menu

East of Eden - John Steinbeck (1952)

Alternatieve titel: Ten Oosten van Eden

mijn stem
4,40 (88)
88 stemmen

Engels
Psychologisch

601 pagina's
Eerste druk: Viking Press, New York (Verenigde Staten)

Het verhaal van Cain en Abel, oftewel de afgewezen Cal en de voorbeeldige Aron, die wedijveren om de liefde van hun vader. Het boek speelt zich af in de betrekkelijke rust van Salinas Valley in Californië ten tijde van het begin van de eerste wereldoorlog. Het beschrijft de strijd tussen goed en kwaad maar laat de lezer vooralsnog in het ongewisse wie nu werkelijk de kwaden en de goeden zijn. De conclusie is: "Het is vreselijk als niemand van je houdt....het maakt je vals, gewelddadig en gemeen".

zoeken in:
5,0
Over zonen die hunkeren naar een beetje vaderliefde

Het bijbelverhaal over Kaïn en Abel is niet alleen het verhaal van de eerste moord, van een zondige jongen die straf verdient. Het is ook het verhaal van een jongen die afgewezen wordt, of zich tenminste afgewezen voelt. Kaïn wil net als Abel geliefd zijn en als zijn broer wel liefde krijgt en hij niet slaan bij Kaïn de stoppen door. Daarmee is het een verhaal over heel basale emoties: liefde, jaloezie, met op de achtergrond de angst afgewezen te worden.

John Steinbeck heeft dit bijbelverhaal als uitgangspunt genomen voor zijn grootse epos East of Eden, een lijvige roman dat in 1952 verscheen. Het verhaal gaat vooral over twee generaties Trask, Adam en zijn broer Charles, en over Adams zonen Cal en Aron. Tegelijk is dit ook de geschiedenis van John Steinbeck zelf. Hij is de kleinzoon van Samuel Hamilton, de oude, wijze man die Adam Trask met raad en daad bijstaat. Heel eventjes komt Steinbeck zelf ook voor als personage in dit boek.

Tot twee keer toe voert Steinbeck een Kaïn-en-Abel-vertelling op, de eerste keer in de vorm van de broers Adam en Charles en de tweede keer in de vorm van Adams zonen. De Kaïn-figuren krijgen in dit boek een C mee als eerste letter van hun naam en de Abel-types beginnen allemaal met een A. Beide generaties Trask moeten moeite doen om liefde van hun vader te krijgen. En die poging liefde te krijgen, gaat vaak samen met grote gevoelens van onzekerheid. Of je nu de wildebras bent (Charles, Cal) of de intelligente en lieve jongen (Adam, Aron), nooit is duidelijk of en waarom van je gehouden wordt.

Net als Charles te sterk is voor Adam is Cal dat voor Aron. Het zijn fysiek krachtige jongens en mannen, maar ze hebben ook een krachtige persoonlijkheid. Maar hun hang naar vaderliefde slaat een flinke deuk in al die kracht en stoerdoenerij. Zo groeien ze op met de les dat ze moeten manipuleren om te overleven. Ze worden niet als vanzelf liefgehad, ze pogen dat te verdienen. Overigens heeft Adam het als geliefde ook niet eenvoudig. Hij wordt door zijn vader het leger in gestuurd, een grotere straf is voor hem niet denkbaar. Toch moet hij geloven dat zijn vader hem verkiest boven zijn broer Charles.

Het verhaal van Adam en Charles gaat over de strenge en onbereikbare vader, het verhaal van Aron en Cal gaat ook nog over de afwezige moeder. Zij heet Cathy (let op: met een C) en zij is hoerenmadam en verpersoonlijkt in dit boek het kwaad. Terwijl de andere personages worstelen met goed én kwaad, is Cathy alleen kwaad. Zij denkt alles en iedereen aan te kunnen, maar anderen spiegelen haar voor dat ze een incompleet persoon is.

