menu

Duizend-en-een Nachtmerries - Rodaan Al Galidi (2017)

mijn stem
2,50 (1)
1 stem

Nederlands
Verhalenbundel
Sociaal

173 pagina's
Eerste druk: Jurgen Maas, Amsterdam (Nederland)

'Duizend-en-een nachtmerries' wordt door bijna evenveel verschillende personages bevolkt, met hun kleine en grote verhalen, levensvragen, twijfels, irrationele angsten en verlangens. In deze bundel wordt het kleine uitvergroot en als hij op bezoek gaat bij de Nederlanders die hij inmiddels zo goed kent weten ze hem nog steeds keer op keer te verwonderen. Hoe kijken zij naar elkaar, en wat voor verrassende ontmoetingen levert dat soms op? Dit boek gaat over terreur en sleur, maakt een reis van mens tot mens, laat je lachend lezen, bevragen, hier en daar antwoorden. En misschien kom je wel jezelf tegen.

zoeken in:
avatar van Donkerwoud
2,5
'Hoe Ik Talent voor het Leven Kreeg' (2016) is één van de belangrijkste boeken in de Nederlandstalige migratieliteratuur, omdat Rodaan Al Galidi een vinger op de zere plek legde van de psychologische gevolgen van ons hardvochtige asielbeleid. Een bureaucratisch, ontmenselijkend systeem waar mensen jarenlang in tergende onzekerheid wachten of ze wel of niet die asiel-status krijgen, terwijl ze zich door gedwongen werkeloosheid en gebrek aan perspectief nauwelijks kunnen of mogen ontplooien. Precies het juiste boek op het juiste moment, daarbij geholpen door een sympathieke media-persoon als Rodaan Al Galidi die zijn eigen ervaringen had verweven met een fictie-vertelling. Het boek hield stilistisch niet over en had ik moeite met de wat simplistische (soms zelfs beledigende) weergave van sommige vrouwenfiguren in het werk. Maar de spanning die Al Galidi schiep tussen zijn positie als auteur en de sociaal realistische fictiewereld was een krachtig middel om een urgent, doch onderbelicht facet van de vluchtelingenproblematiek te schetsen.

In 'Duizend-en-een Nachtmerries' (2017) tapt Rodaan Al Galidi uit een ander vaatje. Geen sociaal realisme met een kafkaiaans tintje maar absurdistische korte verhaaltjes met verwijzingen naar actualiteiten en eigentijdse thema's. Al begint ook deze verhalenbundel met een soortgelijk kattebelletje naar de lezer toe. Hier een 'mededeling ter geruststelling' om de lezer erop te wijzen dat deze nachtmerrieverhaaltjes louter aan de verbeelding van de schrijver zijn ontsproten. Deze verhaaltjes zijn uitvergrotingen van de realiteit en de personen waar hij zijn fictie-figuren op baseerde leven waarschijnlijk gezond en wel verder. Die introductie laat voor mij zowel de kracht van deze bundel als de zwakte ervan zien. Het is een beetje knullig en gekunsteld, maar weet juist daarom vanaf die waarschuwing een prettige underdog-sfeer te creëren. De personages die Al Galidi in deze bundel opvoert zijn namelijk ook muurbloempjes, twijfelaars en weifelaars en mensen in de periferie van de samenleving. Zelfs een kunstrover, een terrorist, een jongedame die graag vrijt op historisch beladen plaatsen en iemand die Saddam Hoessein bijna dagelijks zou kunnen wurgen, krijgen in zijn verhalen iets aandoenlijks en vertederends. Alsof Galidi zijn imaginaire lezer probeert te sussen met fabeltjes waarin schoonheid prevaleert en de duistere kanten van de mens beter weggelachen worden.

Anders dan 'Hoe Ik Talent voor het Leven Kreeg' (2016) mist deze uitnodiging tot een postmoderne leeshouding (het spanningsveld opzoeken wat de auteur vertelt en zijn persoon) een gevoel van urgentie of noodzaak. De inleiding levert namelijk niet een stevig raamwerk waartegen de afzonderlijke verhalen cachet en inhoud krijgen, maar voelt als ludieke gimmick waar verder te weinig mee wordt gedaan. Ook als afzonderlijke bundel (want het is flauw om Al Galidi alleen vanuit mijn eigen opvattingen over postmoderne literatuur af te rekenen) is het niveauverschil tussen de verschillende verhaaltjes te groot. Zo vond ik de lijnen die Al Galidi her en der uitzet over de Irak-oorlog interessant, omdat hij dit specifieke aspect bewust wegliet uit 'Hoe Ik Talent voor het Leven Kreeg' (2016). Daar ging het over een ander trauma, namelijk die asielprocedure. Maar tegenover die sterke verhalen staan te vaak flauwe taal- en vormspelletjes die niet beklijven, of soms zelfs een beetje moraliserend voelen. Het levert een wisselvallige bundel op waar de spanningsboog niet sterk genoeg staat qua overlappende thema's, relevantie en samenhang. En echt vaak kon ik er nu ook niet om lachen.

- Voor meer oorlogstrauma, Irak-oorlog en kafkaëske fictie die mentale wonden verdoezelt: lees de macabere maar bloedstollend goed geschreven bundel 'Lijkententoonstelling' (2017) van Hassan Blasim.

- Voor een postmoderne hervertelling van Duizend-en-een-nacht: lees het ingenieuze weefwerk 'The Hakawati' (2008) waarmee Rabih Alameddine zijn jeugdherinneringen aan Libanon kruidt met verwijzingen naar die verhalencyclus.

- En voor nog meer Duizend-en-een-nacht: lees ook hoe Nagieb Mahfoez in 'Arabische Nachten en Dagen' (1981) zich het epos opnieuw toe-eigende van de vroegere kolonialen. Een vlammende allegorie over de turbulente machtswisselingen in het Egypte van z'n tijd.


Gast
geplaatst: vandaag om 15:55 uur

geplaatst: vandaag om 15:55 uur

Let op: In verband met copyright is het op BoekMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.