La Chartreuse de Parme - Stendhal (1839)

Met geld van Arnon Grunberg is in 2003 een mooie uitgave verschenen van De kartuize van Parma. Ik had nog niets anders gelezen van Stendhal maar de sfeer doet denken aan de boeken van tijd- en landgenoot Alexandre Dumas; het barst van de hartstocht, hertoginnen en hofintriges. Een van de grootste pluspunten van het boek is de luchthartige vertellerstoon die Stendhal aanslaat en zijn ironisch commentaar. Het boek blijkt grotendeels gedikteerd te zijn in plaats van geschreven en het voelt dan ook alsof dit verhaal aan je wordt verteld. Nadeel hiervan is dat sommige overgangen nogal abrupt zijn en zinnen zomaar van de hak op de tak kunnen springen. Ook minder geslaagd is het feit dat de ontknoping van het bijna 600 pagina's tellende boek in anderhalve bladzijde wordt afgeraffeld (aan de andere kant werd het ook wel tijd er een einde aan te brijen). Toch is De kartuize van Parma, dit gevoelensavontuur uit de 19e eeuw, prettig leesvoer.

Stendhal's Kartuize van Parma vertelt het verhaal van een jonge edelman die zijn weg door het leven zoekt. Hij wordt hierbij veelal beschermd door zijn tante die op hem verliefd is geraakt. Zelf weet Fabrizio niet of hij wel voor de liefde geschikt is.

eRCee noemt in bovenstaand bericht de belangrijkste kritiekpunten op het boek al op. Het enige dat ik hier graag aan zou willen toevoegen is de afwezigheid van een echte hoofdpersoon. Stendhal wisselt af tussen Fabrizio en zijn tante en had er beter aan gedaan te kiezen uit de twee. Dan had hij de emoties veel sterker over kunnen laten komen. Nu is het verhaal toch vaak te afstandelijk om je echt geraakt te voelen, iets wat nog eens wordt versterkt door de vertelstijl van het boek. Zoals eerder is opgemerkt is het boek in twee maanden gedikteerd en daarna nauwelijks meer bewerkt.

Volgens Grunberg's nawoord zou het abrupte overigens het gevolg zijn van een eis van de uitgever, die vond dat het boek te lang zou worden. Zonde voor de lezer, want het boek was duidelijk nog niet af en wist nog steeds te boeien. Natuurlijk, het verhaal is lang en traag, maar juist daarom zou een langer einde gepast zijn.

Uiteindelijk zitten er net iets teveel minpunten aan het boek om het een echt hoog cijfer te kunnen geven. Spijtig, want als er na het dicteren net even wat meer tijd was gestoken in een bewerking van de tekst en het einde goed was uitgewerkt, had er veel meer ingezeten!