In de familie Trask komt de wijsheid van buiten. Ik noemde al Samual Hamilton, de wijze buurman die goed is voor enkele zeer lezenswaardige scènes, als hij probeert de door Cathy verlaten Adam weer de zin van het leven in te laten zien. En Lee, de Chinese bediende in huize Trask. Hij doorziet de mechanismen die ontstaan tussen vader Adam en zoons Cal en Aron. Hij weet wat hen drijft, wat hen bij elkaar houdt, wat hen uit elkaar trekt. Hij is de vertrouwenspersoon van iedereen en speelt daarbij nogal eens onder een hoedje met Samuel.

Steinbeck heeft als achtergrond het Westen van de VS gekozen, zijn eigen geboortegrond. In de Salinas Vallei probeert de arme Hamilton een leven bij elkaar te schrapen als boertje en als reparateur van landbouwmachines. De rijke Adam heeft het allemaal veel gemakkelijker. Alleen heeft de breuk met Cathy zijn plan doorkruist om een welvarende farm in de vallei op te bouwen.

De roman is vol met prachtige familietaferelen, vol met symboliek, vol met indrukwekkende beschrijvingen van de locatie en de tijd waarin het speelt. Het verhaal omspant een lange periode, waardoor verschillende dramatische momenten voorbij komen. Het is een boek van leven, liefde en dood. Van geluk en ongeluk. Van goed en kwaad. Het zoekt antwoorden op de vraag hoe wij als mens gevormd worden. Wat en wie bepaalt ons karakter? Hoeveel invloed hebben we zelf op onze levensloop en hoeveel wordt bepaald door de familie waaruit we komen? Wanneer kun je echt zelfstandig je leven leiden? Wanneer hou je op kind te zijn?

Steinbeck introduceert een bonte stoet intrigerende personages. Meestal zijn de Kaïn-types (Cal, Charles en Cathy) iets interessanter dan de Abel-figuren. Hun worsteling met goed en kwaad geeft ze meer dimensies dan de lieverdjes in dit boek. Hun pogingen om liefde te krijgen, zijn zo nu en dan hartverscheurend. Maar dit boek was niet zó fraai geweest zonder Samuel en Lee. Zij geven met hun wijze analyses meteen duiding aan de familiegeschiedenis. Het onbetwiste hoogtepunt is de diepe analyse die Lee maakt van het bijbelverhaal over Kaïn en Abel. Hij ontdoet het verhaal van lot en ongeluk en introduceert keuzevrijheid. Daarmee levert hij de sleutel tot deze roman.

5,0
Amper 19 stemmen en 1 (zeer goed) bericht? Wat word dit prachtboek hier ondergewaardeerd. Steinbeck bewijst hier voor de zoveelste maal zijn meesterschap, door een prachtig geschreven ontroerend verhaal over 2 generaties op zo'n geniale, van Christelijke symboliek doorstoken wijze neer te pennen dat ik er een krop van in mijn keel krijg. Voor mij het beste boek ooit

4,5
AB1
Ik ben nog 80 paginas ver (in het deel waar Cathy voor het eerst voorkomt) en ik ben er al helemaal weg van. Het is lang geleden dat een boek me vanaf het begin al zo weet te boeien. Volledig bericht volgt...

avatar van Muuske
5,0
Ik ben verliefd op dit boek, en ik word niet snel verliefd. Ik ben verliefd op de heilige en de schurk en iedereen die daar tussenin zit. Zij hebben mijn hart gestolen en ik wil het niet meer terug hebben.

avatar van Raskolnikov
2,5
Ondanks dat de roman al lange tijd in de boekenkast staat en ik echt van Steinbeck houd, werd ik tot nog toe tegengehouden door de omvang en de niet zo boeiende verfilming. Maar East of Eden de hoogste score voor Steinbeck op Boekmeter; moet ik er dan toch maar eens aan beginnen...?

avatar van apocrief
Niet zo boeiende verfilming? Ik weet niet of je de 1955 versie bedoelt van Elia Kazan, maar die is geweldig.

