Gimmick! - Joost Zwagerman (1989)

Verplichte kost toen ik besloten had een schoolonderzoek aan Joost Zwagerman te wijden. Dit vond ik toch wel een vrij zwak boek, waarbij langdradigheid en (ironisch bedoelde?) platvloersheid hoogtij vieren.

Als groot liefhebber van platvloersheid kan Zwagerman me best boeien. Meer zelfs: Zwagerman bezorgde me samen met Brusselmans zin om te lezen. Wanneer je tijdens het middelbaar onderwijs bestookt wordt met een canon, wil quasi iedere tiener daarbij een tegengeluid horen. Iets balorig, iets stamperig, iets dat "Nee!" schreeuwt terwijl je rustig "Ja hoor" blijft knikken.

Gimmick! schreeuwt je toe vanop de kaft. De lezer weet, ik betreed een tekstbordeel de lezer betreedt trouwens in Gimmick! letterlijk een bordeel . Gimmick! is een boek dat van alles te veel bevat: teveel pathos hoe Raam zijn liefde voor Sammy beschrijft. , teveel satire de manier waarop Raam zijn subsidie probeert te versieren , slecht gedoseerde geweldscènes de vechtpartij met de kunsthandelaar .

En toch werkt het helemaal voor mij. De sober geconstrueerde zinnen willen niet behagen, ze willen entertainen. "Laag bij de grond" roept de lezer, en denkt: "damn! Ik wou dat ik het was!". Gimmick! is piccaresk, grapt en grolt er op los, doet geen moeite om het canoniserend publiekje te behagen. En - en passant - schrijft Zwagerman vief en spitant over andere schrijvers: Malamud & Nabokov komen langs, Sammy weet Raams hart te veroveren "omdat ze in vier dagen het oeuvre van Kafka las" .

Ik schreef het al: teveel, maar dat hoeft geen belemmering te wezen

Mooi tijdsbeeld van de jaren 80. Soms inderdaad platvloers maar ook dat past helemaal in die periode.

Zwagerman heeft zich na deze roman nooit meer op deze hoogte weten terug te brengen. Schitterende, rauwe literatuur die je keihard op je ziel trapt... en het nog pikt ook. Ondanks de 'verschrikkingen' die het hoofdpersonage meemaakt, wil je niets liever dan hem zijn!

'Gimmick!' is verhaal over de jaren 80, over drugsgebruik, over liefdesverdriet en over inspiratie. Een verhaal dat vertelt wordt op een wijze dat je vanaf bladzijde 1 in het verhaal zit. Het leest snel, is vol humor en blijft boeiend. Ik miste alleen helaas een beetje ontwikkeling van de hoofdpersoon, Raam. Hierdoor blijft dit boek een leuke karakteristiek van een tijdperk, een levenswijze, maar komt nooit verder.

Een boek dat lang aan mij heeft blijven plakken. Vanaf de eerste bladzijde zit je in het hoofdpersonage en geraak je er niet meer uit. Zou het zeker meerdere keren kunnen herlezen als al die andere boeken er niet waren. Een schrijver waar ik alles van wil lezen

Een van de meest overschatte schrijvers van Nederland. En daar hebben we er nogal wat van.

@Aazhyd: leg eens uit waarom je Zwagerman en Gimmick in het bijzonder overschat vindt.

(is wel zo interessant nl. op een discussieforum!)

Grtz.

Dit boek staat aardig in de belangstelling met z'n 20 jarig bestaan. Heb hem in de kast staan, maar nog niet gelezen. Dit omdat Vals licht me niet heel erg kon boeien... dus de eerste kennismaking met Zwagerman viel wat tegen. Revanche voor Zwagerman binnenkort, kijken of ik deze wel leuk vind.

Btw. Valt me heel erg op dat Zwagermans boeken op boekmeter bijzonder laag gewaardeerd wordt in vergeleken met zijn status als (toch wel) groot schrijver.

Het is een typisch hype-boek. Alleen al de titel wijst daarop. Het werd net als de eerste van Grunberg overhypt. Stop veel sex en drugs en nihilisme in je boek en het verkoopt als een trein. Althans in Nederland.

