De Laatste Getuige: De Man Die Drie Concentratiekampen en een Grote Scheepsramp Overleefde - Frank Krake (2018)
Nederlands
Oorlog
312 pagina's
Eerste druk: Achtbaan,
Hengelo (Nederland)
Wim Alosery zwerft als kleine jongen door de straten van Kattenburg in Amsterdam om uit de handen van zijn drinkende stiefvader te blijven. Daar leert hij te overleven en ontwikkelt hij eigenschappen die tien jaar later zijn leven zullen redden. Liggend op het dak van een rijdende trein ontvlucht hij de verplichte Arbeitseinsatz in Duitsland. Hij duikt onder bij een boer in West-Friesland en schuilt maandenlang in een kist onder de grond, tot hij bij een razzia wordt opgepakt. Na een verblijf in het beruchte Gestapo-hoofdkwartier in de Euterpestraat en het Huis van Bewaring aan de Weteringschans, wordt hij opgesloten in Kamp Amersfoort. Na enkele weken gaat hij op transport naar een relatief onbekend concentratiekamp in Duitsland: Neuengamme, bij Hamburg. Hij weet te overleven door zijn inventiviteit, levenskracht en wat hij op Kattenburg leerde. Wim wordt eveneens tewerkgesteld in Husum en enkele dagen voor bevrijding komt hij op de luxe oceaanstomer Cap Arcona terecht. Terwijl de geallieerden het Duitse leger op de wal tot overgave dwingen voeren jachtvliegtuigen van de RAF bombardementen uit op de schepen die in de baai voor anker liggen. Drie daarvan, waaronder de Cap Arcona, worden vol getroffen.. Op wonderbaarlijke wijze weet Wim het inferno te ontvluchten. Totaal uitgeput bereikt hij de wal, aan de goede kant van de baai. Met niet meer dan vierhonderd andere gevangenen overleeft hij één van de grootste scheepsrampen aller tijden. Op 94-jarige leeftijd is Wim de laatste overlevende die dit nog kan navertellen.
Dit boek moeten ze zeker verfilmen en zonder censuur toe te passen maar zoals het dus werkelijk ook beschreven is.
Afgelopen 2 mei overleed Wim Aloserij.
Diep maar dan ook DIEP respect voor Wim, vooral voor hoe hij zijn leven heeft opgepakt na wat hij allemaal heeft meegemaakt. Dit verhaal zou een eervolle verfilming, hetzij in film- of serievorm, verdienen. Dit verhaal verdient het namelijk om bij zoveel mogelijk mensen bekend te worden.
Na het lezen van meerdere boeken over de concentratiekampen, is me duidelijk geworden dat ik het zelf nooit overleeft had. Mijn jeugd was veel te gemoedelijk en warm. Je moest bikkelhard zijn om alleen de constante spanning al aan te kunnen. Wim Aloserij kon heel wat aan doordat hij al gehard was door een tirannieke stiefvader die er op onvoorspelbare momenten op los kon slaan. Ook was Wim heel slim en vindingrijk. Steeds kansen zien, zodra er een schilder, metaalbewerker, of wat dan ook gezocht wordt je hand als eerste opsteken, omdat je wel aanvoelt dat het werk buiten een mens binnen een paar weken dodelijk zal uitputten. Of je snel aanmelden bij de arts als assistent als je toevallig opvangt dat zo iemand gezocht wordt, en je overdag schuilhouden in de ziekenbarak omdat de ss'ers daar niet durfden te komen in verband met het besmettingsgevaar. Naast een enorme dosis geluk, was Wim echt ontzettend streetwise zou ik bijna zeggen.
Wat een zinloze oorlog als je je bedenkt dat er uiteindelijk helemaal niks overeind is gebleven van de plannen van Hitler. Miljoenen doden en geen enkel resultaat. Deze mannen moesten in Noord Duitsland anti tank wallen graven, waar uiteindelijk niets mee gedaan is. Honderden, duizenden mannen zijn er gestorven van vermoeidheid of simpelweg doodgeslagen door de sadistische kapo's. En het heeft tot niks geleid, hoe zinloos is dat! Die kapo's hadden er plezier in om mensen te zien sterven, dat blijft in mijn hoofd malen. Een zinloze oorlog is 1 ding, maar weerloze mensen op dagelijkse basis vermoorden; ik kan er niet bij. Mensen urenlang dwingen in een onmogelijke positie te zitten en vervolgens dood slaan als diegene door vermoeidheid en pijn omvalt. Het is niet te bevatten vanuit mijn warme en veilige huiskamer.
De schrijver neemt ons mee naar de concentratiekampen van Husum en Neuengamme via de gedetailleerde verhalen van Wim Aloserij uit Amsterdam. Het meest indrukwekkend vind ik de verhalen over de onderlinge solidariteit, de enorme moed (een Deen die een SS'er voor lul zet en daarmee weet dat zijn vonnis geveld zal worden, maar blijft lachen naar zijn medegevangenen), de Jehova's getuigen die hun geloof niet verloochenen ondanks de consequenties... Wat een menselijke kracht. Of bijna onmenselijk kan ik beter zeggen. Het eindigt grotesk op een luxe cruiseschip. Het enorme contrast van stervende skeletten, op het mooie tapijt liggend in hun eigen uitwerpselen is bizar. De paniek die wordt beschreven op het moment dat de bommen inslaan, nazi's die met hun vrouwen in bootjes proberen weg te komen, onderweg iedereen om hen heen dood schietend, maar toch kapseizend door het vele getrek aan de boot waarna er in de chaos een gejuich op gaat bij het zien van de verdrinkende Duitsers... Het is bijna teveel om te bevatten voor een eenvoudige lezer als ik.
Even tot rust komen nu, de 2e wereldoorlog zit momenteel dag en nacht in mijn hoofd. Snel weer terug naar Stephen King, zijn boeken zijn ineens een oase van rust vergeleken bij wat ik hier las.