avatar van Raskolnikov
2,5
Na lezing van East of Eden toch The Grapes of Wrath erbij gepakt; klopte het dat eerder werk van Steinbeck op mij veel natuurlijker, rauwer, authentieker overkwam dan East of Eden? Ik herkende de hand van de schrijver die ik obv oudere romans was gaan waarderen nauwelijks terug. East of Eden is een groot opgezet epos, ontsproten uit een Bijbelpassage: niet zo zeer het verhaal over Kaïn en Abel, alswel het idee van keuzevrijheid en zelfverwezenlijking dat Steinbeck er in aangestipt ziet. Die spiegeling aan een oerbron leidt voornamelijk af. Het zorgt voor loodzware symboliek en vooral een vast schema waar het verhaal en personages maar niet uit los komen. Steinbeck was voor mij een meester in het schetsen personages en hun omgang met misère en de (morele) keuzes die ze op de pad vinden. In principe verschillen de personages van East of Eden daar niet van, maar hun keuzes lijken vooral voort te komen uit het grotere schema van de schrijver. Een goede schrijver kan je in zo’n situatie doen vergeten dat er een dergelijke structuur schuilgaat achter authentiek overkomende personages.

Een tweede bezwaar is de simplistische schrijfstijl. Die was in rauwere vorm altijd al wel aanwezig (zo bevestigde The Grapes of Wrath me). Een zekere naïviteit in stijl kan zelfs krachtig werken (idem), zolang het niet te zelfbewust en onoprecht overkomt. Wat ik bedoel te zeggen is dat Steinbeck zijn personages voortdurend laat uitspellen wat hen bezighoudt, in korte, kinderlijk overkomende zinnen. Zó dat voor de lezer duidelijk is waar hij op moet letten:

“He’s only been gone a couple of months. He can’t be very changed, nor much older.”
“He’ll be changed. Experience will do that.”


Vooral het personage Lee, de Chinese bediende, dat voor elke situatie een eenvoudige wijsheid paraat heeft werkte me wat dat betreft danig op de zenuwen. Sowieso zijn de personages erg dik in de verf gezet, bijna als typetjes: de levenswijze bediende, de antagonist(e) die het pure kwaad is, koppige mannen met een eindeloos eergevoel enz. Eigenlijk kon alleen een ‘normaal’ personage als Samuel Hamilton me wel bekoren; die was dan ook min of meer gevrijwaard van het Bijbelse juk waar East of Eden onder zucht.

5,0
Niet zo iets vanzelfsprekend voor mij, die graag iets met wat fantasie en niet al te volumineus lees. Maar de kracht van het boek is dat de personages van meet af aan meeslepen en intrigeren en dat tot het einde toe blijven doen. Naar het einde toe soms wat hoogdravende filosofische bespiegelingen die niet helemaal natuurlijk klinken uit de mond van plattelandsmensen, maar wel zinnig. Steinbeck durft wel diep graven in de donkere lagen van de menselijke ziel zonder effectbejag of goedkope schokeffecten. Dat is wel een bijzondere kwaliteit.
Steinbeck: terecht wereldliteratuur.

5,0
apocrief schreef:
Niet zo boeiende verfilming? Ik weet niet of je de 1955 versie bedoelt van Elia Kazan, maar die is geweldig.


Als ik de samenvatting van de film zo lees, heeft Kazan het boek blijkbaar flink gecensureerd...

'Cal Trak is op zoek naar zijn verloren gewaande moeder. Intussen smeekt hij om liefde van zijn vader, Adam, die alleen maar aandacht heeft voor zijn oudere broer. De strenge, harde Adam is het verlies van zijn vrouw, die hem heeft verlaten, nooit te boven gekomen. Als Cal erachter komt dat zijn Moeder Kate de eigenaresse is van een gok en danspaleis en een ontmoeting met haar heeft, begrijpt hij zijn vader beter.'

5,0
Raskolnikov schreef:
Sowieso zijn de personages erg dik in de verf gezet, bijna als typetjes: de levenswijze bediende, de antagonist(e) die het pure kwaad is, koppige mannen met een eindeloos eergevoel enz. Eigenlijk kon alleen een ‘normaal’ personage als Samuel Hamilton me wel bekoren; die was dan ook min of meer gevrijwaard van het Bijbelse juk waar East of Eden onder zucht.


