menu

The Once and Future King - T.H. White (1958)

Alternatieve titel: Arthur, Koning voor Eens en Altijd

mijn stem
4,20 (28)
28 stemmen

Engels
Historisch / Psychologisch

687 pagina's
Eerste druk: Collins, Londen (Verenigd Koninkrijk)

Uit de jongen Art de Wart, die op een kasteel midden in de wouden van het middeleeuwse Engeland fantastische avonturen beleeft en onder leiding van de tovenaar Merlijn een wonderlijke leerschool doorloopt, groeit de legendarische koning Arthur. Hij is de gelukkige en wijze vorst van een gelukkig land, maar dan wordt de kiem van zijn tragische ondergang gelegd door de liefdesverhouding tussen koningin Guinevere en 's konings boezemvriend, sir Lancelot, de 'ridder zonder vrees of blaam'. Die verhouding immers wordt door Arthurs bastaardzoon Mordred aangegrepen als voorwendsel om zijn vader van de troon te stoten.

zoeken in:
avatar van Freud
5,0
Het boek bestaat uit vier delen waarvan de eerste drie eerst los zijn verschenen. Omdat behalve het eerste boek geen enkel deel nog los te verkrijgen is, en omdat het vierde boek zelfs nooit eerder was uitgegeven dan in deze versie, lijkt het me beter om ze niet los op de site te zetten. Ze zijn ook nooit los vertaald, en afbeeldingen heb ik ook nergens kunnen vinden, behalve dan van boek 1, dat door de Disneyfilm wel bekendheid heeft verworven als kinderboek. Ter volledigheid wel even de vier delen op een rijtje:

The Sword in the Stone (1938)
The Witch in the Wood (1939) (later The Queen of Air and Darkness genoemd)
The III-Made Knight (1940)
The Candle in the Wind (1958)

Er is nog een vijfde, postuum verschenen boek dat niet in deze editie is opgenomen, namelijk The Book of Merlyn (1958)

avatar van Freud
5,0
Over het boek zelf dan:

Een boek over koning Arthur inderdaad, maar niet het soort dat je zou verwachten. Of misschien juist wel, maar dan de absolute vervolmaking ervan. Natuurlijk is het een geweldig heldenverhaal met veel heroïek en nog veel meer tragiek, erg meeslepend en zo, maar waarom ik het zo geniaal vind is in de eerste plaats het enorme gevoel voor humor, de hilarische personages en de schitterende ideeën. Het basisverhaal is wel bekend en wordt ook in dit boek helemaal behouden, maar op een prachtige manier beschreven en daarnaast flink uitgebreid, in een stijl die trouwens erg aan Terry Pratchett doet denken. Het boek begint met de jeugd van Arthur en hoe hij door Merlijn opgevoed wordt. Disney heeft dat deel helemaal verneukt en in een filmpje gegoten, maar in het boek zijn alle gedaanteverwisselingen wél geweldig knap beschreven en uitgewerkt.
Maar hét personage waarom dit boek eeuwig in mijn top tien mag rusten is wel King Pellinore, een totaal geschift maar erg lief man die zijn hele leven het mysterieuze 'Beest' achternazit.
Ach, hoe beter een boek hoe lastiger het is om het te beschrijven en het heeft niet veel zin om hier alle legendarische personages en situaties te gaan opsommen, je móet het gewoon lezen. Het is onwaarschijnlijk grappig, goed gevonden en spannend en in die zin het absolute summum van het 'jongensboek', maar tegelijk heeft het echt wel niveau, is het goed geschreven en bereiken de personages onder al hun legendarische daden een verbluffende diepgang. En het is erg ontroerend, zoals tragische heldenverhalen altijd ontroerend zijn als ze goed zijn verteld.

