Recursion - Blake Crouch (2019)

Mijn tweede Crouch na Dark Matter. Hij tapt veelal uit hetzelfde vaatje, maar meer van hetzelfde is niet per se een slecht iets.

En meer is het. Hij vult het principe van parallelle universa aan met een element van tijdreizen, met de werking van het menselijke geheugen als verbindingsweg.

Belangrijke gebeurtenissen die door externe activatie van de herinnering herbeleefd kunnen worden, maar uiteindelijk ook veranderd of compleet voorkomen zelfs. Alhoewel, compleet... Uiteraard treden er complicaties op, wanneer betrokkenen de afgekapte tijdlijnen alsnog ervaren en wel als secundaire, afgezwakte tweede set herinneringen, die hen verward en existentieel gespleten achterlaten. Wanneer deze psychotische aandoening in rap tempo verspreidt en opgepikt wordt door de media, krijgt het fenomeen de bijnaam FMS; False Memory Syndrome. Waar komt het vandaan? Hoe verspreidt het zich? En, vraagt detective Sutton zich af, valt het te stoppen?

Net als in Dark Matter staan de premisse en haar verregaande implicaties garant voor een plot vol high-fi technobabble en hersenbrekende complicaties, die wederom exponentieel lijken te escaleren. En net als in Dark Matter ga je je op een gegeven moment afvragen of de schrijver het wel bijeen gaat kunnen houden; het wel tot een bevredigend einde kan brengen.

Wat mij betreft is Crouch daar wederom in geslaagd. Het verhaal is wat minder compact en - als dat woord überhaupt van toepassing is op zijn werk - rechtlijnig dan zijn vorige, maar het is indrukwekkend hoe doordacht hij te werk gaat, je als lezer voldoende bij de hand neemt en voorkomt dat het boek onder zijn ambitie bezwijkt.

Een fikse koorddans, maar Crouch flikt het, combineert wetenschap en existentialisme, en vindt een balans tussen mysterie en menselijkheid. Want wat hij ook niet uit het oog verliest, is de emotionele belevingswereld van zijn karakters. Misschien functioneel in de zin dat je ze niet per se in je hart sluit, maar voor de tijdspanne van lezing wel gelooft dat je met echte mensen en gevoelens te maken hebt.

Een goede thriller laat je gissen naar de uitkomst, een uitstekende thriller weet iedere volgende pagina tot een verrassing te maken. Persoonlijk vond ik Dark Matter de betere, maar deze heeft alles wat die tot de sensationele, mind-boggling rollercoaster ride van een leeservaring maakte. 4,5*

Wat een heerlijke sci-fi/thriller dit. Een heel interessant uitgangspunt (het veranderen van herinneringen en de mogelijkheid je leven opnieuw / anders te leven ) en het is de kracht van dit boek dat het alle mogelijkheden omtrent deze onderwerpen uitput, zo voelde het voor mij althans. Via vele wendingen in het verhaal maakt de lezer langzaam maar zeker kennis met de technologie waarom het in dit boek allemaal draait. In het begin lijkt die technologie nogal ingewikkeld en ongrijpbaar, maar door de vele toepassingen ervan krijg je als lezer gaandeweg een steeds helderder beeld omtrent deze techniek (het idee voor het boek kreeg Crouch overigens nadat hij hoorde van het nieuws dat wetenschappers een false memory bij een muis ingeprent hadden) en wordt de ver-van-mijn-bed-show heel voorstelbaar gemaakt.

Er zit heel veel actie en spanning in dit boek, en er zit een enorme vaart in het verhaal, maar er is zeker ook wel ruimte voor wat (filosofische) reflectie. De mensen in dit verhaal zijn geen bijzaak, maar juist voor hun gevoelens en hun verhouding tot het verleden en het heden is een belangrijke rol weggelegd. Eerlijk gezegd had die reflectie voor mij nog veel explicieter en diepgravender gemaakt mogen worden, dat had dit boek echt tot een meesterwerk gemaakt. Maar dit had veel van wat ik zoek in sci-fi: spanning, een niet al te rooskleurig wereld/mensbeeld en het blootleggen van de consequenties van bepaalde wetenschappelijke ontwikkelingen voor de mens en de wereld.

Zeer sterke sci-fi/thriller waarbij je de draad gemakkelijk zou kunnen kwijtraken, maar er constant weer bijgeroepen wordt door Crouch die er met zijn slimme schrijfstijl voor zorgt dat je in de smiezen blijft houden hoe het nu precies in elkaar steekt. Nou ja, 'precies'.. het is meer zo dat je ongeveer wel weet hoe de vork in de steel zit, maar dat werkt uitstekend. Dit moet je ook niet volledig kunnen begrijpen / bevatten want dat neemt de kracht van het mysterie weg.

Vanaf de eerste paar bladzijdes zat ik volledig in het verhaal en het hield me in zijn greep tot aan de laatste bladzijdes. Extra pluspunt: niks geen happy einde waarbij de held ervoor zorgt dat alles nog goed komt en iedereen nog lang en gelukkig leeft. Neen: realiteit, verlies, verdriet, de dood, acceptatie van het onacceptabele. En zo zie ik het graag; het zet je aan het denken.

Uitstekend boek en tevens mijn kennismaking met het werk van Crouch. Wat een binnenkomer zeg. 4,5*