Ik weet niet of Steinbeck Kate als voorstelling van het pure kwaad wil neerzetten. Ik vind dat hij haar veel complexer neerzet. Eigenlijk eerder een prototype van een psychopathische persoonlijkheid voor wie goed en kwaad gewoon geen betekenis hebben. Zij haat Adam niet en wil hem niet per se kwaad doen. Zij probeert hem op haar eigen manier zelf verschillende malen te waarschuwen, maar Adam beseft het niet omdat hij zich niet kan voorstellen dat er zo'n mensen bestaan. Heel fascinerend en blijk gevend van uitzonderlijk psychologisch inzicht in een tijd waarin er nog helemaal niet zo veel psychologisch onderzoek gedaan was. Psycho van Bloch is ook een goed, recenter voorbeeld.

avatar van LuukRamaker
5,0
Nieuw in de top 250. Mooie hoge positie meteen. Wie weet maakt het meer lezers hier nieuwsgierig. Zelf las ik zo'n tweeënhalf jaar geleden de originele Engelse versie, maar gezien een zelden lezende vriend maar moeilijk door de eerste honderd pagina's van de Nederlandse vertaling kon komen (nadat ik het hem - wellicht wat overhaast - had aanbevolen), staat die nu bij mij in de kast. Wellicht dat ik er eens aan ga beginnen. Ik las in Theunis' recensie van Travels with Charley namelijk een paar mooie citaten waaruit bleek dat Steinbecks proza bij vertaling weinig aan kwaliteit hoeft te verliezen.

avatar van LuukRamaker
5,0
Verschijnt opnieuw in Nederlandse vertaling op 28 februari via Van Oorschot. Ik kan helaas niets vinden over de vertaler. De mij (vooralsnog) enige bekende vertaling staat op naam van Clara Eggink en als het om een heruitgave daarvan gaat, valt er in ieder geval weinig te klagen.

avatar van Jason82
LuukRamaker schreef:
Verschijnt opnieuw in Nederlandse vertaling op 28 februari via Van Oorschot. Ik kan helaas niets vinden over de vertaler. De mij (vooralsnog) enige bekende vertaling staat op naam van Clara Eggink en als het om een heruitgave daarvan gaat, valt er in ieder geval weinig te klagen.

Fraai exemplaar zeg. En gezien de status van dit boek gaat het sowieso bij mij al kriebelen... Dank voor de tip!

avatar van LuukRamaker
5,0
LuukRamaker schreef:
Verschijnt opnieuw in Nederlandse vertaling op 28 februari via Van Oorschot. Ik kan helaas niets vinden over de vertaler. De mij (vooralsnog) enige bekende vertaling staat op naam van Clara Eggink en als het om een heruitgave daarvan gaat, valt er in ieder geval weinig te klagen.
De gisteren uitgekomen Nederlandstalige versie blijkt een nieuwe vertaling van Peter Bergsma, zo meldt bol.com. Heb het eind vorig jaar opnieuw gelezen, maar ik begin zowaar alweer zin te krijgen in een nieuwe leesbeurt...

avatar van Theunis
5,0
Starend naar het maagdelijk witte scherm vraag ik me af: hoe begin ik hieraan? Waar begin je het boek te beschrijven dat misschien wel het beste boek is dat je ooit hebt gelezen? Ruim zeshonderd magnifieke pagina’s een bescheiden eerbetoon geven in honderden woorden is misschien haalbaar, maar ik waarschuw alvast: om de splendeur van dit vorstelijke meesterwerk op waarde te kunnen schatten, moet je het gewoon gaan lezen.

Misschien is de beste aanvliegroute wel om dicht bij mijn eigen leeservaring te blijven. Zo moet je weten dat dit het twaalfde boek is van Steinbeck dat ik lees. East of Eden bleef maar op de plank laten liggen, omdat ik de meesterwerken voor het laatst wilde bewaren; Grapes of Wrath ligt ook nog ergens ongeduldig op me te wachten.

