Gekke Mustafa en Andere Verhalen - Halil Gür (1984)
Alternatieve titel: Gekke Mustafa
Nederlands
Verhalenbundel
Sociaal
108 pagina's
Eerste druk: De Geus,
Breda (Nederland)
In een tiental korte verhalen beschrijft Halil Gür de tragiek van de immigranten als gevolg van de kloof tussen de culturen van Turkije en Nederland. Het titelverhaal van deze bundel beschrijft hoe Mustafa, die in Turkije noodgedwongen leeft van de verkoop van hout dat hij zelf moet hakken, vaak te gast is bij de familie Gür daar. De verhalen die hij hoort over het rijke westen en de bezittingen, van dorpsgenoten die terugkeren, doen hem besluiten ook zijn geluk in het westen te beproeven. Daardoor komt hij tussen wal en schip terecht. ‘Memis Aga’ vertelt van de stevige botsing tussen een in Nederlands wonend Turks echtpaar, als zij naar de smaak van de man te sterk verwestert. Hij begrijpt er niets van als anderen hem in het ongelijk stellen en de autoriteiten inschakelen.
Citaat van Wikipedia:
Per vandaag een nieuwe uitgave verkrijgbaar. Ben wel benieuwd naar dit boek.
Gekke Mustafa - De Geus - singeluitgeverijen.nl
Per vandaag een nieuwe uitgave verkrijgbaar. Ben wel benieuwd naar dit boek.
De Turkse arbeiders uit de verhalenbundel blijken niet alleen in Duitsland en Nederland in de knoop te komen met de rare gewoonten en afwijkende mentaliteit van Westerlingen, maar botsen in hun eigen land ook op tegen vooroordelen; in dat laatste geval: met name tegen roddel, laster en achterklap. Waar het in Nederland en Duitsland nogal eens gaat om uitbuiting en discriminatie door blanken, draait het in Turkije zelf om diverse varianten van jaloezie, met verbale en/of fysieke vormen van geweld. Roddels over wat de eigen Turkse medemensen in het buitenland achter de ruggen van hun achtergebleven familie en partners uitspoken, combineren in de verhalen met de hooghartigheid waarmee stadsmensen in Turkije hun landgenoten van het platteland behandelen. Dat loopt vaak verkeerd af voor de betrokkenen.
De verlangens van de Turkse arbeiders zijn niet eens veelomvattend; het gaat meestal om een fatsoenlijke behandeling en een redelijk werk, huisvesting en inkomen. Frappant is de verwachting van één van de arbeiders in zijn nieuwe werkland aan een cafétafel bier te kunnen drinken en grappen te kunnen maken met mensen van de oorspronkelijke bevolking.
Teleurstelling is echter helaas nooit ver weg in de verhalen, net zo min als de bezorgdheid of angst voor wat er allemaal mis gaat of kan gaan.
De verhalen zijn herkenbaar en roepen de vraag op wat er inmiddels verbeterd is sinds de eerste publicatie van het boek.
In de vijfde editie uit 2024, wellicht in eerdere ook, is de tekst van de rede opgenomen die in 1986 werd uitgesproken bij de toekenning van de E. du Perron-prijs aan ‘Gekke Mustafa en Andere Verhalen’.
Eén van de juiste constateringen uit die rede is dat Halil Gür géén naar objectieve kennis strevende socioloog is, die verschijnselen ordent en analyseert ‘teneinde tot eenduidige conclusies te komen’. Hij is voor alles verteller (het woord ‘geboren’ mist hier nog…) die de distantie tussen hemzelf en zijn onderwerp overbrugt, door zich met zijn personages en hun lot te vereenzelvigen.
Een goed geschreven bundel, door de beperkte omvang ook een aanbeveling voor mensen die met het werk van deze verteller willen kennis maken.