Het was vooral de omvang van het hele project, dat me nieuwsgierig maakte naar deze biografische cyclus. Vier dikke boeken beslaat de reeks over Lyndon B. Johnsons leven inmiddels, en dan moet het vijfde deel, over zijn presidentschap, nog verschijnen. Duizenden pagina’s over het leven van één (toegegeven, uitzonderlijk) persoon, hoe houd je dat interessant?
Op een bepaalde manier sluit het boek goed aan op de huidige tijd, waarin vuistdikke romanreeksen en tv-series over vele seizoenen populariteit genieten. Waar elke opvolgende roman, elk nieuw seizoen een opnieuw onderdompelen in gedetailleerd belichte universa betekent. Zo valt The Path to Power ook te benaderen, waarbij elk van de 36 hoofdstukken zijn eigen thema en eigen sfeer heeft. Ze kunnen daarmee op zichzelf staan, zoals een aflevering in een goede serie dat ook kan.
Als geheel is het dan ook veel meer dan een beschrijving van het leven van LBJ. Het is de geschiedenis van Texas, het is een tot leven wekken van The Great Depression, een ontleding van het politieke systeem. En bovenal, het is een studie naar macht.
Toch zou dit allemaal weinig gewicht in de schaal leggen, als er naast de zeer omvangrijke research geen briljante literaire pen aan te pas was gekomen. Daarmee onderscheidt dit werk zich echt binnen het genre. Vaak lijkt Caro bij zijn research net zo lang gepulkt te hebben tot details bloot kwamen te liggen die naar zijn idee de sleutel tot begrip vormen. Zo brengt hij de tragische geschiedenis van het armoedige Hill Country, Texas, fabuleus terug tot de manier waarop gras daar groeit. Of beschrijft hij in extenso het Spartaanse leven op het Texaanse platteland vóór elektrisering. Zoiets vanzelfsprekends, dat het een dergelijke denkoefening vergt om te begrijpen wat de impact was van het feit dat LBJ eind jaren 30 elektriciteit bracht naar de afgelegen gebieden.
De man zelf is als ‘personage’ niet gezegend met een enorme psychologische complexiteit. In die zin zou TPtP als literair werk tekort kunnen schieten. Maar daar is LBJ toch echt te fascinerend voor. Ergens zegt Caro, die verder weinig tijd verdoet met psychologiseren, dat LBJ maar één ‘emotie’ kent, en dat is ambitie. Met al zijn mooie en al zijn minder mooie kanten die dat heeft. Ik vond TPtP in dat opzicht vaak zeer inspirerend, in de gevallen dat LBJ zijn onmetelijke energie en ambitie ten goede aanwendt. Tal van voorbeelden passeren de revue, waarbij eigenlijk het feit dat de jongen straatarm was, uit een kansloos gebied kwam, en niet gestudeerd had, toch zo snel carrière maakte al boekdelen spreekt.
Maar de minder mooie kanten van zijn ambitieuze drive zijn er ook. Net zo vaak als de man bewondering opwekt, is hij onuitstaanbaar, met zijn gelik naar boven, afbeulen van ieder die voor hem werkt en veel hypocriet gedoe. Het bouwen van een machtsbasis gaat écht zoals je in House of Cards ziet, en dat roept af en toe best walging op. Het duistere én inspirerende van tomeloze ambitie zag ik zelden zo verenigd in één persoon, met dank aan de scherpe pen van Caro.