Het Jaar van de Kreeft - Hugo Claus (1972)
mijn stem
39 stemmen
Nederlands
Psychologisch / Romantiek
331 pagina's
Eerste druk: De Bezige Bij,
Amsterdam (Nederland)
Het jaar van de kreeft is het liefdesverhaal tussen een geslaagde man van de wereld, Pierre, en Toni, een kapster in het revue-wezen, of wat daarvoor door gaat. Zij is geen schoonheid, maar haar onvolkomenheden ontroeren Pierre juist. Zij wekte verdriet in hem, tederheid, en tegelijkertijd was zij een vreemdelinge waarvan de eigengereide geslotenheid hem ergerde en verwarde. Al gauw blijkt dat Toni in seksueel opzicht frigide is. Ze herinnert zich slechts één keer klaargekomen te zijn, toen haar echtgenoot, Karel, haar ontmaagdde.
0
geplaatst: 2 juli 2007, 11:23 uur
Nooit is de liefde en haar onmogelijkheid, ontoegankelijkheid, onzekerheid en vernietigingslust beter in beeld gebracht dan in Claus' 'Het Jaar Van De Kreeft'. De zinsbouw maakt het erg intiem, realistisch en herkenbaar. Tranen in mijn ogen. Vijf sterren.
0
geplaatst: 13 januari 2008, 13:07 uur
Vind de liefde juist nog nooit zo slecht beschreven (nou ja, dat is overdreven, een bouquetreeksboekje zal slechter zijn) dan hier. Toni heeft weing inhoud en is volgens de beschrijving van Pierre niet echt mooi te noemen zodat volslagen onduidelijk is wat hij in haar ziet dat hij haar als Zijn Grote Liefde beschouwt. Vond het tamelijk plat geschreven, geen diepgang met onnodig veel herhaling van zetten.
0
geplaatst: 17 september 2015, 11:33 uur
Wat een vreselijke vermoeiende verhaallijn. De personages zijn inhoud-loos en saai, nergens wil het ook spannend worden.
Waarom ik dan toch 3 sterren geef? Voor de schrijfstijl, het woordgebruik en het feit dat je blijft doorlezen, dat is een prestatie.
Waarom ik dan toch 3 sterren geef? Voor de schrijfstijl, het woordgebruik en het feit dat je blijft doorlezen, dat is een prestatie.
1
geplaatst: 5 augustus 2024, 22:21 uur
Een romance die er geen is: allicht moet je Hugo Claus heten om een roman toch met die ondertitel de wereld in te durven sturen. Als ‘De Metsiers’ bij de op klassieke leest geschoeide critici in verkeerde aarde viel omwille van de alomtegenwoordige ontucht, menig vulgariteit en het opzienbarende vormelijk experiment, dan splitste de auteur zijn lezers met ‘De Verwondering’ het onverwerkte Vlaamse collaboratie-verleden door de maag, in een labyrintisch verteld narratief dat bij waanzin uitkomt. En ook ‘Het jaar van de kreeft’, Claus' volgende "grote roman" in het rijtje, schopt wederom tegen schenen, deze keer omdat er geen handvol bladzijden kunnen voorbij gaan of er wordt behoorlijk expliciet van bil gegaan.
In een roman over een affaire moet dat kunnen, zoveel is zeker. Bovendien verloochent Claus zijn stilistisch meesterschap niet. Hoewel hij zijn protagonist Pierre doet smelten voor de imperfecte en al te ordinaire Toni, die zich in menig dialoog hoogst oppervlakkig uitdrukt, blijft ‘Het jaar van de kreeft’ een met schijnbaar nonchalante zwierigheid geschreven roman, met een prima metrum en voldoende talige verrukking om de lezer aan het lezen te houden. Op vlak van de psychologie stelt het boek echter onherroepelijk teleur. Claus verklaarde na publicatie dat het centrale koppel gemodelleerd was naar zijn eigen relatie met Kitty Courbois, die net schipbreuk had geleden. Was ‘Het jaar van de kreeft’ dan louter een afrekening?
