realistisch over te brengen.

Mijn eerste boek van Zwagerman. Het is iig goed genoeg om nog eens een boek van hem te lezen. Sterke start, maar halverwege het boek wordt het toch ietsjes minder.