menu

American Psycho - Bret Easton Ellis (1991)

mijn stem
3,98 (290)
290 stemmen

Engels
Psychologisch / Thriller

478 pagina's
Eerste druk: Vintage Books, New York (Verenigde Staten)

Patrick Bateman is een aantrekkelijke jongeman die een vermogen verdient op Wall Street. Overdag bezoekt hij dure, trendy restaurants en brengt hij zijn lichaam in perfecte conditie in de sportschool. Maar onder dit dunne laagje oppervlakkigheid lijkt een heel ander persoon te zitten, die op het punt staat om uit te barsten.

zoeken in:
avatar van Kronos
1,0
Alles mag.

Maar ik zie nog altijd niet in hoe dat je mening kan zijn als je niet alle boeken hebt gelezen.

Meer dan wat pushen of pimpen van een eigen favoriet zie ik dan ook niet in zo'n uitspraak.


Het verhaal wordt omschreven als een zwarte komedie. Zo bekeken vind ik het allerminst geslaagd. Want in het merendeel van het boek, bestaande uit beschrijvingen van kledij, gore sex en moordpartijen, ontbreekt de humor.
Een thriller las ik er ook niet in. Ik vond het vooral erg saai en al snel heel voorspelbaar.

avatar van HankMoody
5,0
Blijft natuurlijk subjectief wat je het beste boek ooit vind ook al heb je alle boeken gelezen die er zijn (wat volgens mij onmogelijk is) dan zou het nog altijd subjectief zijn.

Het boek is doorspekt met zwarte humor. 'I have to return some videotapes.'
Kan natuurlijk gewoon niet jouw humor zijn.

En die beschrijvingen van gore sex en moordpartijen nemen eigenlijk maar vrij weinig bladzijdens in beslag.

avatar van Kronos
1,0
HankMoody schreef:
'I have to return some videotapes.'
Kan natuurlijk gewoon niet jouw humor zijn.

Ik hou zeker van zwarte humor en ik herken de zwarte humor daar wel in. Maar sterk vond ik het de eerste keer lezen al niet en niet sterke humor wordt bij herhaling gewoon saai.

HankMoody schreef:
En die beschrijvingen van gore sex en moordpartijen nemen eigenlijk maar vrij weinig bladzijdens in beslag.

Maar ik noemde ook nog de beschrijvingen van kledij. Daarmee is toch al meer dan de helft van het boek gevuld. Of beter gezegd, vol geluld.

Maar ieder zijn smaak natuurlijk. Het komt mij in ieder geval over dat dit boek louter spraakmakend is geweest om expliciete inhoud en niet om literaire kwaliteiten.

vermeerf
Ellis hint zojuist op twitter over een mogelijk vervolg op American Psycho, het klinkt goed...Bateman's jeugd en vervolgens hoe het nu met hem gaat:

1:00 AM in L.A. and sitting at my desk finishing a script and suddenly I'm making notes on where Patrick Bateman's now and maybe he could...

Flashback: Patrick as a teenager and then moves into college before he gets to New York and how Pierce & Pierce is forced by his dad to...

Hmmm... Maybe I'll call my publishers on Monday... But have to figure out what the structure is... Definitely murders at prep school and ...

Well, if this American Psycho sequel pans out I'd get in touch with my agent first but will have to spend the weekend seeing if it works.

Patrick's first killing would not have been at Harvard. It would have been before... it would have been his father's mistress...

Patrick would hate Obama and for example, go into great detail about the Honey Badger fraudulence and he'd love Kim Kardashian.

How would Patrick Bateman deal with the notion of transparency? Or did he already deal with it in the original? Thoughts as I write notes...

Patrick would post pics of murdered girls on Facebook and either no one would notice or post "Fuck yeah" and that's what I'm thinking about.

