Cinco Esquinas - Mario Vargas Llosa (2016)

De recente geschiedenis van Peru had er heel anders uit kunnen zien als Mario Vargas Llosa in 1990 de presidentsverkiezingen gewonnen had. Hij leidde na de eerste ronde, maar verloor de tweede ronde van Alberto Fujimori. Deze ontpopte zich tot een rechtse tiran die verantwoordelijk was voor liquidaties en gedwongen sterilisaties. In deze roman rekent de auteur af met z’n voormalige verkiezingsrivaal. De naam Fujimori komt erin voor, maar er wordt slechts over hem gesproken. Z’n rechterhand Vladimiro Lenin Montesinos, hoofd van de veiligheidsdienst, wordt niet bij naam genoemd, maar treedt op onder z’n bijnaam Doctor. Hij was doctor in de rechten, maar had ook een verleden als militair en - ondanks z’n voornamen - als spion voor de C.I.A.

Cinco Esquinas (“Vijf Straathoeken”) is een onveilige wijk in Lima, die zich rond een centrale vijfsprong situeert. Tussen deze wijk en de welvarender districten van het hoofdstedelijk gewest gaapt een sociale kloof. In de jaren ‘90 waren er aanslagen en ontvoeringen door links-extremistische groeperingen, waarvan de bekendste het maoïstische Lichtend Pad. In heel Peru gold een avondklok of toque de queda, zoals te lezen valt op de krantenkop op de voorpagina.

Ondanks het politieke thema is het ook een lichtvoetig boek, met de frivoliteit van een lesbische affaire en het sensationele van riooljournalistiek. Zakenman Quique worstelt met het dilemma tussen een schandaal en chantage. Roddeljournaliste La Retaquita (“Het Propje”) lijkt aan de foute kant te staan, maar dwingt toch sympathie af met haar kranige optreden. Er is ook aandacht voor Peruviaanse streekgerechten. Hoofdstuk 20 springt bruusk heen en weer tussen verschillende verhaallijnen. Laat de belachelijke Nederlandse titel je er vooral niet van weerhouden dit te lezen.

Mijn eerste Vargas Llosa en een vrij licht boekje en behoorlijk vermakelijk. Dat lichte komt vooral door de frisse toon want er zitten behoorlijk wat thema's verwerkt hierin: vreemdgaan en trouw, leven in terreur en dictatuur. Zware kost, maar fris gebracht. Het boek leest prettig weg, geeft ook wel wat sfeer en vermaakt constant. Alleen, ondanks al die zware thema's, blijft het boek iets te licht voor mijn gevoel om echt indruk achter te laten. Het slot is misschien ook wel het beste bewijs dat gemakzuchtig is en toont overduidelijk dat Vargas Llosa een feelgoodboek wilde schrijven. Een laat hoofdstuk is nog wel bijzonder en knap waarin meerdere verhaallijnen in meerdere tijden door elkaar lopen zonder witregels en soms gebeurt er iets bij personage a waarna het boek verder gaat met personage b waarbij het lijkt of die reageert op personage a maar dat is niet zo want die zit in zijn eigen verhaal. Leuk gedaan als in een film met flinke cross cutting. 3,5*.

NB: De vijfhoek Cinco Esquinas bestaat echt en ligt in een arme buurt. Zoek dat kruispunt eens op op Streetview en je ziet de armoede (en het potentieel voor bendegeweld) van je scherm druipen. Dat gevoel wist Vargas Llosa overigens niet zo sterk te brengen in zijn boek ondanks pogingen daartoe.