Het verhaal boeide me niet en de personages deden me ook helemaal niets.

Toch geloof ik niet dat het de debuterende Zwagerman om 'verkopenverkopen' te doen was. Ik vind het veeleer een geslaagde manier van een tijdperk beschrijven - en daar hoort een bepaalde pathos bij die Zwagerman niet schuwt.

Zwagerman is een prutser die graag de decadente, stoere jongen uit wil hangen. Hij leert eerst maar eens schrijven.

Waar een Boekenweekgeschenk al niet goed voor kan zijn.

Zoals gezegd, na Vals Licht stond het idee om meer Zwagerman te lezen me niet aan. Dat terwijl ik Gimmick al in de kast had staan. Na het overtuigende Duel ben ik er alsnog in begonnen.

Platvloers lees ik hier. Misschien Maar dan toch zeker ontzettend goed tentoon gesteld. De karakters zijn mateloos fascinerend. Het hele beeld van de omhooggevallen, cokesnuivende kunstenaars en het hele wereldje erbij is ontzettend goed neergezet. Het verhaal loopt moeiteloos over van de een in de andere boeiende, soms ronduit walgende scene. Overal echter wel fascinerend, lekker rauw en doorspekt met humor. Walter Raam is een geweldig protagonist. Het is alleen jammer dat, zoals eerder gezegd, hij niet echt een ontwikkeling lijkt door te maken - naast dat hij zich nog meer stort in een wereld vol onenightstands en drugsgebruik.

Misschien dat Slowgaze eerst maar eens moet leren lezen, want schrijven kan Zwagerman absoluut wel. Een nogal loos commentaar, want stilistisch gezien is dit een pracht van een boek. Dat niet iedereen met de manier van schrijven overweg kan snap ik, maar om er zo'n argumentloos commentaar op te geven is niet fair - maar tegelijk een goed recht.

Boek leest lekker weg en is niet ingewikkeld. Ook leuk als je geïnteresseerd bent in merknamen uit de jaren 80 en niet de diepgang zoekt.

Bassievrucht, jij wil polemiseren met mij? Dat mag.
Of dhr. Slowgaze moet leren lezen kan hij kort zijn, dat kan hij. Stilistisch is het nog wel aardig te noemen ja, maar qua plot, stof, motieven, etcetera is het gewoon vreselijk weinig boeiend en doet me vooral denken aan het braafste jongetje van de klas dat opeens begint te beweren dat hij met zijn neus in wit poeder heeft gezeten, terwijl hij de tieten van een hoer betastte, terwijl iedereen weet dat ie gisteravond én -nacht World of Warcraft zat te spelen.

Matig boek.

Toen ik de synopsis las dacht ik dat het wel een boek is dat mij goed zou gaan bevallen.
Maar het deed me vaak denken aan een slechte Brusselmans en waar het bij Brusselmans wel werkt, werkt het hier niet.
Ik vind het ook te platvloers, de humor nogal makkelijk en de personages irritant.
Het begin en einde vind ik wel goed maar alles daar tussenin was niet echt boeiend.
De schrijfstijl is nogal simpel wat mij ook niet kon bekoren.
Een geforceerde bedoeling die niet choqueert, intrigeert of amuseert.

2.5

Synopsis? Je bedoelt: "snuif-snuif-verveel-hé disco-ach Sammie ik huil om je-snuif-snuif-verveel-verveel-ik kijk videoclips maar toch verveel ik me al komt Nick Cave langs op MTV-verveel-snuif-ach Sammie ik huil om je"?

Slowgaze, ik geloof je best hoor, ieder zijn smaak en mening. Je eerste commentaar bevatte alleen bijzonder weinig inhoudelijke argumenten, that's all.

Touché, mijn eerste commentaar bevatte inderdaad geen argumenten, maar ik moet nu eenmaal mensen gaan provoceren. Dat doe ik graag.

Succes ermee

godverdomme kutboek, ongelooflijk saai

Problematisch boek.

Aan de ene kant is het saai. Dat klinkt raar als je leest wat onze held Raam allemaal beleeft. En in welk tempo (hij is iemand van weinig reflectie). Maar snel besef je dat alles wat hij meemaakt dingen zijn die hem overkomen, zelden ben ik zo'n passieve protagonist tegengekomen en dat begon me vreselijk te irriteren.