4,0
Ik ben er vanochtend in de trein in begonnen. Na college doorgelezen en net eventjes nog een stukje verder gegaan. Het boek pakt me. Na 150 pagina's kan ik al zeggen dat dit prettig leest. Waardoor? De hele psychologie die Bateman zelf op tafel legt. Door mijn hoofd blijft al maar de vraag doorsijpelen: wat is hier van waar. Wat is waarheid nog? Is Bateman daadwerkelijk een psycho, of lezen we alleen gedachten, geen werkelijke gebeurtenissen?

De beschrijvingen zijn helder. Iedereen ziet wat er gebeurt, wat voor milieu Bateman zich in begeeft. Naast waarheid is de vraag wat waarde is. De artefacten, kleding, het uiterlijk, of is het af en toe de niet al te stilistische maar zeer stijlvolle manier van denken/schrijven zelf.

Met die gedachten lijkt Easton Ellis zeer beïnvloedt door Nietzsche. Mijn vraag is in hoeverre dat zo is. De nihilistische wereld waarin Bateman zich begeeft, heeft in ieder geval veel van Nietzsche's schrikbeelden weg.

avatar van HankMoody
5,0
Vooral beïnvloedt door Dostojevski. De uitgave die ik heb begint ook met een quote uit 'Herinneringen uit het ondergrondse.'

In Herinneringen uit het ondergrondse lezen we Dostojevski’s kritiek op het utopisch socialisme dat zo populair was in de jaren 60 (van de negentiende eeuw); American psycho is Ellis’ aanklacht tegen de oppervlakkigheid van het consumentisme van de jaren 80 (van de twintigste eeuw). We moeten hoofdpersoon Patrick Bateman zien als een product van Manhattan in de jaren 80, lijkt Ellis te zeggen, net zoals de ondergrondse man van Dostojevski het product is van Rusland circa 1860.

avatar van Raskolnikov
4,0
“It was a sitdown dinner for five hundred… no, excuse me, seven hundred and fifty, followed by a sixteen-foot tiered Ben and Jerry’s ice cream cake. The gown was by Ralph and it was white lace and low-cut and sleeveless. It was darling. Oh Patrick, what would you wear?”

Zomaar een passage die de feitelijke schrijfstijl illustreert, de feitelijkheid ook waarmee de personages in het ontaarde Wall Street yuppenmilieu elkaar bezien. Geen gedachten, geen gevoelens, het ideaalbeeld van een trouwerij is bovenstaande klinische boodschappenlijst. Een seksscène of een gruwelijke moord wordt met dezelfde droge precisie beschreven als de badkamerrituelen van Patrick Bateman (3, 4 pagina’s over scheren en tandenpoetsen, jawel), de kledingmerken waarin de personages zich hullen of de discografie van Whitney Houston. In die consequent doorgevoerde stijl vervliegt elke morele betekenis, aan het oppervlakte is immers alles gelijk en meer is er niet.

Een saaie leeservaring is het daarmee allerminst. Dat Easton Ellis maar weinig onder het oppervlakte laat kijken, wil niet zeggen dat daar niets te vinden is. Bateman blijft weliswaar een enigmatisch personage, maar af en toe sijpelt er toch wat van dienst psychologie tussen de regels door; “This is my reality. Everything outside of this is like some movie I once saw.” Het raadsel Bateman blijft in stand, het is tekenend dat Easton Ellis blijkbaar met de gedachte speelt van een vervolg.
4/5

avatar van Thomas83
3,5
Aardig boek. Bateman is griezelig en komisch tegelijk. Alleen al... zijn manier van praten. De oppervlakkigheid van het yuppenwereldje waarin Bateman verkeert wordt er wel echt in geramd met voortdurend weer die gedetailleerde beschrijvingen van wat iedereen draagt, maar ik vind het juist wel erg komisch en goed werken hoe Easton Ellis dit stug blijft volhouden. Heerlijk al die oppervlakkigheid. Wat een materialisme en snobisme. Iedereen die met elkaar vreemdgaat, het eeuwige druk maken om waar men een reservering heeft (er is altijd weer een "nieuwste restaurant"), met wie men gezien wordt (al lijken de yuppies zo op elkaar dat ze continu elkaar met anderen verwarren) , het beschimpen van de overal in de stad opduikende zwervers, enzovoort.

