De Leeuwentemmer - Willem Elsschot (1940)

De leeuwentemmer is het vervolg op Tsjip en daarom moeilijk als afzonderlijk werk te beoordelen. Het is wel te lezen als afzonderlijk werk, maar juist met de voorgeschiedenis van Tsjip weet het boek je extra te pakken.
Elsschot weet heel gevoelig te vertellen wat er gebeurd rond zijn kleinzoon Jan, (ook wel Tsjip of de Leeuwentemmer) als deze onderwerp wordt van een strijd tussen vader en moeder. Hierbij maakt Elsschot op voortreffelijke wijze gebruik van brieven als vertelwijze.

Ik herinner mij nog dat ik enkele jaren geleden dit las in een of andere obscure uitgave (het was apart van Tsjip, wat het volgens sommigen een eerste druk maakt, al heb ik er geen vermelding van in teruggevonden), maar het boekje kwam mij nogal bevreemdend over. Ik heb het toen volgehouden tot ergens nabij de wandeling met Bennek, als voor het eerst de scheiding ter sprake komt, niet ver dus. Maar ergens ook wel logisch. In de loop der jaren ben ik wat meer te weten gekomen over Elsschot (ik doe er dit jaar dan ook mijn eindwerk over ) en heb ik dus dit, maar nu eerst na Tsjip, gelezen. Het is een leuk geschreven boekje in de hem zo kenmerkende stijl. Grappig is ook als je de daadwerkelijk verstuurde Brieven van hem (uitgegeven bij Querido), naast de brieven uit het boekje legt. Veel elementen, soms zels hele zinnen, komen gewoon integraal terug. Toch vind ik het op geen enkel moment de kracht van Tsjip weer te geven, zijn brieven zorgen voor een interessant verslag, zonder werkelijk beklijvend over te komen. Op een manier wist hij in zijn andere teksten voor mij toch meer een band te scheppen met de karakters. Ik geeft deze dan ook een 3,5*, en Tsjip 4,0 (Net het tegenovergesteld als -JB- )

Wat ik al schreef bij 'Tsjip': prachtig vervolg op een ontroerende voorganger. Elsschot toont zich in 'De Leeuwentemmer' wat mij betreft nog meer als een briljant goochelaar met taal, iemand die de woordkunst perfect beheerst en altijd weer doeltreffend weet te schetsen wat hij wil vertellen. Weinig woorden, kort in zijn totaliteit, maar o zo gedoseerd en met hemelse running gags: denk maar aan de tranen van de schoonvader of de perikelen met 's mans eigen vrouw. Schitterend...een waar genot om lezen!

Komt wat langzaam op gang, maar vind het toch beter werken dan Tsjip - misschien omdat de gebeurtenissen hier allemaal wat onverwachtser zijn, en Elsschot tegelijkertijd niet - wat bij sommige van zijn andere romans het geval is - te ver doordraaft in zijn plotwendingen: hij verloor mijn aandacht nergens gedurende het verhaal, anders dan bij bijvoorbeeld de voorganger van deze roman.

Deze en zijn voorganger zijn een stuk persoonlijker dan het andere werk dat ik van Elsschot las. Maar van eenzelfde niveau. Zijn proza is om van te smullen en leuk om wat meer over de belevingswereld van Laarmans te lezen.

Vervolg op het sterke Tsjip maar wel net wat minder. Ik schreef bij Tsjip al dat Elsschot iemand is van grote lijnen en als hij dan op de goede momenten inzoomt wordt zo'n boekje toch wel alsnog persoonlijk. Hier echter zoomt hij op minder interessante delen in. Dat eerste hoofdstuk is ook wat nikserig en gaat maar door en richting het einde ontbreekt ook wat focus. Slecht is het allemaal niet maar ook weinig bijzonder en het boekje raakte me niet. 3,0*.