Detstvo - Lev Tolstoj (1852)

Normaal weet Tolstoj me wel te boeien, maar in dit boek gebeurd er werkelijk niets! Russische boeken gebruiken een verhaallijn vaak als kapstok om lekker uitgebreid allerlei karakters te analyseren, maar geen kapstok te bekennen in dit óf mierzoete (alsof je stikt in een suikerspin) óf ellendig treurige boek. M'n schoonmoeder die Jane Eyre enzo verslind zal dit wel kunnen waarderen denk ik...

Er gebeurt inderdaad weinig opzienbarends (lees: er gebeurt wel wat, maar het is bijzonder klein), maar de sfeer is wel erg goed en het leest verrassend lekker weg. Ik vond het een prima boekwerkje: 4,0*

Gebaseerd op Tolstojs eigen kinderjaren, en zoveel gebeurt er eigenlijk niet, maar Tolstoj kan twee dingen heel goed, en gebruikt deze kundes optitmaal, waardoor er toch een ruime voldoende uit voortkomt.
Tolstoj kan allereerst schrijven, en vooral dan erg mooi schrijven. In mooie, lange, afwisselende zinnen, die toch ook constant begrijpelijk blijven, vertelt hij het verhaal. De taalschoonheid is prachtig, al zal ik vast wat missen ten opzichte van mensen die het Russisch machtig zijn.
Daarnaast heet Tolstoj een goed waarnemersoog, en kan hij zeer diep tot in de geest van de mens kijken, en de gevoelens die hij heeft en had beschrijven. Vooral zijn verliefdheid is zo puur, echt en mooi, dat enkel daarom een boek al bijna niet slecht kan zijn.
Maar als gezegd, er gebeurt niet heel veel. In andere romans van hem gebeurde er tenminste nog iets, En hoe goed hij ook schrijft, een onvergetelijk werk heb je dan nog niet.

Inderdaad gebeurt er niet bijster veel, maar wat een sterke schrijver is Tolstoj toch. Wat me vooral opviel was hoe modern en toegankelijk zijn proza nog is - het had net zo goed tien jaar geleden geschreven kunnen zijn. Daarnaast een ontroerend hoofdpersonage.

Zoals hierboven al meermaals is gezegd valt bij het lezen van Kinderjaren vooral op hoe soepel Tolstoj schrijft. Met speels gemak tekent Lev Tolstoj de verliefdheid van een kind op, maar ook een jachtsscene, hoe verdriet voelt. Is er eigenlijk iets wat hij niet in woorden kan vatten? Ontzettend knap. Ik had een wat taaiig, biografisch monument verwacht maar dat is Kinderjaren dus helemaal niet. Op naar de andere delen.

Ik zei het al bij Witte Nachten van Dostojevski, maar ik ben al langer tijd van plan om me eens te verdiepen in de Russische literatuur. Vreemd genoeg een genre van boeken dat je wel eens regelmatig op een rommelmarkt vindt voor een goed prijsje (mensen die zich verplicht voelen om bepaalde 'klassiekers' in huis te hebben en ze uiteindelijk toch wegdoen wegens het feit dat ze teveel plaats innemen en bovendien na al die jaren nog ongelezen zijn?) en één van die boeken was de trilogie rond de jeugd van Tolstoj.

Kinderjaren is het eerste deel in de trilogie en gaat uiteraard over... de kinderjaren van de kleine Tolstoj. Het resultaat is een soort van chronologische verhalenbundel waarin we de wereld van Tolstoj door zijn jonge kinderogen leren kennen. Hoewel de schrijfstijl van de Rus de moeite is en hij een soort van kinderlijk enthousiasme kan voorleggen, zijn de gebeurtenissen niet altijd even interessant en gebeurt er eigenlijk vrij weinig. Het boek bouwt op naar de climax waar hij zijn moeder op jonge leeftijd verliest, diens laatste dagen laten wel een krop in de keel achter, maar verder kon het me niet altijd even goed boeien. Kan aan mij liggen hoor, maar persoonlijk kon ik niet zoveel met de eerste verliefdheid van een kind of de fantasiespelletjes waarmee hij zijn dagen vult met zijn vriendjes. Ik vraag me dan ook af of ik de oudere Tolstoj als personage niet interessanter ga vinden, dus ik ga sowieso de twee andere delen ook nog wel een kans geven.

En dan hoop ik tegen dan te kunnen zeggen dat Tolstoj me is beginnen te bevallen, net zoals een Dostojevski dat doet. De stijl van Tolstoj voelt na al die jaren nog heerlijk fris aan, maar hetgeen hij in Kinderjaren beschrijft is dat niet. Nu weer even iets anders lezen, maar je ziet me hopelijk nog snel terug bij Jeugdjaren.

3*