Het boek gaat zo een hele tijd door voor het eerste echte geweld opduikt. Daardoor komt het gelijk ook extra hard aan. Een erg nare scène. Aardig ook trouwens hoe die dagboekstijl lekker van de hak op de tak is, waardoor Patricks verwarde psyche extra goed overkomt. Hij gedraagt zich eigenlijk heel het boek door en door slecht, maar de schrijver laat vaak wel doorschemeren dat hij eigenlijk een heel zielig en wat anoniem figuur is. Zoveel meer dan alleen de grappige en pyschotische ijdeltuit die hij in de verfilming lijkt. Daarom kreeg ik zowaar toch wat medelijden met hem tegen het einde van het boek. De scènes met zijn secretaresse, zo'n beetje de enige normale persoon in het boek, vond ik ook wel aangrijpend.

Het geweld ontspoort steeds meer naarmate het einde nadert. Zelfs een klein kind moet er aan geloven (ook al zo'n akelige scène), iets waar men zich in fictie zelden aan waagt in een in detail beschreven scène. Maar het lijkt me het meest waarschijnlijk dat al het geweld ontsproten is aan de fantasie van Bateman. Al is er nog een mogelijkheid dat het wel allemaal gebeurd is en hij uit handen van de politie blijft doordat iedereen zo op elkaar lijkt (waardoor Paul Owen "gezien" wordt terwijl het iemand anders is) en niemand wat geeft om al die zwervers en hoertjes die het leeuwendeel van Patricks slachtoffers uitmaken. Van welke van de twee mogelijkheden er ook sprake is, in allebei de gevallen zegt het weinig positiefs over de uitvergrote wereld die Easton Ellis in zijn boek schetst.

Al met al niet helemaal de moderne klassieker waar ik op hoopte, maar absoluut een heel aardig boek. Aanvankelijk had ik wat moeite met de fragmentarische en afstandelijke manier van vertellen door een hoofdpersoon met een totaal gebrek aan persoonlijkheid, maar uiteindelijk schuilt hier wel een groot deel van de boodschap van het boek in. Het is niet zo diepgaand allemaal, maar zeker heel vermakelijk en bij vlagen schokkend. Komische hoogtepunten vond ik denk ik wel die net wat te serieuze muziekrecensies van Patrick, vooral door het contrast, en die musical Oh Africa, Brave Africa, haha. Oh ja, en die achtervolging waarin het materialisme van Patrick zelfs in zo'n noodsituatie nog opduikt als hij denkt over welke auto hij het liefst zou vinden. 3.5*.

5,0
Lang geleden dat ik nog zo'n sardonisch boek heb gelezen, Ellis houdt er zeker van om het zijn lezer zo ongemakkelijk mogelijk te maken. En vreemd genoeg vind ik dat nog leuk ook, al kreeg ik soms ronduit walgelijke dingen voorgeschoteld. Ik snap wel waarom veel Amerikanen het zo moeilijk hadden met deze vergevorderde vorm van cynisme, zijn ze daar toch niet gewoon. Al kan ik er ook wel goed inkomen dat je het als vrouw heel benauwd kan krijgen tijdens het lezen.

Toch, het ultra-geweld heeft zijn functie: Ellis' kritiek op de oppervlakkige, zielloze, materialistische 'kijk mij eens'-levensstijl (die toch heel wat mensen erop nahouden, zij het meestal niet zo erg als in dit werkje gelukkig) komt er ontzettend effectief door over. Hoe extremer het allemaal wordt, hoe afgestompter hoofdfiguur Patrick Bateman en de rest reageren. Zeer interessant spanningsveld.

Het is overigens niet enkel gruwelijke gewelduitbarstingen dat de klok slaat. Ook wanneer Ellis de gebeurtenissen low key houdt en de personages opvoert als onwetende slachtoffers van een onlogische wereld (mijn favoriete moment is wanneer Patrick Bateman ziet dat zijn zakenrelatie een gerecht met truffels bestelt op restaurant, en daarom per se ook truffels bij zijn eten wil, al past het totaal niet bij de rest) zit hij er boenk op, lekker tragikomisch wordt het dan.

