menu

És Hijjával Találtattál - Miklós Bánffy (1937)

Alternatieve titels: Te Licht Bevonden | Erdélyi Történet 2

mijn stem
4,33 (3)
3 stemmen

Hongaars
Sociaal

318 pagina's
Eerste druk: Erdélyi Szépmíves Céh, Kolozsvár (Roemenië)

‘Te licht bevonden’ gaat over de verlichte en sociaal gevoelige graaf Bálint Abády (deels geënt op Miklós Bánffy zelf), heer van een landgoed in Transsylvanië, die verliefd is op de onbereikbare Adrienne Milóth, die op haar beurt gevangenzit in een ongelukkig huwelijk. Abády’s eveneens adellijke neef László lijkt zijn ondergang tegemoet te gaan in zijn drank- en gokverslaving. We schrijven het begin van de twintigste eeuw; ondertussen klinkt elders in Europa de oorlogstrom steeds harder.

zoeken in:
avatar van J.Ch.
5,0
Het is inmiddels al vier jaar geleden dat ik Geteld, geteld voor het eerst las. Toentertijd kon ik nauwelijks wachten op de vertaling van dit tweede deel, maar omdat ik uiteindelijk besloot om te wachten tot de gehele trilogie vertaald was, heb ik nu pas Te licht bevonden gelezen. Een wijs besluit, want ik had het in twee weken uit en ben erg blij dat ik niet nog drie jaar op het vervolg hoef te wachten.

Er is ongeveer een jaar verstreken sinds Geteld, geteld. László leek zich in het vorige deel volledig te gronde te hebben gericht, maar het blijkt altijd erger te kunnen. Er wordt een pijnlijk patroon zichtbaar: iemand heeft oprechte sympathie voor László, hij laat zich voor een tijdje nederig helpen en liefhebben, totdat zijn trots en drang naar zelfdestructie weer de kop opsteken en hij grondig en welbewust zichzelf in de afgrond stort, ondertussen harten brekend en bruggen achter zich verbrandend. De voornaamste slachtoffers hiervan uit het eerste deel, Fanny Berédy en Klára Kollonich, zijn hier duidelijk nog altijd niet van hersteld. Een confrontatie met de vrouwen of echte catharsis voor Lászlo blijft vooralsnog uit; het is een van de dingen waar ik het meest benieuwd naar ben in het slotdeel. Overigens vind ik het bewonderenswaardig dat Bánffy niet alleen steeds nieuwe personages sympathie laat opvatten voor László, maar dat hij ook mij als lezer nog steeds aan het lijntje houdt: ook ik blijf hopen op verlossing.

Bálint en Adrienne leken het vorige boek ook op een dieptepunt te zijn geëindigd. Als zij elkaar na lange tijd bij toeval weer ontmoeten, is elke weerstand echter meteen verdwenen en de met zoveel tranen beëindigde affaire wordt weer opgepakt. Gelukkig slaagt de schrijver erin om te voorkomen dat dit afbreuk doet aan het dramatische slot van Geteld, geteld. Enige tijd lijkt het paar gelukkig, maar waar zowel Bálint als Adrienne al voor vreesde wordt waar: de spaarzame geheime ontmoetingen zijn niet meer voldoende, ze kunnen zo niet verder leven. Tegen beter weten in proberen ze een huwelijk te regelen, daarbij gehinderd door Bálints heerszuchtige moeder en Adriennes instabiele echtgenoot. (Instabiel is overigens een subtiele manier om Uzdy te beschrijven. Tsjechovs geweer op benen had ook gekund. Ik was mild verbaasd dat als er uiteindelijk een poging tot moord gedaan wordt, dit met een stuk hout gebeurt. Ik ben duidelijk op het verkeerde been gezet.) Net toen ik begon te denken dat het tweede deel minder emotioneel aangrijpend was dan de voorganger volgde een laatste plotwending die mijn vermoeden ontkrachtte.

Naast de persoonlijke drama’s is er ruim aandacht voor kleurrijke bijfiguren, de jacht, sociaal commentaar en natuurlijk politiek. Het Hongaarse parlement is een niet-functionerende chaos, waar het er soms zo absurd aan toegaat dat het lachwekkend zou zijn als er niet constant een dreiging op de achtergrond speelde. De trein rijdt met volle snelheid richting een ravijn en de bemanning maakt ruzie over wie er bij het raam mag zitten. Meer nog dan in het eerste deel wordt duidelijk dat het in heel Europa broeit. Het is niet eens noodzakelijk om het gecompliceerde web van allianties en ontwikkelingen te begrijpen. Bánffy beschrijft Europa als een Jenga-toren die door allerlei handen wordt gemanipuleerd. Het is nog geen 1914 dus de toren zal nog even overeind blijven, maar het is duidelijk dat de instorting van de dubbelmonarchie, en het oude Europa, onvermijdelijk is.

Alle lof die ik bij Geteld, geteld geschreven heb is ook op het tweede deel van toepassing, dus ik zal niet in herhaling vallen. Ik ben bijna huiverig om te beginnen met het laatste deel. Ik hoop dat we nog iets meer te zien krijgen van de vrouwelijke personages, met name de ernstig beschadigde Judith. Verder verwacht – en vrees – ik vooral dat we veel personages met de trein het ravijn in zullen zien verdwijnen.

avatar van mjk87
3,5
Na het eerste deel vrij snel ook het tweede deel gelezen, maar met m'n review nog even gewacht tot ik ook het derde deel heb gelezen om zo ook de recensies van beide delen wat op elkaar af te stemmen.

Dit deel begint heel raar in de tegenwoordige tijd. Het is me nog steeds een raadsel waarom maar dit was dusdanig ontregelend dat het even duurde voor ik er weer in zat, toch zeker een hoofdstuk of vier. Daarna was het op momenten wel weer genieten en kan ik voor een groot deel de recensie bij het eerste deel kopiëren want de goede delen blijven maar de wat mindere kanten ook. Prachtige beschrijvingen van natuur, maar wat minder sterk in het beschrijven van personages.

Nu wel, in de score scoort deze net wat lager dan het eerste deel. Was dit boek een onderdeel van dat eerste boek geweest dan was de score meegegaan, nu echter vond ik dit deel te weinig extra brengen. En ik beoordeel deze wel los, als los boek én als vervolg. Enkele verhaallijnen worden vooral vervolgd en soms wat uitgediept, maar verder is dit redelijk een herhaling van zetten met vooral veel feesten en partijen en de liefde tussen Abády en Adrienne als belangrijk deel. Maar juist op dat vlak vind ik Bánffy niet een heel briljante schrijver en die liefde tussen hen is wat zeurderig op momenten. 3,5*.

Gast
geplaatst: vandaag om 10:39 uur

geplaatst: vandaag om 10:39 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.