5 volle, dikke sterren!

avatar van eRCee
Komt hierin ook de passage voor van een ridder in het woud die een jonkvrouw tegenkomt welke wordt achterna gezeten door een andere ridder, hij wil haar beschermen en spreekt de jonkvrouw aan maar al beschermende hakt die andere ridder ineens haar edele hoofd af? Zoiets?

avatar van metalfist
4,5
Ik zit nu in het derde deel van het boek maar hier wordt vaak gesproken over Mallory. Bijvoorbeeld wanneer Lancelot is aan het rondrijden is er een zin 'Hier gaan we niet veel over vertellen, dat doet Mallory wel'

Heb ik iets gemist want ik heb volgens mij geen flauw idee wie Mallroy is.

avatar van Freud
5,0
Dat is de schrijver van hét klassieke Koning Arthur-boek waarop volgens mij alle latere verhalen gebaseerd zijn (ik heb het zelf nooit gelezen). Het is een beetje een running gag dat White de draak steekt met deze schrijver en ervan profiteert om saaie stukken over te slaan, want die kun je in het klassieke boek dan wel lezen. Maar echt belangrijk is het ook allemaal niet

avatar van metalfist
4,5
Hahaha, okee dat weten we ook weer Fantastisch boek trouwens als het zo blijft duren krijgt het zeker de volle pot.

Het is trouwens jouw recensie die me over de streep trok Freud

avatar van metalfist
4,5
eRCee schreef:
Komt hierin ook de passage voor van een ridder in het woud die een jonkvrouw tegenkomt welke wordt achterna gezeten door een andere ridder, hij wil haar beschermen en spreekt de jonkvrouw aan maar al beschermende hakt die andere ridder ineens haar edele hoofd af? Zoiets?


Hier komt inderdaad iets gelijkaardigs in voor ja.

avatar van Freud
5,0
Die scene komt niet uit dit boek

Ik heb het deze vakantie voor het eerst sinds lang nog eens helemaal herlezen, en het was een erg aangename her-ontdekking! De combinatie van heroïek, enorme tragiek, spitsvondige humor, totale onzin en een schitterende vertelkunst maken het nog steeds een van de beste boeken ooit, dus ik blijf volledig achter mijn 5 sterren en top 10 plaats staan.
De truk met Malory is me trouwens minder opgevallen vorige keer, maar maakt echt het boek: het is eigenlijk veel meer een bespreking van het Arthur-verhaal dan een hervertelling. White neemt regelmatig afstand van zijn verhaal, wat ervoor zorgt dat het overdreven heroische karakter van veel andere Arthur-romans hier veel makkelijker te verteren valt. White slaat ook veel (zogenaamd) cruciale momenten over, vooral dan de dappere avonturen van alle ronde tafel ridders, om zich helemaal op Arthur, Lancelot en Guinevere te kunnen concentreren en hun onderlinge relatie tot in de kleinste puntjes te kunnen vatten - wat hij fantastisch doet bovendien. Die psychologische benadering blijkt ook uit het hele Graal-verhaal bedenk ik nu: in plaats van de actie te beschrijven, laat hij het de ridders aan Arthur vertellen, zodat hun persoonlijke visie op heel het gedoe meteen mee in het verhaal komt - schitterende passage overigens .

Ik hou me in, ik kan er nog lang over doorgaan, maar het blijft dus echt keer op keer louter genieten, huiveren en gniffelen met dit boek, voorwaar een meesterwerk der literatuur

avatar van metalfist
4,5
Ik ben er bijna door, moet nog ongeveer een 30 blz van het boek Merlijn lezen maar dat boek slaagt wat tegen. Vrij moeilijk vind ik en meer een herhaling van het zwaard in de steen. Wat wel heel knap is geschreven is de liefdesrelatie tussen Lancelot en Guinnevere. Prachtig gewoon!

De eerste 4 verhalen zouden een 5* krijgen maar met het boek Merlijn zou het er 4.5* krijgen maar blijkbaar zit dat boek er niet origineel in dus ik weet nog niet goed wat stemmen...

avatar van Freud
5,0
Merlijn hoort er niet bij, die zou apart op de site moeten komen. Dus niet aan denken bij het stemmen

avatar van metalfist
4,5
Dan zal het een 5 worden

En bij deze..

avatar van Halley23
4,0
Halley23 (moderator)
Voorwaar een prachtig boek, een van de betere interpretaties - en dat zijn er heel wat (!) - van de koning Arthur legende. Niet voor niets noemt de schrijver vaak de naam Malory. Thomas Malory schreef de "Le Morte d'Arthur" op het einde van de 15e eeuw. De meeste latere films en bewerkingen van de Arthurlegende baseren zich op Malory (een andere bekende auteur die dat doet is Marion Bradley).