Waarom toch geen 5 blinkers van mijn kant? Gevoelskwestie. Langs de ene kant vind ik American Psycho absoluut briljant in wat het wil vertellen en de uitwerking hiervan, maar langs de andere kant weet ik nu al dat ik hier niet vaak meer naar zal teruggrijpen wegens soms echt te gruwelijk. Doe ik het wel en vind ik het nog steeds geniaal, dan zit er zeker een verhoging in.

Een boek dat ik binnenkort zeker zal lezen, hoor relatief positieve reacties over dit boek.

avatar van Theunis
3,5
Een van de meest opmerkelijke boeken die ik ooit las. En nu, nu ik het boek net uit heb gelezen, vind ik nog lastig te bepalen wat ik er precies van vind. Laat ik dan maar beginnen bij mijn eerste gedachtespinsels over een oordeel. Na zo'n 200 pagina's was ik het boek spuugzat. Ik hekelde de nihilistische, materialistische, oppervlakkige hoofdpersoon, met wie ik me nauwelijks wilde identificeren. Er zat geen verhaallijn in en het boek sukkelde van dialoog naar monoloog, van restaurant naar club. Ook de schrijfstijl vond ik niet geweldig. Wat Ellis in 100 pagina's beschrijft, zou een andere schrijver in een aantal pagina's kunnen lukken. Dacht ik. Nu twijfel ik. Het grote aantal pagina's vol onzin zegt ook iets. Maar op dat moment was de enige waarom ik verder bleef lezen, dat er af en toe een tip van een lugubere sluier werd gelicht. Toen dat toch gebeurde, en de schrijver de meest weerzinwekkende daden van de hoofdpersoon tot in de meest huiveringwekkende details beschreef, wist ik het zeker: ik vind het geen leuk boek.

En toch bleef ik lezen. Waarom? Om het effect? Het totale gebrek aan menselijkheid en de aantrekkingskracht daarvan? De herkenbaarheid van de oppervlakkigheid van de huidige samenleving? De simpele vraag of Bateman uiteindelijk gepakt gaat worden? Hoe het ook zij, het is te simpel om het boek te snel als overgewaardeerd of tegenvallend te bestempelen. Het boek is niet een aaneenschakeling van goorheden en ook al liggen deze wandaden continu op de loer, het hele boek is meer dan dat. Het is volgens mij ook zeker niet het meesterwerk dat velen er van maken, maar het boek zal nog wel even in mijn herinnering blijven hangen.

5,0
Dit boek zit veel dichter bij de werkelijkheid dan veel mensen denken of durven te erkennen. Het vat precies de menselijke kern samen.

sebfranc schreef:
Het verzuipt een beetje in zijn eigen regeltjes. De zoveelste beschrijving van alle merken die iemand draagt begint echt te vervelen. Zo zijn er veel dingen die steeds terugkomen. Ben daarom gedurende het boek steeds meer gaan scannen in plaats van lezen. Het idee om iemand allerlei gruweldaden te laten begaan zonder dat anderen ......... (ik verklap dit niet) is wel ijzersterk, en had ik graag beter uitgewerkt gezien. De film doet dat beter.


Ik begrijp jouw standpunt volledig, maar dat was ook Ellis' doel bij het schrijven van dit boek. Vele (waaronder ik) vinden dat het boek op een bepaald moment saai begint te worden omdat je telkens weer hetzelfde zag zoals je zegt. Maar er is een betekenis achter het kapitalistisch beeld die Patrick constant weergeeft, het is namelijk een statussymbool. Indien hij die behoefte niet bevredigt (het tonen aan de maatschappij dat hij beter is dan de rest van de samenleving) begint hij te moorden. Dus zijn gruweldaden zoals je zegt gaan gepaard met zijn persoonlijke emoties. + Je hebt gelijk dat de film de details van het boek beter weergeven dan het boek zelf, omdat je daar echt een bepaald idee krijgt van wat Ellis achter het hoofd had. Terwijl het boek 'vage' beschrijvingen meegeeft.

