Nesmrtelnost - Milan Kundera (1990)

“Onsterfelijkheid” is mijn 2e van Kundera, ruim een jaar na “De ondraaglijke lichtheid van het bestaan” gelezen te hebben. Een fascinerend verhaal verdeeld in 7 delen. De delen staan niet apart, maar bieden de lezer steeds een verschillend perspectief op het eigenlijke verhaal. Kundera, de schrijver zelf, is vaak ook nadrukkelijk in zijn verhaal aanwezig, veranderlijk speelt hij dan weer een personage dan weer een commentator. Kundera maakt op een briljante manier gebruik van de geschiedenis en selecteert er fragmenten uit, laat historische bekendheden opdraven, past ze op een ingenieuze manier in. De ‘sterfelijke’ dus ‘menselijke’ personages (maar deze zijn natuurlijk in werkelijkheid ook bedenksels), staan tegenover de onsterfelijke (historische) doden, constant overlappen deze twee werelden elkaar: ze kijken naar elkaar. De reikwijdte van kundera’s fantasie is enorm en niemand hoeft er dan ook verbaasd over te zijn dat Goethe en Hemmingway elkaar ontmoeten in het hiernamaals. Deze en tal van andere rariteiten tillen het verhaal naar een nog hoger plan, brengen ons naar hoogtes en langs afgronden, maar benadrukken vooral hoe de personages (tijdsbeelden) zich verhouden tot elkaar. Het menselijke verhaal in de vorm van Agnes of Rubens (mijn favoriete personages), blijft even krachtig overeind, bij al dat gebulder van het bovenmenselijke, het onsterfelijke.