De stijl en de thema’s van Steinbeck zijn inmiddels bekend terrein: er zijn de naturalistische omschrijvingen, er is het sociaal-realisme waarin de hoofdpersonen vaak arme mensen uit de arbeidersklasse zijn. Vaak schrijft Steinbeck liefdevol over gajes, tuig, mensen die op de bodem van de maatschappij drijven. De meeste verhalen van Steinbeck spelen zich af in Salinas Valley in Californië. Zo ook dit epos.

Ik ga niet het hele plot doornemen, dat heeft geen zin. Het belangrijkste om te weten is dat het boek een hervertelling van het Bijbelboek Genesis is. Middelpunt van het boek zijn de levens Adam Trask en twee zonen, Aron en Cal. Moeder Cathy is vlak na de geboorte vertrokken. Er spelen nog diverse andere personen een rol, maar in deze korte beschrijving laat ik ze achterwege. Ik laat liever zo snel mogelijk de meester aan het woord.

Adam Trask komt aan in Salinas Valley. De introductie van de aankomst van de vele families in Salinas Valley is een karakteristiek Steinbeck. Eerst komt een algemene observatie die diep resoneert. Ook nu, in deze tijden van globalisering, tijden waarin we enerzijds steeds dichter bij elkaar staan, maar anderzijds steeds meer kampen met de gevolgen: een gebrekkig vertrouwen in onszelf en daarmee in elkaar.

“It is argued that because (the families) believed thoroughly in a just, moral God they could put their faith there and let the smaller securities take care of themselves. But I think that because they trusted themselves and respected themselves as individuals, because they knew beyond doubt that they were valuable and potentially moral units – because of this they could give God their own courage and dignity and then receive it back. Such things have disappeared perhaps because men do not trust themselves any more, and when that happens there is nothing left except perhaps to find some strong sure man, even though he may be wrong, and to dangle from his coat-tails. (…) There were numbers of these families and they got the good land of the valley and cleared the yellow mustard away and planted wheat. Such a man was Adam Trask.”

Ja, hoor ik je denken, wordt God hierin niet té belangrijk gemaakt? Het doet me denken aan de mensen die in deze tijden blindelings op Trump vertrouwen. Achteloos, kritiekloos. De buitengewone zelfverzekerdheid van de onwetendheid. Dat kan bij op lange termijn, bij een boerderij in opbouw bijvoorbeeld heel effectief zijn. Het is bovendien erg krachtig. In deze introductie zijn het de families die in Salinas Valley komen om iets op te bouwen. In deze passage is het een treffende introductie van Adam Trask. Dit is nog eens uitzoomen en inzoomen. Een betere introductie kan een hoofdpersoon in een roman toch niet wensen?

Even verderop nog een staaltje vakmanschap. Steinbeck is een meester in karakterbeschrijvingen. Dit is Adam Trask:

“Young Adam was always an obedient child. Something in him shrank from violence, from contention, from the silent shrieking tensions that can rip at a house. He contributed to the quiet he wished for by offering no violence, no contention and to do this he had to retire into secretness, since there is some violence in everyone. He covered his life with a veil of vagueness while behind his quiet eyes a rich full life went on. This did not protect him from assault but it allowed him an immunity.”

Adam wordt blindelings verliefd op Cathy. Al bij de introductie van het karakter van Cathy weet je voldoende: dit gaat geen gelukkig huwelijk worden.

“Monsters are variations from the accepted normal to a greater or lesser degree. As a child may be born without an arm, so one may be born without kindness or the potential of conscience. A man who loses his arms in an accident has a great struggle to adjust himself to the lack, but one born without arms suffers only from people who find him strange. Having never had arms, he cannot miss them. Sometimes when we are little we imagine how it would be to have wings, but there is no reason to suppose it is the same feeling birds have. No, to a monster the norm must be monstrous, since everyone is normal to himself. To the inner monster it must be even more obscure, since he has no visible thing to compare with others. To a man born without conscience, a soul-stricken man must seem ridiculous. To a criminal, honesty is foolish.”

Amen! Misschien moet ik benadrukken dat dit boek in 1952 is geschreven.