Aan de andere kant is daar die onthutsende, verbijsterende schets van het kunstenaarsmilieu met typeringen van personages en situaties die zo overdreven lijken, maar ook weer authentiek overkomen. Een wereld waarin alles schaamteloos en openlijk om geld draait (OK, en nog een klein aantal basale dingen). Die misschien alleen maar zo geanalyseerd kan worden door iemand die al aan de zijlijn is gaan staan. Dus toch nog een boek dat tot nadenken stemt.

Sjemig. Ik hou van lelijkheid schoon beschreven maar Joost Zwagerman is echt geen schone schrijver. Het voelt voor mij als een oprateling van gebeurtenissen. Nog net geen 'en toen en toen'.

Problematisch vind ik de constante toepassing van het N woord. Als het zin heeft dan kan dat best gebruikt worden maar in dit boek degradeert het letterlijk zwarte mensen. Daarbij kan ik me gewoon niet voorstellen dat in 1989 de witte Nederlander nog niet wist dat het niet oke is om dat woord te gebruiken.
Dus waarom moet de lezer om de zoveel alinea's daar tegenaan lopen?

Op voorhand voel ik dat het vreemd is dit uit mijn mond/hand te horen: maar ik vind het een nodeloos ordinair boekje. De vulgariteit heeft geen doel. Het nihilisme heeft geen doel.
Zelfs enkel shockeren is geen doel, althans daar slaagt het niet in.

Saai, want het leven van de hoofdpersonen moge dan wel heel opwindend lijken, het komt toch steeds weer neer op gebruik van verslavende middelen en seks of denken over seks. Het is ook een satire op de Amsterdamse kunstscene uit de jaren 70 - 80, maar een satire komt beter uit de verf wanneer die met mate wordt gebracht. Wat mij betreft een teleurstellend boek dat ik met moeite heb uitgelezen.

Wil hier toch iets over kwijt, want het woord 'neger' werd eind jaren '80, begin '90 (in geschreven taal toch vooral) nog gewoon gebruikt en daar werd ook niet moeilijk over gedaan. Eigenlijk is dat woord pas in de loop van de jaren negentig geleidelijk aan verdwenen en vervangen door 'een donker iemand'... daarna kwam nog even 'iemand van kleur', wordt ook niet meer gezegd geloof ik...

René Appel zei daar eens het volgende in Trouw: "Niet de taal beïnvloedt de samenleving, maar de samenleving beïnvloedt de taal. Of je iemand nu een bejaarde of een senior noemt, de vooroordelen zullen hetzelfde blijven. Je denkt meteen aan iemand die de rij bij de kassa ophoudt. Dat geldt ook voor 'gastarbeider', dat later 'allochtoon' werd. Elk woord kan besmet worden met het virus van negatieve connotaties. Niet de woorden, maar de mensen moeten veranderen."

Het woord neger (of negro) is wel van een andere orde qua besmettingsgraad. Dat is niet een negatieve connotatie maar gewoon een overblijfsel van de slavernijtijd en als zodanig rechtstreeks discriminerend. Taal is macht (Foucault).

Dat klopt, snap ik, ik denk dat de meeste lezers van een boek als dit dat ook wel snappen, tenminste dat hoop ik dan maar.
Maar in '89 was dit nog de normaalste zaak van de wereld. Het boek is 35 jaar oud. Als ik een boek uit de vorige eeuw lees en ik kom dat woord tegen, laatst nog in dat boekje van Kellendonk, dan heb ik eerder zoiets van pff, wat ouderwets alweer, maar je kunt er ook een drama van maken natuurlijk. Alsof Gimmick! nog invloed heeft op jongeren van nu.
Als het in een boek van na 2000 gebeurt, dan begrijp ik volledig dat men daar over valt, maar toch niet bij zo'n oud boek?

Dat stukje van Appel had ik misschien niet moeten toevoegen, beetje onhandig, want nu lijkt het wellicht of ik dat woord wel ok vind. In de boeken van Appel ben ik het overigens nooit tegengekomen.