4,0
Thomas83 schreef:
De oppervlakkigheid van het yuppenwereldje waarin Bateman verkeert wordt er wel echt in geramd met voortdurend weer die gedetailleerde beschrijvingen van wat iedereen draagt, maar ik vind het juist wel erg komisch en goed werken hoe Easton Ellis dit stug blijft volhouden. Heerlijk al die oppervlakkigheid. Wat een materialisme en snobisme. Iedereen die met elkaar vreemdgaat, het eeuwige druk maken om waar men een reservering heeft (er is altijd weer een "nieuwste restaurant"), met wie men gezien wordt (al lijken de yuppies zo op elkaar dat ze continu elkaar met anderen verwarren) , het beschimpen van de overal in de stad opduikende zwervers, enzovoort.


Perfecte samenvatting van de sfeer die in het boek heel goed en consistent wordt neergezet.

Ja, die lange beschrijvingen. In het begin kon het zeker goed hebben, ik vond het zelfs speciaal. Na een tijdje was het inderdaad afgezaagd.

Ik heb gehoord dat er kritiek op het boek is gekomen omdat de martelingen en moorden te gedetaileerd beschreven worden, maar dat is net hetzelfde als heel die discussie over videogames. Bij mijn weten speelden Hitler, Dzjengis Khan en Stalin ook geen videogames en was dit boek er ook niet in de tijd. Gekken heb je overal. Een beetje geweld in fictie kan ik wel pruimen.

Dit was voor mij ook een indrukwekkend boek dat mij altijd zal bijblijven.

avatar van Jason82
2,0
Twee willekeurige hoofdstuk titels:

Kind doden in de dierentuin

Probeert meisje te koken en op te eten

Tja, wat ga ik hierover melden wat niet eerder al gemeld is. Ik richt me dus maar op de gruwelijke beschrijvingen. Zeker het hoofdstuk "Kind doden in de dierentuin" vond ik zeer onprettig. Het stootte me gewoon af. En dat gold eigenlijk voor meerdere, zeer expliciete martel- en moord beschrijvingen. Los van wat de schrijver ermee beoogt heeft, ik vond het gewoon niet zo prettig lezen zo vlak voor het slapen gaan. En ik ben echt wel wat gewend, dus dit wil wel wat zeggen.

Gek genoeg bleef ik wel geboeid lezen. Ik vond de delen buiten de benoemde scènes om echt wel goed en ik was steeds benieuwd hoe het zou eindigen. Dat bleek vrij vaag te zijn, hoewel je als lezer constant vermoed dat het zich allemaal in het hoofd van onze psychopaat afspeelt.

Een waardering uitdrukken in sterren vind ik buitengewoon lastig. Ik hou het vooralsnog even in het midden.

avatar van Dr Channard
3,5
Ben er met plezier aan begonnen maar verwachtte dat het middendoor wat ging breken met de repetitieve schrijfstijl wat niet het geval is. Sommige zaken worden in uiterst gedetailleerde omschreven maar na een tijd waren de pauzes die ik heb ingelast heel groot en lag het boek stof te happen. Ik heb het dan toch wel uitgekregen maar had misschien iets meer verwacht van dit uitgesproken boek. 3,5*

JoeCabot
Well, that escalated quickly …

Ik had de film al gezien en hoewel enkele taferelen zeer herkenbaar zijn, springen vooral de verschillen in het oog. Het boek is tegelijk explicieter én subtieler.

Zo graaft deze roman wat dieper in de geest van meneer de psychopaat. We zien hoe het dun laagje beschaving steeds verder afbladert en hoe Bateman schijnbaar “oprecht” (ik vind even geen beter woord) worstelt met de leegte van het Wall Street-wereldje. De manier waarop Ellis deze poppenkast beschrijft is weinig conventioneel, bij momenten zelfs surreëel, maar na een tijdje begrijp je als lezer wel waarom iemand in deze situatie alle grip op de werkelijkheid verliest.