Gedurende het verhaal is er zelfs ruimte voor Steinbeck om er zomaar wat zelfreflectie in te gooien.

“Cathy was a liar, but she did not lie the way most children do. Hers was no day-dream lying, when the thing imagined is told and, to make it seem more real, told as real. That is just ordinary deviation from external reality. I think the difference between a lie and a story is that a story utilizes the trappings and appearance of truth for the interest of the listener as well as the teller. A story has in it neither gain nor loss. But a lie is a device for profit or escape. I suppose if that definition is stricty held to, then a writer of stories is a liar – if he is financially fortunate.”

De strijd tussen goed en kwaad is bij Steinbek altijd prominent aanwezig. Het is de liefde voor alles wat leeft en het respect dat alles zijn plaats heeft en mag hebben, de vredelievende rust die daarvan uitgaat, wat kenmerkend is voor John Steinbeck. In deze passage staat traditioneel goed en slecht weer eens tegenover elkaar, maar Steinbeck veegt het onderscheid onmiddellijk van tafel. Sterker nog, hij benadrukt het gemeenschappelijke doel van de kerk en het hoerenhuis.

“The church and the whorehouse arrived in the Far West simultaneously. And each would have been horrified to think it was a different facet of the same thing. But surely they were both intended to accomplish the same thing: the singing, the devotion, the poetry of the churches took a man out of his bleakness for a time, and so did the brothels.”

Steinbeck neemt het zelfs op voor een losbandige, stelende dominee die overspel pleegde.

“(He) went to jail, but no one ever arrested the good things he had released.”

En, alsof dat nog niet genoeg, was:

“It doesn’t matter much that his motive was impure.”

De Meeste Mensen Deugen anno 1952.

Goed en kwaad speelt ook een prominente rol in de relatie tussen de broer Aron en Cal. Cain en Abel zijn nooit ver weg. Cal voelt een kwaad in zichzelf. Hij vervloekt het, wil niet dat het er is, maar kan er af en toe niets aan doen dat hij kwaad lijkt te willen. Op een avond heeft hij Adam, zijn vader, en Lee (het Chinese hulpje) afgeluisterd.

“A grey, quilted melancholy descended on him. He wished with all his heart that Aron had not walked away from him out of the wagon shed. He wished with all his heart that he had no crouched listening at the hall door. He moved his lips in the darkness and made words silently in his head and yet he could hear them. ‘Dear Lord’, he said, ‘let me be like Aron. Don’t make me mean. I don’t want to be. If you will let everybody like me, why, I’ll give you anything in the world, and if I haven’t got it, why, I’ll go for to get it. I don’t want to be mean. I don’t want to be lonely. For Jesus’ sake, Amen.’ Slow warm tears were running down his cheecks. His muscles were tight and he fought against making any crying sound or sniffle.”

De reactie van Aron:

“Aron whispered from his pillow in the dark, ‘You’re cold. You’ve got a chill.’ He stretched out his hand to Cal’s arm and felt the goose bumps there. (…)

Cal lay still, trying to control his breathing.

‘Don’t you want to tell me?’ Aron asked. "


Zo plaatst Steinbeck de twee jongens bijna lijnrecht tegenover elkaar, maar zonder een kant te kiezen. Het overkomt ze. Dit is nou eenmaal zoals het is. Dit is de manier waarop de wereld in elkaar zit. Steinbeck is niet blind. Het kwaad komt niet uit het niets. Er ligt iets aan ten grondslag. Want wat als je als kind afgewezen wordt?

“The greatest terror a child can have is that he is not loved, and rejection is the hell he fears. I think everyone in the world to a large or small extent has felt rejection. And with rejection comes anger, and with anger some kind of crime in revenge for the rejection and with the crime guilt – and there is the story of mankind.”

Steinbeck lijkt op een gegeven moment de ziel van zijn schrijven zelfs helemaal bloot te leggen als hij schrijft:

“In uncertainty I am certain that underneath their topmost layers of frailty men want to be good and want to be loved. Indeed, most of their vices are attempted short cuts to love. When a man comes to die, no matter what his talents and influence and genius, if he dies unloved his life must be a failure to him and his dying a cold horror. It seems to me that if you or I must choose between two courses of thought or action, we should remember our dying and try so to live that our death brings no pleasure to the world.