Ik zeg met nadruk 'legende'... want laten we wel wezen, hoewel de heren historici er nog steeds over bakkeleien, is het het nog steeds niet zeker of koning Arthur wel echt bestaan heeft. Dus om bij dit boek als genre 'historisch' neer te zetten... Ik denk dat 'fantasy' de lading beter dekt.

Overigens ben ik een grote fan van Jack Whyte, die op haast historische wijze zijn interpretatie van het Arthurverhaal verteld. Bij hem denk ik wel eens "ja, zo heeft het zich echt kunnen afspelen..."

avatar van metalfist
4,5
The Once and Future King zal altijd een speciaal plekje in mijn boekenkast krijgen doordat het het eerste boek was dat ik kocht van mijn allereerste zuurverdiende centjes toen ik nog ergens in het middelbaar zat. Een lucky shot aankoop uit De Slegte en compleet weggeblazen door hetgeen dat T.H. White hier neerschreef. Ondertussen een half decennia verder en ik was benieuwd of het boek nog steeds dezelfde uitwerking ging hebben.

En het deed me deugd dat dat ook zo was. The Once and Future King is een serieuze zit qua aantal bladzijden (en dan heeft mijn editie ook nog eens The Book of Merlyn als extraatje), maar het leest als een sneltrein. Onderverdeeld in vier boeken, het eerste boek heeft vooral bekendheid verworven dankzij de Disney film, vertelt White het verhaal van de jonge Wart die uiteindelijk uitgroeit tot Koning Arthur. The Sword in the Stone vind ik op zich het minste deel doordat het veranderen in dieren op den duur iets teveel aanvoelt als een herhaling van zetten, maar White maakt dit ruimschoots goed door misschien wel één van de meest interessante driehoeksrelaties uit de geschiedenis van overspel uit de doeken te doen. Zoveel emotie, zo'n verscheurende tweestrijd, ... Verbazingwekkend ook hoe goed het eigenlijk allemaal aaneensluit, want White zou uiteindelijk 20 jaar doen over zijn epos.

Hij vertelt het allemaal bovendien ook nog eens met de nodige humor (Pellinore!) en kneedt de bekende Arthur legende om tot zijn eigen verhaal. Het worden in zijn handen mensen van vlees en bloed, maar White weet het geheel ook nog eens een hedendaagse touch te geven door hier en daar te zinspelen op een nakende (en nadien gepasseerde) Tweede Wereldoorlog. Typisch ook zo'n boek dat je pas bij meerdere leesbeurten echt kunt beginnen doorgronden. Kan aan mij hebben gelegen, maar ik had vroeger nooit de link gelegd tussen de page Tom of Warwick aan wie Arthur op het einde zijn verhaal verteld en Thomas Malory, schrijver van Le Morte d'Arthur naar wie White regelmatig verwijst.

Het zal wel duidelijk zijn dat ik dit erg kan waarderen. Hier en daar verliest White zich in zijn monologen (ik geloof het eerste hoofdstuk van het derde boek draaft wel erg ver door over wat er mis is met macht), maar voor het overige is dit een prachtboek. Ben benieuwd of The Book of Merlyn me ook nog zal kunnen bekoren.

Dikke 4.5*

avatar van J.Ch.
5,0
The Once and Future King had al mijn interesse voordat ik wist waar het boek om ging - vanwege de titel en vanwege het feit dat Magneto het leest in X-Men United (ik lees soms boeken om rare redenen...). Toen het om King Arthur bleek te gaan, was ik meteen overstag. Ik heb in mijn boekenkast nog een oud exemplaar van Rosemary Sutcliffs The Sword and the Circle staan waar ik letterlijk geen genoeg van kan krijgen, dus bijna 700 pagina's meer King Arthur waren mij bijzonder welkom.

En al hadden al die redenen niet gegolden, dan nog zou The Once and Future King veel indruk op mij hebben gemaakt. Ik houd sowieso wel verhalen die een hele levensloop bestrijken, en Arthurs levensloop is zo veelbewogen dat het zonde zou zijn om niet het complete verhaal te vertellen. White begint dan ook bij Arthur als jongen. De toon is nog relatief licht en de avonturen zijn absurd; als een collectie fabels waarin Arthur Wijze Lessen leert door in allerlei dieren te worden veranderd. Zodra het zwaard echter uit de steen is, begint de tragiek naar binnen te sluipen.

