Youth - J.M. Coetzee (2002)

Typisch Coetzee om zijn hoofdfiguur alles behalve sympathiek neer te zetten en toch een boeiend en mooi verhaal te schrijven. De hoofdpersoon is met name onsympathiek m.b.t. zijn beeld over hoe hij als kunstenaar zou moeten zijn en zijn houding naar vrouwen toe. Coetzee probeert op geen enkele manier om negatieve eigenschappen nog te vergoeielijken (goede redenen voor te geven bijv.).

Wat is Coetzee toch een briljant schrijver. Zelfs als is de hoofdpersoon eigenlijk een enorme **** toch blijf je lezen.

En als je dan bedenkt dat dit autobiografisch (min of meer) is, wordt het nog briljanter en intrigerender.

4,5*

Coetzee kan prachtig schrijven, maar op een gegeven moment had ik wel gehad met zijn zoektocht naar passie en inspiratie.

Het boeide me niet zo verschrikkelijk veel. Op zichzelf is het wel een sterk verhaal, maar het wilde mij nooit buitengewoon raken.

Coetzee heeft mij met zijn boek Youth wel gegrepen. De queeste die zou moeten leiden naar passie, puurheid en de manieren om dat om te zetten in kunst vond ik heel interessant, ook omdat ik daar als 16-jarige eveneens heel erg mee bezig ben de laatste tijd, en ik kon me soms wel identificeren met zijn denkwijze en zijn blik op de wereld. Af en toe heb ik een beetje het gevoel dat het een beetje overkill wordt, die zoektocht, maar gelukkig werd er toch regelmatig afgewisseld met de verwikkelingen rond zijn werk en de vrouwen die hij tegenkomt. Coetzee schrijft helder en dat maakt het goed te volgen.

Naar het einde toe vond ik het eigenlijk steeds sterker worden en het contrast tussen de wens van de hoofdpersoon om kunstenaar te zijn en bij de kunstenaars te horen en het werk als computerprogrammeur is schrijnend. Goed, hij is niet sympathiek, maar wel interessant - en dat is voor mij het belangrijkst.

Fijn boek wel. Zeker de eerste helft, Coetzee heeft weinig woorden nodig om veel te zeggen. Je merkt dat hij echt wel een geboren verteller is en op zulke momenten dat die verteller naar boven komt is hij op zijn best. Zo krijg je een vrij breed en compleet beeld in een fijn leesbaar boek, dat alleen verder ook nauwelijks echt indruk achterlaat. Het gedweep van de hoofdpersoon (Coetzee zelf) met dichters is simpelweg minder boeiend en niet overtuigend gebracht. 3,5*.

“If Vinkenoog is all that Holland can offer, then his worst suspicion is confirmed: that of all nations the Dutch are the dullest, the most antipoetic.”

Youth deed me ietwat denken aan The Catcher in the Rye, hoewel het hoofdpersonage geen tiener meer is. Ook hier volgen we een jongeman die een soort puurheid wil behouden. In dit boek neemt dat de vorm aan van een authentieke, artistieke identiteit los van de culturele context van Zuid-Afrika. De vlucht naar Londen is deels door deze drang ingegeven en deels door het gespannen politieke klimaat in het herkomstland. De sociale onrust vindt evenwel zijn weg naar Groot-Brittannië en ook de werksleur tast de artistieke aspiraties aan. Het is echter de schade die het hoofdpersonage, al dan niet bewust, bij anderen aanricht wat de drang naar puurheid beteugelt. Best interessante thematiek! Ook de sfeerschets van het Zuid-Afrika en Engeland van de jaren 60 beviel me. Echt veel om het lijf heeft het verhaal echter niet en eigenlijk vond ik alleen het (exit)gesprek bij IBM echt memorabel. Desalniettemin kijk ik best tevreden terug op deze leeservaring.