Nutshell - Ian McEwan (2016)

Nutshell bruist van puur vertellersplezier

****

Volkskrant recensie

***

NRC recensie

Ian McEwan vertelt dit verhaal van liefde, bedrog, moord en ongebreidelde hebzucht vanuit het standpunt van een foetus. Deze is de verteller. Dit aparte gegeven stoorde me nooit. De verteller beschrijft aan de lezer zijn toekomstige wereld vanuit zijn 'notendop'. Zijn moeder luistert immers naar de radio, podcasts, en hoorspelen en daaruit destilleert hij meningen over sociale problemen en de wereldeconomie. In alle geval geen rooskleurig beeld van zijn toekomstige maatschappij.
Ook luistert hij naar de gesprekken tussen zijn moeder (waarop hij, net als zijn vader, hopeloos verliefd is) en haar minnaar die samen een duivels plan beramen. Gesprekken die de verteller verontrusten en beangstigen en waardoor hij zich een medeplichtige voelt.
Notendop is dus veel meer dan een thriller. Ian McEwan legt hier de menselijke aard bloot in dit moderne Hamlet verhaal. Hij pakt je bij je nekvel vanaf blz 1 niettegenstaande de toch wel speciale invalshoek. Al zou het misschien wel kunnen dat andere lezers dit gegeven storend vinden......

Boek van de maand oktober DWDD

Erg leuk dit. Een combi van thriller, dark comedy, Shakespeare-imitatie en psychodrama met als montere gids een wereldwijze foetus. Een foetus die me qua toon soms een beetje deed denken aan Holden Caulfield uit The Catcher in the Rye. Net zo opstandig, net zo bijdehand maar toch ook wel ontroerend. Een foetus die tegen wil en dank terechtkomt in een complot en daar nauwelijks iets aan kan doen. Zijn enige wapen, dat hij dan ook regelmatig gebruikt, is zijn moeder een paar schoppen tegen de baarmoederwand verkopen. Haalt niet veel uit maar lucht wel op.

Normaal gesproken ben ik nooit zo weg van de pogingen tot humor van McEwan, maar hier werkt het goed. Tegelijkertijd is zijn wereldbeeld (of het wereldbeeld van de foetus, die ik maar even gelijkstel aan elkaar) nog steeds niet al te vrolijk.

Enige minpuntjes zijn de (soms) lange uitweidingen over minder relevante onderwerpen (zoals de flauwe opmerkingen over genderkwesties) en het optreden van Shakespeare himself. Beetje gezocht en niet echt nodig. Maar wie een komische thriller met een foetus in de hoofdrol tot een goed einde weet te brengen, heeft het natuurlijk prima gedaan. De rest is bijzaak.

Nutshell, hoort alles, begrijpt alles en wanneer hij geboren wordt ziet hij de schurk Claude. Dat pas geboren baby’s nog geen gezichten kunnen onderscheiden doet voor mij niet ter zake. Dit kind is in één woord briljant. McEwan schreef een leuk boek, dat ik in één ruk uitlas. Alleen denk ik dat de Britten dit boek hoger zullen waarderen dan ondergetekende, die niet met Shakespeare werd opgevoed. Hamlet heb ik niet gelezen, alleen zag ik jaren geleden op Belgische tv de film van Kenneth Branagh, met hemzelf, Julie Christie, Derek Jacobi en Kate Winslet in de hoofdrollen. Daardoor ken ik het verhaal globaal.