menu

Joseph und Seine Brüder: Der Junge Joseph - Thomas Mann (1934)

Alternatieve titel: Jozef en Zijn Broers: De Jonge Jozef

mijn stem
4,70 (5)
5 stemmen

Duits
Psychologisch

341 pagina's
Eerste druk: S. Fischer, Berlijn (Duitsland)

Joseph is de lievelingszoon van zijn vader Jaakob, en daarom bij zijn tien broers niet geliefd. Rahel en Jaakob krijgen nog één zoon, Benjamin, maar bij de geboorte sterft Rahel. Als Joseph van zijn vader een waardevol kleed krijgt om zijn speciale positie te benadrukken, en 's nachts voorspellende dromen krijgt waarin zijn broers voor hem buigen, besluiten deze om zich van hem te ontdoen. Als Joseph zijn broers bezoekt die op het land werken, gooien ze hem in een lege waterput, laten hem daar drie dagen zitten en verkopen hem vervolgens aan een voorbijtrekkende karavaan naar Egypte.

zoeken in:
avatar van Manta
5,0
Was heisst denn auch "unerträglich", wenn's doch ertragen werden muss und gar nichts anderes übrigbleibt, als es zu tragen, solange der Mensch bei Sinnen ist?

(Hfdst 5 / In der Höhle)


Kortste van de vier delen, maar De Jonge Joseph draagt veel gewicht. Het noodlot, dat in de overlevering die we (of nu ja.. ik in ieder geval) als kind kregen voorgeschoteld als matter-of-fact, krijgt van Mann de full treatment; Joseph is wonderlijk en bloedirritant en de extreme woede van zijn broers komt niet uit de lucht vallen. Een hoogtepunt is Josephs vertwijfelde klaagzang die verweven wordt met medeleven voor zijn broers.

Dat is misschien wel Thomas Manns grootste verdienste: hij laat mensen zien met fouten - en niet de minste. Kleinzielige ego's, hebzucht, jaloezie, eigendunk en hoogmoed. Tot grove, onvergeeflijke schending van mensenrechten. Maar nergens laat hij zijn personages in de steek. Ze kunnen haten en bedriegen en toch neemt hij het voor ze op. Niet dat hij een excuus verschaft, maar hij weet als geen ander: niets menselijks is ons vreemd.

Daarnaast is het mooi hoe de schrijver de archetypes van alle tijden bijeen weet te krijgen. Wie denkt, dat "Joseph und seine Brüder" een vrome bijbelvertelling is, komt lelijk bedrogen uit.

Ten slotte nog een overweging. De periode waarin de 4 boeken tot stand zijn gekomen, 1932-1943, valt natuurlijk akelig samen met de opkomst van het Derde Rijk. Hoe moet dat zijn geweest, om een boek zo nadrukkelijk over Joodse stamvaders te schrijven voor een publiek dat juist een rabiaat anti-semitisch regime aan de macht had geholpen? Gezien zijn positie als meest vooraanstaande Duitse schrijver van zijn tijd en Manns betrokkenheid bij zijn volk, de politiek en goed en kwaad kan het toch haast niet anders, dan dat dit boek een reactie is op die actualiteit? Als hij Der junge Joseph schrijft, siddert de horror van de geschiedenis nog onder de oppervlakte, maar zijn de gruwelijkheden die de broers begaan en de redeneringen waarmee zij hun gedrag goed proberen te praten, niet een vertaling van de fascistische retoriek? En verklaart het misschien ook dat dit boek ondanks alles eigenlijk heel hoopvol is? Ja, een noodlot voltrekt zich, ja tranen vloeien en harde lessen worden geleerd, maar het komt goed. Een gedachte die op de laatste pagina van Doktor Faustus (1947) hopeloos aan diggelen ligt...

avatar van liv2
de eerste Nederlandse vertaling van de 4 delen in één gebonden editie met stofomslag verschijnt op 17 oktober door de Wereldbibliotheek

Wereldbibliotheek

Ik denk dat Mann van het goddelijke bijbelverhaal een archetypisch mensenverhaal heeft willen maken, Manta, waarvan inderdaad het fascisme een uitwas is, maar volgens mij niet de specifiek geviseerde kritiekstof. Zijn grote inspiratiebron, zowel voor de algemene opzet en thematiek als voor de specifieke inhoud, was Goethe, die alleszins "buiten verdenking" staat in dezen.
Mijn enige probleem met Manns machtige Jozef-tetralogie is misschien dat hij - ondanks alles en dus wellicht ongewild - het bijbels gegeven wat al te zeer door een westers-psychologisch-culturele bril bekijkt, en in die zin typisch westers "psychologiseert", wat dit niet-westers verhaal naar mijn gevoel soms wat geforceerd maakt. Ik zou het bijvoorbeeld heel interessant vinden om Jozef en zijn broers eens van een joodse of islamitische Mann te lezen...

Gast
geplaatst: vandaag om 08:05 uur

geplaatst: vandaag om 08:05 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.