We have only one story. All novels, all poetry, are built on the never-ending contest in ourselves of good and evil. And it occurs to me that evil must constantly re-spawn, while good, while virtue, is immortal. Vice has always a new fresh young face, while virtue is venerable as nothing else in the world is.”


Van dit soort passages kan ik alleen maar smullen. Eindeloos kun je deze blijven lezen. In de context van het verhaal, wellicht van welk verhaal dan ook, worden ze alleen maar betekenisvoller, rijker.

Ergens moet deze ode beëindigen. Ik kan per slot van rekening niet het hele boek gaan overpennen. Laat ik dat doen met de herkomst van de schrijver: Amerika. Als Steinbeck over Amerikanen schrijft slaat hij ook de spijker op de kop. Het is Lee, uitgerekend een Chinese immigrant, die hij het volgende in de mond legt:

“All colours and blends of Americans have somewhat the same tendencies. It’s a breed – selected out by accident. And so we’re over-brave and over-fearful – we’re kind and cruel as children. We’re over-friendly and at the same time frightened of strangers. We boast and are impressed. We’re over-sentimental and realistic. We are mundane and materialistic – and do you know of any other nations that acts for ideals? We eat too much. We have no taste, no sense of proportion. We throw our energy about like waste.”

Ik denk dat ik niet lieg als ik zeg dat Amerika zichzelf hierin zal herkennen.

Nu staar ik weer naar het scherm. Ik scroll van onder naar boven en terug. Ik ben bijna tweeduizend woorden verder en vraag me of dit het eerbetoon is dat ik het boek wil geven. Laten we het hopen. Ik geef het uit handen en ik laat jou, beste lezer, hierover oordelen. Doe er mee wat je wilt, maar voorzichtigheid is geboden. Steinbeck staat op een voetstuk, laat hem er alsjeblieft niet van af vallen. Benader hem met dezelfde liefdevolle nuance als waarmee hij jou zou omschrijven. Dan krijg je er zeker en vast iets heel moois voor terug.

avatar van Jason82
Fenomenale recensie weer Theunis, dank daarvoor.

avatar van Raspoetin
In deze briljante vertaling bereikt John Steinbeck zijn hoogste piek als schrijver - NRC Nieuwe Nederlandse vertaling van de hand van Peter Bergsma verschenen. Krijgt volop lof in de NRC.

avatar van Pleun
5,0
Prachtige recensie van Theunis inderdaad. Een paar jaar geleden was ik begonnen in East of Eden en heb het nu weer opgepakt. Vraag me af hoeveel tijd er in zo'n recensie zit. Zo'n werkstuk verdient meer aandacht dan alleen hier, zou je denken.

avatar van Jason82
Pleun schreef:
Prachtige recensie van Theunis inderdaad. Een paar jaar geleden was ik begonnen in East of Eden en heb het nu weer opgepakt. Vraag me af hoeveel tijd er in zo'n recensie zit. Zo'n werkstuk verdient meer aandacht dan alleen hier, zou je denken.

Mee eens!

avatar van Urquhart
5,0
Wat een heerlijk boek! Boeiend en aangrijpend van de eerste tot de laatste bladzijde. Ik vind het jammer dat ik ‘m uit heb!

avatar van H€yoka
Zeer vreemd gevoel bij dit boek. Het begon fantastisch, de reden waarom dit op 2 staat in de lijst was me meteen duidelijk. Maar... Na 400 pagina's opzij gelegd want het verhaal wil maar niet verder gaan.

avatar van Gast123
5,0
Prachtig, menselijk boek. De vrouwen in het verhaal komen er niet helemaal goed vanaf maar dat zal wellicht te maken hebben met de tijd waarin het is geschreven.

avatar van mjk87
4,5
Op twee in de Top 250, en als ik naar de stemmen kijk en vooral wanneer gestemd is, dan kunnen we voorzichtig concluderen dat de nieuwe vertaling daar ook zeker aan heeft bijgedragen. In die korte periode is een fors aantal stemmen (en hoog ook) uitgebracht.

avatar van mjk87
4,5
Geweldige roman, een subliem voorbeeld van excellente vertelkunst. Iets waar de meeste hedendaagse jonge auteurs nog iets van kunnen leren; Steinbeck kan vertellen en heeft daadwerkelijk iets te zeggen.

