menu

Hurmaava Joukkoitsemurha - Arto Paasilinna (1990)

Alternatieve titel: De Zelfmoordclub

mijn stem
3,56 (41)
41 stemmen

Fins
Humoristisch

283 pagina's
Eerste druk: WSOY, Helsinki (Finland)

De mislukte ondernemer Olli Rellonen en kolonel Hermanni Kemppainen ontmoeten elkaar op het moment dat beiden op het punt staan zelfmoord te plegen. Ze sluiten vriendschap en plaatsen een advertentie om in contact te komen met andere zelfmoordenaars in spe want gezamenlijk zelfmoord plegen is gezelliger dan in je eentje. De reacties zijn overweldigend en er wordt een zelfmoordcollectief gevormd. Blij dat ze er niet langer alleen voor staan, besluit de groep zich eerst nog even te amuseren alvorens hun morbide plan ten uitvoer te brengen. Ze gaan met de bus op een laatste reis naar het noorden van Finland.

zoeken in:
avatar van eRCee
4,0
Ha, wat een heerlijk boek. Inhoudelijk heeft De Zelfmoordclub misschien weinig om het lijf maar het verhaal en de vele voorvallen zijn fantastisch. Het boek leest als een krant (en dan met name de rouwpagina) en is ook nog eens erg grappig. De droge humor en de taalgrapjes deden mij regelmatig in de lach schieten. Soms is het er net wat over maar dat mag de pret nauwelijks drukken.

Een van de leukste momenten vond ik toch wel het voorstel om de antwoordbrief aan ruim zeshonderd potientiele zelfmoordenaars af te sluiten met de zin: zij die gaan sterven groeten u.

Tsja, moet je gelezen hebben. 4*

3,5
De Zelfmoordclub is een persiflage op een ontwrichte samenleving waarin het menselijke evenwicht vaak wankel is en iedereen moet knokken voor zijn eigen overleven.

Deze tekst op de achterzijde van het boek omschrijft het mooi, maar wie op basis daarvan een diepgaande roman verwacht wordt teleurgesteld. Het is bovenal een humoristisch boek, waarin slechts tussen de regels door de 'ontwrichte samenleving' valt te bespeuren. Maar het gebeurt dan ook direct heftig: tussen alle makkelijke en minder makkelijke grappen door komen we de meest schrijnende gevallen van 'zelfdestructievelingen' tegen.

De grollen zijn werkelijk hilarisch af en toe, maar na 100 bladzijden was ik het toch wel een beetje zat. Daarvoor waren ze iets te makkelijk af en toe. Het meest hilarische moment vond ik toch het moment supreme, als een stuk of 40 'stervelingen' massaal op het stopknopje drukken van de tourincar die hen naar de dood zal rijden. Prachtig.

En nu op naar de slijter om een fles whisky half te nuttigen.

3,5
Zelden zat een boek over zelfmoord zo vol levenslust

In Finland gaat Arto Paasilinna al jaren mee, in Nederland kreeg hij pas enige bekendheid in 1993 toen zijn roman Haas uit 1975 in vertaling uitkwam. En sindsdien zijn nog zeker vijf andere romans van hem in het Nederlands vertaald. De zelfmoordclub, die mij vanwege de titel en het hilarische verhaalidee altijd heeft gefascineerd, is er daar een van.

Paasilinna verstaat de kunst om van een thema dat loodzwaar is iets luchtigs en hilarisch te maken. Haas vertelt het onwaarschijnlijke verhaal van een cynische journalist die besluit samen met een haas de natuur in te trekken en zijn oude leven te ontvluchten. De zelfmoordclub, een boek uit 1990 dat in 2004 in Nederland verscheen, verhaalt over een groep Finnen die zich van het leven wil beroven. Ze komen samen om het leed te delen en zinnen op een collectieve zelfmoord.

Ondernemer Onni Rellonen besluit op de vroege morgen na de midzomernacht om zich door het hoofd te schieten. Zijn zoveelste faillissement heeft hem zijn zin in het leven ontnomen en zijn slechte huwelijk is ook geen reden meer om te blijven leven. Als hij zich terugtrekt in een boerenschuur om in eenzaamheid te sterven, ziet hij een man in de weer met een touw. Precies op het moment dat de man zich verhangt, grijpt Rellonen in.

De man blijkt kolonel Hermanni Kemppainen te heten en vanaf dat moment realiseren beiden zich dat ze niet alleen zijn. Hun ontmoeting is reden de geplande zelfmoord nog even uit te stellen. Al pratende vatten ze het idee op om met andere suïcidalen een club te beginnen. En dat is het startschot van een slapstick over levensmoeie Finnen die samen op pad gaan om zich in een spectaculaire, gezamenlijke daad van het leven te beroven. Aanvankelijk is het plan nog om in een touringcar bij de Noordkaap de zee in te rijden, maar steeds als het afgesproken doel is gehaald, stellen de suïcidalen hun plannen bij.

Paasilinna laat het onwaarschijnlijke tot leven komen en laat zich in zijn fantasie niet remmen. Daarmee wordt dit een onwerkelijk verhaal, dat desondanks toch iets over het echte leven zegt. Het boek leest als een road movie - de snel wisselende scènes doen erg filmisch aan - waarbij steeds nieuwe verwikkelingen ervoor zorgen dat de Finnen hun leven steeds meer gaan waarderen. Zelden was een boek over zelfmoord zo levenslustig.

Hoe origineel ook en hoe makkelijk en losjes Paasilinna zijn verhaal ook schrijft, heel ver boven de middelmaat stijgt het boek toch niet uit. Hij haalt er veel te veel personages bij, die daardoor lang niet allemaal uit de verf komen. De hilarische toon maakt het ook lastig echt mee te voelen met de hoofdpersonen.

Maar mijn grootste bezwaar is het verloop van het verhaal zelf. Mij komt het tamelijk willekeurig over hoe Paasilinna de scènes aan elkaar plakt. Dan weer beleeft de groep dit, dan weer dat, totdat de tweehonderdveertig pagina's bereikt zijn. Al snel is duidelijk waar hij heen wil, en dat er van collectieve zelfmoord niets komt, voel je al direct aan je water. Daarom had de auteur zich beter wat ingehouden met alle zijlijnen en grappige anekdotes. Een puntig verhaal en uitgediepte karakters hadden dit boek stukken sterker gemaakt.

avatar van david bohm
2,0
Het boek heeft mij niet echt kunnen bekoren. Had wat (meer) zwartere humor verwacht. Vooral het tweede gedeelte zeg maar ging helemaal nergens over.
Bovendien kan ik de man zijn wat oubollige stijl niet waarderen. Twee sterretjes voor het aardige idee en begin van het boek.

avatar van boekaap
4,5
Na Wees Genadig is dit het twee boek wat ik van Paasilinna heb gelezen. Zijn melancholische stijl en creatieve vondsten vind ik echt geweldig. Enig minpuntje was dat het boek ergens in het midden een beetje weg begon te zakken. Maar tegen het einde ging ik het gebodene weer steeds meer waarderen. Ik hou van de man zijn stijl en gevoel voor humor en ben erg blij dat zijn werk ook in Nederland steeds meer waardering krijgt.
Kortom erg fijne leeservaring en ik zal in de toekomst zeker meer van hem lezen.

avatar van centurion81
3,5
Ik vond het een heel aardig boek. Het concept is geniaal, de schrijfstijl verfrissend maar toch begon het mij een beetje te vervelen naar heind toe.

7/10 oftewel 3,5*

Gast
geplaatst: vandaag om 00:34 uur

geplaatst: vandaag om 00:34 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.