A Moveable Feast - Ernest Hemingway (1964)

Boekje vol interessante, leuke anecdotes (zeker als je de schrijvers waarover wordt geschreven een beetje kent) en met als kers op de taart op de laatste drie bladzijden een verrassende ommekeer naar misschien wel de meest persoonlijke opbiechting die ik in tijden heb gelezen. Misschien komt het doordat dit 'mijn ding' is, maar ik heb ge-no-ten.

A Moveable Feast is één van de boeken van Hemingway die postuum zijn uitgebracht. Je zou denken dat het lijkenpikkerij en easy money is (wat vaak wel het geval is, want zie maar naar de talloze Jimi Hendrix CDs die nog steeds uitkomen), maar zo af en toe kan het best wel eens interessant zijn. A Moveable Feast werd aangepast en samengesteld door Hemingway's vierde vrouw, Mary, aan de hand van manuscripten en notities. Het boek kwam in eerste instantie uit in 1964, dus 3 jaar na de dood van Hemingway, en kreeg een revised edition in 2009 via kleinzoon (van Hemingway's tweede vrouw Pauline) Sean Hemingway.

Ik heb zelf de Mary versie gelezen en ben daar erg tevreden over, al kun je nooit zeker zijn of het uiteindelijke boek in deze vorm door de oorspronkelijke schrijver zou zijn uitgebracht. Zo heeft Gerry Brenner, die de paper “Are We Going to Hemingway's Feast?” schreef, daar serieus zijn twijfels over gekregen toen hij de notities van Hemingway had bekeken, maar volgens A.E. Hotchner, die als vriend van Hemingway een bijna complete draft door schrijver zelf onder ogen kreeg, is de Mary versie bijna identiek aan wat hij toen zag. Hij kreeg de indruk dat de 2009 versie (die een aantal hoofdstukken verplaatst en hier en daar tekst toevoegt/verwijdert) vooral bedoeld was om de niet echt flatterende verwijzingen naar Pauline te verbloemen.

Soit, weet dus waar je aan begint, maar vooral: laat het boek om deze reden niet links liggen! A Moveable Feast gaat over de periode die Hemingway spendeerde in de jaren '20 in Parijs. Het is een soort van memoires (al zegt hij zelf in het voorwoord dat dit als fictie beschouwd moet worden) van een man op leeftijd. De nostalgie spat van de pagina's en Hemingway's typische schrijfstijl leent zich perfect voor deze trip down to memory lane. Soms ietwat fragmentarisch te noemen doordat een hoofdstuk zich vooral op een persoon (schrijvers zoals Ezra Pound en F. Scott Fitzgerald) concentreert en vaak jaren overspant, maar toch voelt het boek zoals gewoonlijk aan als een mooi geheel. Hemingway speelt met de gevoelens van de lezer en dompelt ze onder in mix van warmte, humor en liefde. Om hem/haar naar het einde toe dan even een serieuze trap in de maag te geven. In een hoofdstuk dat breekt met de rest van het boek is Hemingway enorm openlijk en krijgt de vrolijke nostalgie een wrange nasmaak. In een paar zinnen voel je een schrijver die spijt heeft van bepaalde zaken in zijn leven (dat ik niet wist dat hij een affaire had met Pauline terwijl hij getrouwd was met Hadley zorgde nog meer voor het schokeffect) en dat is voor mij de kracht van Hemingway. In een flits kan hij een verhaal zo compleet omgooien dat het niet één maar twee of zelfs drie extra lagen krijgt.

Ik heb de 2009 versie niet gelezen, maar ik neig sowieso al meer naar de 1964 editie aangezien die nog is samengesteld door mensen die effectief met Hemingway hebben samengewerkt. Al ben ik op zich wel geïnteresseerd geraakt naar de extra hoofdstukken, dus toch eens op zoek gaan naar de andere versie. In ieder geval één van Papa Hemingway's beste boeken.