Het genre zegt 'psychologisch' en de plot, die je overal wel terug ziet komen in beschrijvingen over dit boek, doet denken dat dit een boek om een broedertwist is. Maar niets is minder waar. Dat is slechts een klein onderdeel, vrij summier zelfs en dit boek is veel meer een sociale roman, of beter nog een streekroman. Juist die Salinas-vallei heeft de eigenlijke hoofdrol hier. Het boek heeft ook veel te veel personages met ieder hun eigen moment en voldoende uitdieping om van een centrale plot te kunnen spreken.

Steinbeck toont wel aan over een sterk psychologisch inzicht te beschikken maar doet dit vooral als verteller bij het beschrijven van de personages. Hij doet het niet om je als lezer helemaal mee te trekken in de gedachtewereld van zo’n personage, althans bij mij lukte dat niet. Een enkel personage zoals de innemende Li gaf me echt een meelevend gevoel, de rest een stuk minder. Maar dat is niet erg, want zo’n boek vind ik dit niet. Dit gaat meer om sfeer en ideeën en alles dat hij kwijt wil over zijn geboortestreek dan die eigenlijke plot.

Mooi ook hoe Steinbeck vaak een hoofdstuk begint met wat algemene mijmeringen. Nu eens over de aard van de mens, dan weer over de algemene trek naar het westen en een volgende keer over de geschiedenis van de hoererij in een stadje. Om vervolgens in dat hoofdstuk daar verder op door te gaan. Dat soort stuken zijn enorm boeiend, maar zijn inhoudelijk ook fraai verwerkt waardoor dit geen losse flodders zijn en hij alles dat hij kwijt wil ook kwijt kan op een natuurlijke manier.

Nu wel, rond pagina 500 van 600 begint de klad er wat in te komen. Dat gedoe met Ethel boeide mij maar weinig en juist op psychologisch vlak vond ik dit stuk wel duidelijk minder. Misschien wel omdat er nu de nadruk op wordt gelegd en hier een soort finale moet zijn die voortborduurt op het voorgaande terwijl ik deze roman op dat vlak nooit heel sterk vond. Dus niet de maximumscore, maar er zit zoveel moois in dat het de pret ook niet veel mag drukken. 4,5*.

avatar van eRCee
3,0
Had er aardig hoge verwachtingen van, gebaseerd op eerdere ervaringen met Steinbeck en dan met name Grapes of wrath. Dat het boek ook nog eens op positie 2 staat in de BoekMeter top-250 wist ik niet eens.

Naar mijn smaak is East of Eden echter te conceptueel, als hervertelling van het verhaal van Kain en Abel. Dit gegeven schemert voortdurend door de tekst en wordt op sommige momenten volledig expliciet gemaakt, wat op mij nogal kunstmatig overkomt. Dat geldt ook voor de levensinzichten die plompverloren geponeerd worden, soms door het personage Li en soms door de verteller. En tenslotte vond ik de combinatie tussen de levens van de Trasks en die van de Hamiltons niet in balans. In de laatste honderd pagina's ofzo lees je vrijwel niks meer over welke Hamilton dan ook.

Toch weet East of Eden te intrigeren als het aankomt op de personagetekening. Er zitten aardig wat sterke passages in en het boek weet over de hele linie te boeien, alleen raakte ik nooit meegezogen, noch stond ik te popelen om het weer op te pakken. Doe mij dan maar The grapes of wrath, hopelijk binnenkort ook in een nieuwe vertaling van Peter Bergsma.

Gast
geplaatst: vandaag om 12:38 uur

geplaatst: vandaag om 12:38 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.