menu

Mørke : Stjerner, Redsel og Fem Netter på Finse - Sigri Sandberg (2019)

Alternatieve titel: Het Belang van Duisternis: Vijf Bange Nachten onder de Sterren in een Noorse Berghut

mijn stem
geen stemmen

Noors (Nynorsk)
Ideeënliteratuur / Reis

155 pagina's
Eerste druk: Samlaget, Oslo (Noorwegen)

De winter in Noorwegen is lang en donker. Maar is dat wel zo? Twee derde van de inwoners, en 80 procent in Noord-Amerika, kan ’s nachts de Melkweg niet meer zien. Steeds meer straatlantaarns, tuinverlichting en lichtschermen verlichten de hemel. Wat zijn de effecten van al dit kunstmatige licht op mensen, dieren en alles wat leeft? Zolang ze zich kan herinneren, is Sigri Sandberg bang geweest in het donker. Ze onderneemt een reis naar de bergen in het holst van de winter om de duisternis te doorgronden en te ontdekken wat er achter haar eigen angst schuilgaat. Terwijl ze op reis gaat, stelt ze ons voor aan een andere vrouw, Christiane Ritter, die in 1934 een lange winter doorbracht in de hut van een jager op Spitsbergen. Sandberg schrijft over wat er ’s nachts met het lichaam gebeurt. Ze heeft het over slaap, sterren, zwarte gaten, noorderlicht, maar ook over luchtruimtewetten en de wereldwijde strijd om een nachtelijke hemel te behouden. Zou het kunnen dat de duisternis waar Sandberg zo bang voor was, in feite veel belangrijker is dan we misschien gedacht hebben

zoeken in:
...stilte...
Misschien komt de zon helemaal niet terug.
Misschien is het op de hele wereld donker.

Christiana Ritter

Dit boek las ik twee weken geleden op een afgelegen plaats op een waddeneiland. Ik had gehoopt daar tijdens de donkere nachten iets van de sterrenhemel te kunnen zien, maar had er geen rekening mee gehouden dat het die week volle maan was... en wanneer ik naar het buitentoilet ging werd ik ook nog eens door twee vuurtorens aan beide kanten beschenen.

Er zijn al talloze boeken geschreven over mensen en door mensen die zich terugtrekken op eenzame plaatsen in de natuur ver van de bewoonde wereld en zelf heb ik er een aantal van gelezen.
De bekendste is ongetwijfeld Walden van Thoreau en van recentere datum is: A Book of Silence - Sara Maitland (2008).

Sigri Sandberg gaat het voornamelijk om de nacht en haar angst voor het donker te onderzoeken. Maar zij gaat niet zo ver van huis voor haar afzondering, want ze brengt daarvoor vijf nachten door in een behaaglijk vakantiehuisje. Ze vindt daar wel de rust om te schrijven aan haar boek dat voornamelijk, naast de persoonlijke ervaringen, informatief is.
En zij leest in het boek van Christiana Ritter die wel tot het uiterste ging onder extreme omstandigheden: Eine Frau Erlebt die Polarnacht - Christiane Ritter (1938)

Er staan prachtige gedichten in van Jon Fosse (een reden voor mij om dit boek te kopen):

Nu was ik een donkerte
een zwarte donkerte
nu was ik niets
en tegelijker tijd voelde ik dat
ja, dat ik op een bepaalde manier licht gaf
Diep binnen in mij
van het lege donker
voelde ik dat het lege donker licht gaf

Jon Fosse

Verder heeft zij het uitgebreid over een andere Noorse dichter Olav H. Hauge. Van hem is een erg mooie bloemlezing in vertaling verschenen: Het Blauwe Land en hier is er wat over te lezen: Under Bergfallet - Olav H. Hauge (1951)

WINTERMORGEN
Toen ik vandaag wakker werd, waren de ramen toegevroren,
maar ik gloeide van een mooie droom.
En de kachel straalde warmte uit in de kamer
van een houtblok waaraan hij zich te goed had gedaan die nacht.

Olav H. Hauge

Gelukkig was er in het huisje een houtkacheltje aanwezig, want koud was het wel op het eiland...
(waar dit afgelegen plekje is vertel ik liever niet)

avatar van Pleun
Godfried Bomans verbleef ooit op Rottumerplaat en had het daar niet zo naar zijn zin als ik het goed heb.

...stilte...
Pleun schreef:
Godfried Bomans verbleef ooit op Rottumerplaat en had het daar niet zo naar zijn zin als ik het goed heb.

Dat experiment past inderdaad ook in het rijtje Pleun.
Bomans was bang alleen s'nachts in zijn tentje en Jan Wolkers had het daar op het eiland wel naar zijn zin. Maar Bomans vond dat Wolkers niet open stond voor de angst en de leegte alleen maar vulde met allerlei bezigheden... iets om over na te denken.

avatar van Pleun
...stilte... schreef:
(quote)

Dat experiment past inderdaad ook in het rijtje Pleun.
Bomans was bang alleen s'nachts in zijn tentje en Jan Wolkers had het daar op het eiland wel naar zijn zin. Maar Bomans vond dat Wolkers niet open stond voor de angst en de leegte alleen maar vulde met allerlei bezigheden... iets om over na te denken.


Waar was Bomans bang voor? De stilte? De eenzaamheid? Vraag me af of er bij zo'n experiment verschil is tussen de wetenschap dat, wanneer je terugkeert in de bewoonde wereld, er mensen zijn die op je wachten, en de echte eenzaamheid..het gegeven dat er niemand is om gedachten mee te delen..niet op je eiland maar ook niet thuis.

...stilte...
Die vraag is niet te beantwoorden Pleun. Een feit is dat Bomans korte tijd na het slopende bezoek aan Rottumerplaat is overleden... We kunnen de vraag alleen aan ons zelf stellen: Waar zijn we bang voor?

avatar van Pythia
Pleun schreef:
Godfried Bomans verbleef ooit op Rottumerplaat en had het daar niet zo naar zijn zin als ik het goed heb.
Bomans was ziek en hij had koorts tijdens zijn verblijf op Rottumerplaat. Het dagboek dat hij daar bijhield is opgenomen in deze bundel:

Op Reis rond de Wereld en op Rottumerplaat - Godfried Bomans (1972)

Gast
geplaatst: vandaag om 15:12 uur

geplaatst: vandaag om 15:12 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.