menu

Verliefd Verlangen - Nannie Kuiper (1993)

mijn stem
geen stemmen

Nederlands
Jeugdboek / Gedichtenbundel
Psychologisch / Romantiek

61 pagina's
Eerste druk: Leopold, Amsterdam (Nederland)

De grote meerderheid van de negenentwintig gedichten waaruit deze bundel is opgebouwd, handelt over verliefd zijn. Niet alleen over de euforische kant van de zaak, maar ook over de massa verwarrende gevoelens die verliefd zijn oproept, zoals: verlangen bij iemand te zijn, verlangen naar een zoen, wensen en dagdromen, onzekerheid en zoeken naar zekerheid (bijvoorbeeld door bloemblaadjes af te tellen), het gevoel vleugels te krijgen om dan plots keihard neer te komen. In enkele gedichten staan deze gevoelens los van de verliefdheid. De ik-figuur vraagt zich dan af wie ze volgens de anderen is, hunkert naar vriendschap, voelt zich het mikpunt en is woest wanneer blootgegeven is ‘wat verborgen blijven moest’. In de laatste zes gedichten probeert de ik-figuur ook haar standpunt te bepalen tegenover haar ouders. Met haar vader kan ze over die verwarrende gevoelens niet praten, want die voelt het als verraad. En het lukt haar ook niet zo best om van haar moeder los te komen. Tenslotte blijft de vraag ‘Tot hoever mag ik gaan?’, alsook het verlangen toch bij iemand te horen.

zoeken in:
Ted Kerkjes
Het gaat natuurlijk niet om het uiterlijk, maar de titel en de omslagafbeelding van deze bundel maken dat ik er niet zo snel mee in de trein zou zitten of zo.
'Verliefd verlangen' vind ik ook niet zo'n mooie of goede titel. In het Nederlands krijg ik meteen smartlap-associaties bij een woord als 'verlangen'. Het doet mij gelijk denken aan smartlapparodieën, zoals Een lied van verlangen van Wim T. Schippers en Verlangen brandt van Marijke Boon.
In andere talen kan je wel gerust met een woord als 'verlangen' wegkomen. Bob Dylan maakte bijvoorbeeld in de jaren zeventig het plaatje 'Desire' en geen moment heb ik daar ooit smartlap-associaties bij gehad, maar ik zou niet zo snel een Nederlandstalig album beluisteren dat 'Verlangen' heet. Het Nederlands heeft toch een onverklaarbaar andere gevoelswaarde, blijkbaar.

De gedichten in deze bundel zijn allemaal liefdesgedichten. Ik kan mij wel voorstellen dat jonge mensen (basisschool- of brugklasleeftijd) misschien best deze gedichten zouden kunnen waarderen, vanwege eventuele herkenbaarheid. Helaas was er voor mij, buiten de herkenbaarheid hier en daar, niet echt iets te genieten. De gedichten zijn uitermate simplistisch en saai, zowel wat de vorm betreft als de inhoud.

In ieder gedicht staat het gevoelsleven en het bewustzijn van de ik-persoon centraal. Omdat de bundel over verliefdheid gaat, zou je misschien verwachten dat Die Ander ook wel in het bewustzijn van de ik zou rondspoken, maar dat is eigenlijk nauwelijks het geval. Het draait allemaal om de ik, en dan vooral hoe zielig die ik is. Nu is dat op zich natuurlijk helemaal geen probleem - wat gaat er immers boven het zwelgen in zelfmedelijden? - maar de manier waarop deze gevoelens beschreven worden, is gewoon te saai. De gevoelens van verliefdheid en zelfmedelijden leveren helaas geen geen al te boeiende poëzie op, omdat het allemaal te zwart-wit en te basaal is. Liefde is een uitermate boeiend onderwerp waar eeuwig over te schrijven valt, maar als je in een gedicht "verliefdheid" schrijft als je ook "verliefdheid" wil zeggen, levert dat waarschijnlijk niet al te boeiende poëzie op. Nergens ontstijgt Kuiper echt het niveau van het benoemen van iets alledaags. Het is rechttoe rechtaan, en meer niet. Omdat er al zoveel over de liefde geschreven is, voelt de liefdespoëzie in deze bundel aan als één grote open deur. De paar gedichten die niet per se over de liefde gaan, maar handelen over de "gewone" sociale omgang (dus bijvoorbeeld over het contact met de ouders en de klasgenoten) zijn al een pak interessanter. Ook dit zijn geen grootste gedichten, maar het is in ieder geval wat beter dan de rest.

Nannie Kuiper komt in deze bundel op mij ook niet over als een al te taalvaardig dichter. Haar grootste troef is het natuurlijke ritme dat ze in haar taal weet te stoppen: de gedichten hebben over het algemeen een fijn metrum. Maar dit helpt Kuiper compleet om zeep door het knullige rijm aan het einde van ieder vers. Jan van Ciollie omschreef dit als volgt:
Formeel valt vooral het bijzondere gebruik van het rijm op. In alle gedichten rijmt de slotregel op een van de voorgaande regels waardoor de kern van het gedicht, die erin verborgen zit, even oplicht. Rijm als een soort hefboom of lichtflits, wat echter niet altijd even doeltreffend werkt. Op de duur lijkt het soms een trucje en werkt het niet echt verhelderend. (Jan van Coillie in De Poëziekrant)
En dan is Jan ook nog veel positiever dan ik. De rijm in deze bundel is gewoon zwaar irritant en het lijkt bij vlagen zelfs een onbedoelde parodie op poëzie. Soms rijmen de woorden ook niet eens goed: dan gebruikt Kuiper zogenaamde schrikkelrijmwoorden. Midden in een gedicht hoeven rijmcombinaties als 'plaveien / zwerfkeien' en 'kruis of munt / mikpunt' niet te storen, maar als afsluiting van het gedicht is het hoogst onbevredigend.
Ook weet Kuiper voor mijn gevoel ook niet altijd de goede stem te vinden. Zo laat ze de ik-figuur, een puber, spreken over het "vergaren van kennis" als het over school gaat (alsof een scholier dat ooit zegt) en als het over ruzie met ouders gaat, spreekt het lyrisch-ik over "luid protest / en tegendraads gepraat". Dat vind ik ook geen geloofwaardige woorden uit de mond van een puber: een puber zal zichzelf toch niet 'tegendraads' noemen? 'Een rebel' misschien, maar 'tegendraads'? Als je zelf (denkt dat) gelijk hebt, zul je jezelf toch niet tegendraads noemen?

Tot slot vond ik de zwart-wit illustraties van Petra van Bloemendaal ook niet zo geslaagd. Misschien hadden die in kleur de bundel nog wat opgefleurd, maar op deze manier hadden ze er net zo goed niet kunnen zijn, want ze voegen qua beeld of inhoud ook niet zo veel toe. Overigens viel mij de kleding in de tekeningen op: als ik op basis van de kledingstijl van het meisje in de tekeningen zou moeten gokken uit welk decennium deze bundel komt, had ik waarschijnlijk de jaren tachtig gegokt. Dat haar, die grote sieraden en die beenwarmers... Beetje Cindy Lauper-esque. Maar blijkbaar komt de bundel toch echt uit de jaren negentig.

Gast
geplaatst: vandaag om 10:10 uur

geplaatst: vandaag om 10:10 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.