Son of the Morning Star: Custer and the Little Bighorn - Evan S. Connell (1984)
Engels
Historisch / Oorlog
464 pagina's
Eerste druk: Farrar, Straus and Giroux,
New York City (Verenigde Staten)
Op een verzengend hete zondag in juni 1876, komen duizenden Indiaanse strijders - Lakota Sioux, Cheyenne en Arapaho – bij elkaar op een grazige heuvelrand boven de vallei van Montana's Little Bighorn rivier. Op de heuvelkam bevinden zich vijf compagnieën van de US cavalerie - 262 soldaten, bestaande uit officieren en soldaten – die wanhopig, maar hopeloos, vechten tegen de overmacht. Als de wapens zwijgen, is er geen soldaat meer in leven - met inbegrip van hun commandant, luitenant-kolonel George Armstrong Custer. 'Custer's Last Stand' is een van de meest beklijvende gebeurtenissen in de Amerikaanse geschiedenis. Het boek vertelt het verhaal van de Slag om de Little Bighorn, de persoonlijkheden die erbij betrokken zijn en de gebeurtenissen in de aanloop naar en na de slag. Het boek verschaft daarnaast veel informatie over de geschiedenis van het Amerikaanse Westen en de Indiaanse oorlogen. Het verhaal wordt beschreven vanuit het gezichtspunt van de blanke Amerikanen zoals verteld door Custer's vrouw, Libby, en het gezichtspunt van de indianen zoals verteld door de indiaanse vrouw Kate Big Head. Connell maakt goed gebruik van zijn onderzoeksresultaten en het oog van de romanschrijver voor verhaal en detail om de heldenmoed, dwaasheid en wreedheid van dit cruciale hoofdstuk in de geschiedenis van het Westen te opnieuw tot leven te wekken.
Nu is er een scala aan boeken dat kan worden geraadpleegd om een beter beeld te krijgen van wat zich die bewuste zomerdag precies heeft plaatsgevonden, maar de kunst is om een auteur te vinden die al dat soort bronnen heeft weten te verwerken in een samenvattend geschrift dat de algemene lading weet te dekken. In dit geval toont Evan S. Connell zich op dat gebied een gegadigde, want hij wist iets meer dan honderd jaar na dato een hoop bij elkaar vergaarde informatie op een toegankelijke manier te presenteren.
Connell koos, vooral aan het begin van zijn boek, een verhalende vertelstijl die over het algemeen erg goed uit de verf komt. Wel was hij zich er erg van bewust of wat hij schreef wel waarheidsgetrouw was en gaat het opvallen dat het verhaal, zoals hij dat vertelt, niet heel veel om het lijf heeft qua sfeervolle details, die een lezer normaal gezien altijd zo lekker weten mee te slepen. In plaats daarvan zijn de gebeurtenissen voornamelijk in grote lijnen op een rij gezet.
Niet dat het helemaal ontbreekt aan details, overigens. Sterker nog, er zijn een heel hoop specifieke gegevens die de revue passeren, maar die worden niet zozeer verhalend maar meer beschouwend aan de man gebracht. Zo is er onder andere aandacht voor concrete handelingen die tijdens het gevecht werden waargenomen en situaties of voorwerpen die nadien zijn aangetroffen op de plaats van het voorval. Omdat die gegevens in de meeste gevallen slechts op enkele getuigenissen gebaseerd zijn, wordt daarbij heel af en toe de kanttekening geplaatst dat iets met een korrel zout genomen zou moeten worden, al is Connell ook meer dan eens bereid bepaalde constateringen als plausibel te kwalificeren.
Of ‘Son of the Morning Star’ hele unieke invalshoeken of zeldzame onthullingen biedt, waag ik te betwijfelen, maar dat het geïnteresseerde leken en historici een hoop boeiende informatie weet te verschaffen, is overduidelijk merkbaar op elke bladzijde. Er is niet echt gebruikgemaakt van specifiek benoemde hoofdstukken, maar van elke passage druipt de passie af en uit alles komt naar voren dat er een gedegen onderzoek en weldoordachte schrijfmethode aan het boekwerk ten grondslag liggen. En hoewel er best wat droge stukjes tekst in het boek terecht zijn gekomen, werd het voor mij nergens dusdanig langdradig of saai dat ik geneigd was het aan de kant te leggen en/of in te ruilen voor iets anders. Of, om het wat positiever te verwoorden: het was boeiend tot de laatste bladzijde.