Het tweede deel houdt de lichte toon gedeeltelijk vast, en is bij vlagen zelfs hilarisch (Pellinore is onweerstaanbaar grappig). Tegelijkertijd introduceert White de gebroeders Orkney. Het was mij aanvankelijk niet helemaal duidelijk hoe dit verhaal nu met het grote geheel in verband staat, maar dat kwam later wel. Zo is er die geschiedenis met de eenhoorn waarin je in korte tijd heel veel inzicht krijgt in de karakters van de vier broers, die later nog zo'n grote rol gaan spelen.

In deel drie valt er weinig meer te lachen. Er zijn gelukkig nog genoeg queesten en dwaze avonturen, maar het grote drama komt steeds meer op de voorgrond, en dat in de vorm van de klassieke driehoeksverhouding Arthur - Guinevere - Lancelot. White slaagt er in om de driehoek perfect gelijkzijdig te maken. Het is meer een officieus huwelijk dan een affaire tussen Guinevere en Lancelot, en Arthur is er nog eerder van op de hoogte dan zijzelf. Ondertussen heeft de koning het moeilijk genoeg met zijn enorme verantwoordelijkheden, de arme ziel, en het wordt steeds duidelijker dat de dingen de verkeerde kant op gaan.

Het drama voltrekt zich in het laatste deel, dat qua toon zoveel zwaarder is dan het eerste deel dat het bijna niet te geloven is dat ze een geheel vormen. Weinig van wat Arthur met pijn en moeite heeft opgebouwd, blijft overeind staan. Maar toch is er iets van hoop, en dat is Arthur zelf. Hij heeft 'iets onoverwinnelijks in zijn hart, iets van grootheid in eenvoud.' Ik kan het niet zo mooi zeggen als White, maar ik snap wel dat Arthur zo iemand is van wie mensen nog altijd stiekem hopen dat hij op een dag terug zal komen.

The Once and Future King is niet alleen sterk als het gaat om plot, maar ook psychologisch. De personages hebben een diepgang die je niet verwacht in een verhaal over ridders. Guinevere is 'een echt mens' en dus niet te verklaren, volgens de schrijver. Lancelot is er heilig van overtuigd dat hij een slecht mens is, en gedraagt zich juist daarom het best - maar hij kan Guinevere niet opgeven. Arthur is een held in een veel completere betekenis van het woord dan normaliter. Daarnaast zijn er nog vele bijfiguren die toch allemaal een eigen gezicht krijgen.

Ik kan nog wel veel meer over The Once and Future King zeggen; ik ben nog niets eens over de rare stijl vol anachronismen begonnen. Voor nu lijkt dit me voldoende. Ongetwijfeld zullen me een heleboel andere dingen opvallen bij een volgende leesbeurt. Ik kijk er nu al naar uit. Er zijn weinig boeken waarbij ik daadwerkelijk gelachen (hardop!) en gehuild heb. Dit is een van mijn nieuwe favorieten.

avatar van Donkerwoud
J.Ch. schreef:
vanwege het feit dat Magneto het leest in X-Men United (ik lees soms boeken om rare redenen...).




Ik kan slechtere redenen bedenken. Wel bedankt dat het nu bij mij op de radar staat.

avatar van mjk87
Precies de reden dat ik deze ook wil lezen. In de film X2 las hij deze ook.

avatar van metalfist
4,5
J.Ch. schreef:
The Once and Future King had al mijn interesse voordat ik wist waar het boek om ging - vanwege de titel en vanwege het feit dat Magneto het leest in X-Men United (ik lees soms boeken om rare redenen...). Toen het om King Arthur bleek te gaan, was ik meteen overstag.
Gebeurt in de comics trouwens wel meer!
Zie ook mijn bericht bij The Lathe of Heaven - Ursula Le Guin (1971)

Gast
geplaatst: vandaag om 14:47 uur

geplaatst: vandaag om 14:47 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.