Maar de roman is dus ook een pak explicieter dan de film. Vooral in de laatste 100 à 150 pagina’s gaan alle remmen los en trakteert Ellis op een waar gore-festijn. Op een gegeven moment begon ik me echt vragen te stellen bij de mentale gezondheid van de auteur (nadien gaf Ellis overigens toe dat hij zelf niet helemaal lekker in zijn vel zat).

Voorts valt er letterlijk geen enkele zin te bespeuren die ook maar een zweempje menselijkheid uitstraalt. Om maar te zeggen dat dit boek behoorlijk hardcore is. In dat opzicht is het relaas van Pat Bateman en zijn kliekje zombie-bankiers een perfecte allegorie over een samenleving waarin alles en iedereen gedegradeerd wordt tot wegwerpartikelen.

Interessant ook hoe Bateman schijnbaar met alles wegkomt. Alsof een maatpak en een glad kapsel je immuun maken voor vervolging, ook al ligt Manhattan bezaaid met lijken. Niet dat die opvatting zo revolutionair is, maar zelden beschreef iemand het zo gevat als Ellis, met als hilarisch hoogtepunt het moment waarop Bateman zijn daden doodleuk opbiecht aan een collega-yuppie in een voicemailbericht.

Ellis hanteert nog steeds de koele, observerende stijl van in Less Than Zero. Verwacht dus geen lyrische beschrijvingen, deze auteur houdt het graag droogjes. Het contrast met de expliciete taferelen zorgt voor een komisch, onwezenlijk effect.

4*

4,5
Ik ga niet teveel ingaan op het boek,er is al genoeg over geschreven. Het audioboek is ook echt de moeite, volgens mij door de schrijver zelf ingelezen en de humor in het boek komt duidelijk tot uiting.

avatar van H€yoka
3,5
Prettig gestoord boek, waar ik in eerste instantie de handboek wou werpen omwille van het oeverloos beschrijven van de kledij die mensen dragen en de waarde die daar aan gehecht. Het irriteerde me mateloos en laat dat nou net de opzet van het boek zijn. Goed gedaan, zou ik zo zeggen dus.

De moordscènes gaan een beetje aan me voorbij. Ik ben eerder verstandelijk empathisch en dat soort dingen glijdt dan voorbij als in een 'in het echte leven gebeurt dat niet', dus kan ik me daar niet druk, boos, angstig... om voelen.

Ik kan perfect begrijpen waarom mensen dit een 4-5* boek vinden, maar voor mij is het einde waarbij alles bij hetzelfde blijft en het verhaal zich zomaar in het hoofd van Patrick kan afspelen een minpunt. Patrick gaat door het boek en is aan het einde niets wijzer dan ervoor.

Daarom beperk ik me tot een 3.5*

avatar van HankMoody
5,0
H€yoka schreef:


De moordscènes gaan een beetje aan me voorbij. Ik ben eerder verstandelijk empathisch en dat soort dingen glijdt dan voorbij als in een 'in het echte leven gebeurt dat niet', dus kan ik me daar niet druk, boos, angstig... om voelen.



Maar het gebeurt wel in het echte leven?

avatar van H€yoka
3,5
HankMoody schreef:
(quote)


Maar het gebeurt wel in het echte leven?


"in mijn leefwereld gebeurt dat niet" dan?

avatar van HankMoody
5,0
H€yoka schreef:
(quote)


"in mijn leefwereld gebeurt dat niet" dan?


Ow nou dat is saai

Ik denk omdat de hoofdpersoon juist zo emotieloos is en de moorden hetzelfde beschreven worden als kleding en dergelijk dat het juist meer emotie teweegbrengt, althans geldt voor mij, maakt dan meer indruk.

En dat het voor een doorgewinterde horrorfan zoals Jason82 en ik ook vooral qua films dan, het heel hard aankomt.

Gast
geplaatst: vandaag om 10:09 uur

geplaatst: vandaag om 10:09 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.