Hoe sappig Claus het personage Toni (en dus de erotische passages met haar) ook weet te beschrijven, zij blijft een archetype: mishandeld door haar vader, nadien onherroepelijk in de klauwen van verkeerde mannen die haar gebruiken of misbruiken. Zelf kan ze niet besluiten tot een duurzame verbinding: ze ondergraaft systematisch haar kansen op duurzaam geluk, vanuit een destructief mechanisme dat zich van kindsbeen af heeft ingezet. Noem het...bindingsangst, voilà! Hoezeer dit persona ook ‘realistisch’ moge zijn, zonder intrigerende tegenpool blijft het een vlak portret. En ziedaar het grootste manco van deze roman: Pierre mag dan wel een erudiet en geestig vertelperspectief opleveren, hij wordt voorgesteld als een slaaf van zijn compleet irrationele verlangen naar een vrouw die zichzelf en haar omgeving ten gronde richt. Naar een motief dat Pierre’s immer onderdanige hunkering verklaart, is het vergeefs zoeken. Immers, een permanente geilheid kan toch niet volstaan als argument om Toni in al haar grillen tegemoet te komen? Of gelooft Claus oprecht dat continue seksuele hunkering bij een man zoiets fataal als liefde kan katalyseren?
‘Het jaar van de kreeft’ mag dan lezen als een verslavende soap, door Claus als de meesterlijke dramaturg die hij was naar een emotionele catharsis gestuwd, het blijft finaal een haast banale getuigenis van zomaar een affaire tussen een boekhouder en een kapster. Fascinerend hoe Claus uit zoiets afgezaagd toch originele literatuur weet te puren, jawel. Anderzijds heeft het boek veel weg van een kunstige vereffening van relationele perikelen, waar de modale lezer zich niet voor hoeft te interesseren.
2,75*
In een roman over een affaire moet dat kunnen, zoveel is zeker. Bovendien verloochent Claus zijn stilistisch meesterschap niet. Hoewel hij zijn protagonist Pierre doet smelten voor de imperfecte en al te ordinaire Toni, die zich in menig dialoog hoogst oppervlakkig uitdrukt, blijft ‘Het jaar van de kreeft’ een met schijnbaar nonchalante zwierigheid geschreven roman, met een prima metrum en voldoende talige verrukking om de lezer aan het lezen te houden. Op vlak van de psychologie stelt het boek echter onherroepelijk teleur. Claus verklaarde na publicatie dat het centrale koppel gemodelleerd was naar zijn eigen relatie met Kitty Courbois, die net schipbreuk had geleden. Was ‘Het jaar van de kreeft’ dan louter een afrekening?
Hoe sappig Claus het personage Toni (en dus de erotische passages met haar) ook weet te beschrijven, zij blijft een archetype: mishandeld door haar vader, nadien onherroepelijk in de klauwen van verkeerde mannen die haar gebruiken of misbruiken. Zelf kan ze niet besluiten tot een duurzame verbinding: ze ondergraaft systematisch haar kansen op duurzaam geluk, vanuit een destructief mechanisme dat zich van kindsbeen af heeft ingezet. Noem het...bindingsangst, voilà! Hoezeer dit persona ook ‘realistisch’ moge zijn, zonder intrigerende tegenpool blijft het een vlak portret. En ziedaar het grootste manco van deze roman: Pierre mag dan wel een erudiet en geestig vertelperspectief opleveren, hij wordt voorgesteld als een slaaf van zijn compleet irrationele verlangen naar een vrouw die zichzelf en haar omgeving ten gronde richt. Naar een motief dat Pierre’s immer onderdanige hunkering verklaart, is het vergeefs zoeken. Immers, een permanente geilheid kan toch niet volstaan als argument om Toni in al haar grillen tegemoet te komen? Of gelooft Claus oprecht dat continue seksuele hunkering bij een man zoiets fataal als liefde kan katalyseren?
‘Het jaar van de kreeft’ mag dan lezen als een verslavende soap, door Claus als de meesterlijke dramaturg die hij was naar een emotionele catharsis gestuwd, het blijft finaal een haast banale getuigenis van zomaar een affaire tussen een boekhouder en een kapster. Fascinerend hoe Claus uit zoiets afgezaagd toch originele literatuur weet te puren, jawel. Anderzijds heeft het boek veel weg van een kunstige vereffening van relationele perikelen, waar de modale lezer zich niet voor hoeft te interesseren.
2,75*
* denotes required fields.
* denotes required fields.