Demian: Die Geschichte einer Jugend von Emil Sinclair - Hermann Hesse (1919)

Dat ik vroeger zowel Siddhartha als Der Steppewolf heb uitgeprobeerd en niet meer weet welke ik nu wel had uitgelezen en welke niet was natuurlijk al een teken aan de wand. Eigenlijk wist ik het dan ook wel, maar Narziss en Goldmund bracht me weer wat aan het twijfelen. Nu weet ik het echter zeker: ik houd niet zo van Hesse.

En dat inzicht (meteen het enige inzicht dat ik door Hesse heb verworven) dank ik aan Demian, een boek dat eigenlijk alles verenigt wat mij juist tegenstaat aan deze auteur. Personages zonder één grammetje vlees en bloed, met worstelingen die ik niet herken en oplossingen die me slechts verbazen. Al die hoogdravende passages. Al die schimmige spiritualiteit. Al die nietszeggende termen als ‘lot’, ‘natuur’, ‘droom’, ‘bestemming’. Ik vind het gewoon geleuter.

Natuurlijk staan er wel wat mooie dingen in dit boekje. Het leest ook redelijk prettig. Maar het heeft duidelijk de bedoeling een enorme herkenning teweeg te brengen, het doel tot gids en leidraad te zijn. En daarvoor heb ik Hesse niet nodig. 2,5*

Hesse is geen gids voor mij, hij biedt me ook geen leidraad. Maar zijn proza vind ik prachtig en een feest om te lezen.

Ik wilde immers alleen dat trachten te leven wat uit mijn binnenste opwelde. Waarom was dat zo moeilijk?

Weer een prachtig boek van Hesse over de zoektocht naar en verwezenlijking van jezelf, vol mooie passages, knappe personages en goed gestructureerd (de hoofdstukindeling met de christelijke thema's). Het mooie aan Hesse is dat hij zoveel van het leven erkent en niets ontkent. Hij laat alles in haar waarde en verweeft tweeduizend jaar filosofie (van Plato tot en met Nietzsche), Griekse cultuur, christendom, boeddhisme en mystiek, tegelijkertijd wetend dat hij alle kennis, wegen die hij heeft afgelegd en symbolen moet loslaten om uiteindelijk tot zichzelf te komen. Een prachtige combinatie van filosofie, spiritualiteit en tragiek, gesitueerd in het moderne Europa. Naar het einde toe wordt Hesse wel steeds veeleisender aan zijn lezer, en vind ik het lastig om nog mee te gaan in zijn wereld. Ook weet ik niet of het betrekken van de Eerste Wereldoorlog een verdienste is, maar daar zal toentertijd natuurlijk anders naar gekeken zijn. Toch een hele bijzondere ervaring dit boek, Hermann Hesse blijft een schrijver naar mijn hart.