4.5*

Heb de vertaling van John Vandenbergh gelezen en het doet me goed om, als je zijn naam googled, te zien dat hij door sommige als slechtste vertaler in Nederland wordt gezien.
Ik zal van hem echt geen vertaling meer lezen.


Het lijkt wel alsof hij google translate heeft gebruikt.

Eerlijk gezegd, ik heb nog nooit een vertaling van Hemingway gelezen die ik goed vond. Ik heb er toen ik juist met zijn oeuvre begon een paar Nederlandse versies gelezen, maar dat werkt voor geen meter. Doe me dan ook een plezier Dr.Strangelove en lees het boek nog eens in het Engels.

Zal ik doen metalfist.
Ondanks de vertaling heb ik toch genoten van de sfeer.

Dit blijkt sinds november weer een bestseller te zijn geworden in Frankrijk: hier een mooi artikel.

Hemingway's memoir verscheen pas na zijn dood, in 1979, en sinds die tijd is er discussie geweest over de veranderingen die buiten de auteur om in de tekst zijn aangebracht. Deze gerestaureerde editie is gebaseerd op het originele manuscript zoals de auteur het had willen uitgeven en verschijnt in een geheel nieuwe vertaling. ( Arbeiderspers)

Verschijnt op 21 juni 2016 bij Arbeiderspers.

Zeker: interessante, leuke anekdotes. Maar veel meer dan dat? Ik krijg bij veel verhalen/fragmenten van 'A Moveable Feast' (ik moet nog twintig bladzijdes, dus het door jou geprezen einde heb ik nog niet gehaald): als Hemingway niet bekend was geweest, als veel van de mensen die hij beschrijft onbekend waren geweest of als er rondom hem en het Parijs dat hij beschrijft niet zo'n cultus was ontstaan, dan zou dit boek véél minder hoog worden aangeslagen. Want het zijn vrij overzichtelijke, direct opgetekende dagboekverhaaltjes; soms grappig, soms sfeervol, aangenaam onderkoeld, maar toch ook niet zo bijzonder? Over de opbouw of structuur lijkt zelden echt nagedacht. En het meeste glijdt toch vrij snel langs me heen, hoewel ik ook nergens echt blijf haken of door afgeleid raak. Maar die zo veelgeprezen Hemingway-stijl, dat grote meesterschap? Ik zie het niet in dit boek.

Lees For whom the bell tolls, dat was voor mij in elk geval het boek waardoor ik de status van Hemingway begon te begrijpen.

Dat ga ik doen, dank. Heb je dit ook (deels) gelezen?

Nee, het heeft me eigenlijk nooit getrokken vanwege de redenen die je beschrijft. Ik had wel eerder The old man and the sea en The sun also rises gelezen, waarin ik destijds ook niet al te veel bijzonders ontdekte.

Dat gold voor mij ook bij 'The old man and the sea', daar kon ik (al wel even geleden) helemaal niets mee. Goed, ik ga 'For whom the bell tolls' proberen, dank.

Nog over 'A moveable feast': inmiddels uitgelezen, mijn oordeel is grotendeels hetzelfde gebleven, maar de (in mijn versie) laat in het boek opduikende stukken over Fitzgerald stemden me toch iets positiever over het geheel; daar zat wat meer humor in, ze waren wat lijviger, en ik vond de onderkoelde toon van Hemingway veel beter werken, het leek gelaagder. Ik moet daarbij wel zeggen dat ik het toch merkwaardig - en niet bepaald chique - vind dat Hemingway deze stukken over Fitzgerald schreef ruimschoots nadat die was overleden (en zichzelf dus niet meer kon verdedigen), en hij laat wel erg weinig merken wat hem zo in Fitzgerald aantrok. (Wat, voor de goeie orde, toch veel moet zijn geweest, en toen Hemingway dit uitbracht was hijzelf nu juist minder populair terwijl Fitzgeralds werk een heuse revival doormaakte: het wekt de indruk dat hij zijn eigen reputatie dus ook wat verdedigde in dit boek, eenvoudigweg door concurrentie aan te vallen. Maar dat staat los van mijn oordeel over de stukken zelf.)